Pavel Durov, người vừa bị bắt giữ ở Pháp cuối tuần qua, nổi bật với hình ảnh của một doanh nhân công nghệ toàn cầu. Ông được coi là người hội tụ sự thông minh của Mark Zuckerberg, thói quen kỳ lạ của Jack Dorsey và tư tưởng tự do của Elon Musk – cùng với sự ám ảnh về việc sinh con. Vào tháng 7, Durov tiết lộ rằng ông đã có hơn 100 người con nhờ việc hiến tinh trùng trong suốt 15 năm qua.
Với tài sản ước tính 9,15 tỉ USD và nhiều hộ chiếu, Durov đã sống một cuộc sống không biên giới suốt một thập kỷ qua.
Hiện tại, vấn đề pháp lý của Durov đang làm dấy lên một cuộc tranh luận cũ: công nghệ mã hóa đầu cuối của Telegram – bảo vệ thông tin liên lạc giữa những người dùng – tạo nên sự lo ngại trong các chính phủ và Liên minh Châu Âu về việc mã hóa đầu cuối có thể làm khó khăn cho việc theo dõi và điều tra các hoạt động tội phạm.
Hai thiên tài
Durov sinh năm 1984 tại Liên Xô nhưng chuyển đến Italy khi mới 4 tuổi. Gia đình ông đã trở về Nga sau sự sụp đổ của Liên Xô, và cha của Durov nhận công việc tại Đại học Tổng hợp St. Petersburg.
Durov và anh trai Nikolai được biết đến là những thần đồng toán học từ nhỏ. Anh trai Durov từng xuất hiện trên truyền hình Italy để giải phương trình và liên tục giành huy chương vàng tại Olympiad Toán học Quốc tế. Còn Durov là học sinh xuất sắc nhất tại trường và từng tham gia các cuộc thi địa phương.
"Chúng tôi đều rất đam mê lập trình và thiết kế", Durov nói.
“Khi gia đình quay lại Nga, chúng tôi đã mang theo một máy tính IBM PC XT từ Italy. Vào những năm 90, chúng tôi là một trong số ít gia đình ở Nga có thể tự học lập trình”, Durov cho biết.
“Mark Zuckerberg của Nga”
Khả năng lập trình và tinh thần doanh nhân của Durov dẫn ông đến việc sáng lập Vkontakte (VK), một mạng xã hội, vào năm 2006, khi ông 21 tuổi. VK nhanh chóng trở thành Facebook của Nga, và Durov được coi là phiên bản người Nga của Mark Zuckerberg.
Trong khi Mark Zuckerberg mua WhatsApp để xây dựng đế chế mạng xã hội hiện được gọi là Meta, Pavel Durov chọn tự xây dựng ứng dụng nhắn tin của riêng mình, mặc dù thị trường đã rất đông đúc với các nền tảng tương tự.
Durov không nghĩ rằng bất kỳ ứng dụng nào hiện có là đủ tốt.
"Việc có bao nhiêu ứng dụng nhắn tin không quan trọng nếu tất cả đều tệ hại", Durov chia sẻ với TechCrunch vào năm 2015.
Ông và anh trai muốn xây dựng một nền tảng không bị sự giám sát của bất cứ bên nào. Mã hóa đầu cuối mạnh mẽ của công ty và cam kết về quyền riêng tư đã thu hút hàng trăm triệu người dùng đến với Telegram – trong đó có cả những kẻ khủng bố đã lên kế hoạch cho các cuộc tấn công ở Paris vào tháng 11/2015.
Sự thật bất ngờ này đã khiến Durov, người vốn nổi tiếng là kín đáo, phải thực hiện một chiến dịch quan hệ công chúng mạnh mẽ, bao gồm một loạt các cuộc phỏng vấn, trong đó có một cuộc phỏng vấn với CNN, nhằm trấn an công chúng rằng Telegram không trở thành một WhatsApp cho các tổ chức khủng bố.
Theo Durov, Telegram đơn giản là nền tảng nhắn tin an toàn nhất trên thị trường.
“Bạn không thể làm một hệ thống bảo mật vừa đủ an toàn để bảo vệ người dùng khỏi tội phạm mà vẫn cho phép chính phủ truy cập vào dữ liệu”, Durov nói với CNN vào năm 2016. “Nó phải hoặc là an toàn, hoặc không an toàn”.
Vấn đề Telegram bị lạm dụng bởi những kẻ rửa tiền, buôn bán ma túy và những người lan truyền nội dung khiêu dâm vẫn tiếp tục khiến các chính phủ phương Tây lo ngại. Việc Durov bị giam giữ ở Pháp là do một lệnh bắt giữ liên quan đến việc thiếu kiểm duyệt của Telegram, theo BFMTV.
Telegram đã phản hồi trong một tuyên bố rằng “thật vô lý khi cho rằng một nền tảng hoặc chủ sở hữu của nó phải chịu trách nhiệm về việc lạm dụng nền tảng đó”. Tuyên bố cũng cho biết Telegram luôn tuân thủ các luật của EU và Durov không có gì phải che giấu.
