Sử dụng Internet phải như “quan hệ tình dục an toàn”!

Ảnh minh họa

Các nhà khoa học sáng lập ra mạng Internet không thể ngờ rằng một ngày kia, người dùng lại sử dụng Internet để tấn công lẫn nhau.

David D. Clark, một nhà khoa học của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), có thể nhớ rất chính xác khoảnh khắc ông nhận ra mảng tối của Internet. Ông đang chủ trì một cuộc họp với các kỹ sư mạng lưới, thì có tin cho biết một con sâu máy tính nguy hiểm đang lây lan rộng rãi.

David D. Clark, nhà khoa học của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT)

Vào tháng 11/1988, một cuộc tấn công lớn đã nổ ra trên mạng internet, khiến hàng ngàn máy móc bị trục trặc, thiệt hại hàng triệu USD. Lúc này, mọi thứ trở nên rõ ràng rằng, những mảng tối của internet đã vượt qua tầm kiểm soát của con người. Các loại virus, sâu máy tính đang lợi dụng chính bản chất của Internet – nhanh, mở và liền mạch – để phát tán mã độc đến các máy tính, vốn được thiết kế để chứa những email hay file vô hại.

Nhiều thập kỷ sau đó, khi hàng trăm tỷ USD đã được đổ vào bảo mật máy tính, mối đe dọa do internet mang đến dường như lại càng tồi tệ hơn. Hacker từng chỉ tấn công máy tính, thì nay sức phá hoại đã vượt qua cả thế giới ảo, đe dọa đến ngân hàng, bán lẻ, cơ quan chính phủ, studio Hollywood, thậm chí, các chuyên gia còn lo ngại cả cho những hệ thống trọng yếu trong đập nước, nhà máy điện và máy bay.

Những điều này khiến rất nhiều người sốc, mặc dù chính họ là những người làm việc để đưa mạng internet đến với cuộc sống. Ngay cả các nhà khoa học dành hàng năm trời phát triển internet, cũng rất ít người hình dung nổi sự phổ biến và cần thiết của internet như vậy. Càng ít người nghĩ rằng internet là để tất cả mọi người cùng sử dụng, hay cùng lạm dụng.

“Chúng tôi không phải là không nghĩ đến những điều đó”, Clark nhớ lại. “Chúng tôi biết là có những kẻ không đáng tin cậy, nhưng chúng tôi nghĩ chúng tôi có thể loại trừ chúng”.

Nhưng các nhà khoa học đã sai lầm lớn. Cái cộng đồng online ban đầu chỉ dành cho một số nhà nghiên cứu giờ đã trở thành sân chơi của khoảng 3 tỷ người. Các nhà nghiên cứu dường như chỉ tập trung vào những thách thức kỹ thuật để thúc đẩy thông tin đi nhanh và tin cậy. Khi họ nghĩ đến bảo mật, họ chỉ thấy cần phải bảo vệ mạng lưới chống lại những kẻ xâm nhập, chứ họ không ngờ chính người dùng internet một ngày nào đó lại dùng mạng lưới để tấn công lẫn nhau.

Vụ tấn công năm 1988 của con sâu Morris (Morris Worm) – lấy tên của Robert T. Morris, một sinh viên tốt nghiệp trường Đại học Cornell, Mỹ, người đã tạo ra nó – là một lời kêu gọi thức tỉnh dành cho các kiến trúc sư của mạng internet. Nhưng lời thức tỉnh này đã đến quá muộn màng. Thế hệ đặt nền tảng cho mạng internet không còn chịu trách nhiệm về tai nạn này nữa. Không ai thực sự chịu trách nhiệm. Những kẻ với tâm địa xấu xa sẽ sớm nhận ra internet rất phù hợp với mục tiêu của chúng, mang lại cho chúng những cách làm nhanh, dễ, rẻ tiền để tiếp cận bất cứ ai, bất cứ gì trên mạng lưới.

Khi mạng internet thực hiện những kết nối đầu tiên vào năm 1969 trên mạng lưới ARPANET – tên gọi “tổ tông” của mạng Internet, mục đích là để trao đổi tin nhắn, tệp tin và truy cập máy tính từ xa.

Nhẽ ra, những mảng tối của internet phải được những người gieo hạt giống internet đầu tiên tính đến. Họ phải dự đoán được rằng internet sẽ đóng vai trò trung tâm trong nền kinh tế, văn hóa và các xung đột thế giới. Không chỉ là một ít mối đe dọa trong thời đại ARPANET vào những năm 1970 và đầu những năm 1980, mà còn là những mối đe dọa ăn cắp tài sản qua mạng internet, thậm chí là theo dõi, gián điệp lẫn nhau.

“Mọi người không đột nhập vào ngân hàng vì ngân hàng hớ hênh, bảo mật lỏng lẻo. Họ đột nhập vào ngân hàng vì ở đó có tiền”, tác giả cuốn sách “Inventing the Internet” nói về mạng internet và những người sáng tạo ra mạng internet.

Arpanet là tiền thân của mạng lưới Internet, ra đời năm 1969

Khi mạng ARPANET phát triển trong những năm đầu tiên, nó đã kết nối  máy tính tại 15 địa điểm trên toàn nước Mỹ. Nhưng rào cản chính không phải là vấn đề kỹ thuật, mà đơn giản là không rõ mục đích của mạng lưới là gì. Tuy nhiên, “ứng dụng chết người” đầu tiên của mạng Internet ARPANET được giới thiệu vào năm 1972, là email. Và chỉ vào năm sau, email đã chiếm đến 75% lưu lượng của ARPANET.

Việc email được áp dụng nhanh đến thế cho thấy mạng máy tính sẽ thực sự hất cẳng những phương thức giao tiếp truyền thống như thư từ, điện báo và điện thoại. Nhưng, nhiều thập kỷ sau, email cũng trở thành một nguồn hiểm họa hàng đầu về bảo mật trong thế giới mạng.

Nhưng những vấn đề đó rất ít được quan tâm vào thời ARPANET, bởi vấn đề quan tâm lúc đó là xây dựng mạng lưới và chứng minh giá trị của nó.

Có người đã ví “internet như một kiểu tình dục an toàn”. Bởi vì, internet là một loại hoạt động rủi ro, và tất cả đều tùy thuộc vào mỗi cá nhân tự bảo vệ họ trước những gì xảy ra trên mạng internet. Nhà cung cấp Internet sẽ không bảo vệ bạn. Chính phủ sẽ không bảo vệ bạn. Bạn phải tự bảo vệ chính mình khi sử dụng internet.

Sử dụng Internet phải như quan hệ tình dục an toàn. Ảnh minh họa

Nhưng hầu như không ai nhận thức được sự cần thiết phải tự bảo vệ chính mình trong suốt thời kỳ ARPANET. Điều này đã tạo ra những rủi ro mà một số hãng bảo mật, internet đã cảnh báo ngay từ những ngày đầu tiên. Vào tháng 12/1973, hãng Metcalfe đã từng đăng thông điệp chính thức với nhóm ARPANET Working Group, cảnh báo rằng, những kẻ bên ngoài quá dễ dàng đột nhập vào mạng lưới.

Khi số lượng người dùng được phép sử dụng internet gia tăng, mâu thuẫn về mục đích của mạng lưới cũng tăng lên. Mối căng thẳng này chỉ mở rộng khi Internet thực sự xuất hiện vào những năm 1980, khi thời đại World Wide Web phổ biến dần vào những năm 1990 và thời đại smartphone bắt đầu vào những năm 2000. Mạng lưới internet rộng mở đã phát triển đến mức mọi người làm việc ở những ngành nghề khác nhau, mục đích khác nhau đều dùng internet, chẳng hạn nhạc sỹ và những người nghe nhạc muốn có nhạc miễn phí; những người bí mật liên lạc và những kẻ nghe lén của chính phủ; hacker và nạn nhân của chúng.

Clark, nhà khoa học của MIT, đã gọi những mâu thuẫn đó là “cuộc tranh giành”. Đó là những mối căng thẳng, mà các nhà sáng tạo ra Internet hầu như không ngờ tới. Chúng đã trở thành trung tâm đối với việc mạng lưới thực sự hoạt động như thế nào.

Dấu hiệu của vấn đề bắt đầu đến vào đầu năm 1978, khi một nhà marketing của công ty Digital Equipment Corp gửi tin nhắn cho hàng trăm người dùng ARPANET về các sự kiện diễn ra tại California để giới thiệu các máy tính mới. Các chuyên gia lịch sử Internet xem đó là một dạng “spam” đầu tiên – thuật ngữ để chỉ hàng loạt những email không mong muốn.

(Còn nữa)

Theo Bizlive