Nhà đầu tư nước ngoài “nẫng” vốn trong nước

Tỷ phú Hoa Kỳ Bill Stenger, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Jay Peak Resort đã quay trở lại Việt Nam “săn lùng” những NĐT có ít nhất 500.000 USD (tương đương 10 tỷ đồng) nhàn rỗi và có mong muốn được định cư tại Hoa Kỳ, để cùng hợp tác với ông.
Nhà đầu tư nước ngoài “nẫng” vốn trong nước

Chương trình đầu tư nhập cư EB-5 mà vị doanh nhân này mang tới Việt Nam không còn quá mới mẻ trên thế giới. Tuy nhiên tại Việt Nam thì nhu cầu mới thực sự nở rộ trong vài ba năm trở lại đây.

Chương trình đầu tư nhập cư EB-5 của Hoa Kỳ cho phép những người ngoại quốc nào đầu tư 500.000 USD và tạo ít nhất 10 công ăn việc làm cho người Mỹ, được cấp thẻ xanh vào quốc gia này. Ông Stenger giới thiệu, trong 5 năm qua, Jay Peak Resort phối hợp với chính quyền Tiểu ban Vermont đã phát triển 6 dự án đầu tư EB-5 rất thành công, gồm các công trình khách sạn, khu nghỉ dưỡng, trung tâm hội nghị...

Vị tỷ phú này cũng cho biết, hiện tại là thời điểm thích hợp để ông đẩy mạnh tìm kiếm NĐT tại thị trường mới nổi như Việt Nam. Trao đổi với phóng viên Thời báo Ngân hàng, ông Stenger xin phép không tiết lộ về những khoản tiền mà NĐT người Việt đã góp vào dự án của ông. Song ông khẳng định, với sự tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong những năm qua, đã xuất hiện một lớp người tích góp được số vốn tương đối lớn, song chưa biết nên đầu tư vào đâu trong thời điểm hiện tại.

Chính vì vậy, trong chuyến quảng bá lần này, tỷ phú người Mỹ trực tiếp sang chào hàng 2 dự án nhiều triển vọng với NĐT Việt Nam, cùng với niềm tin dự án của ông sẽ đắt khách.

Niềm tin của ông Stenger là rất có cơ sở. Theo giám đốc một công ty tư vấn đầu tư, thời gian gần đây cụm từ “đầu tư nhập cư Mỹ” xuất hiện phổ biến hơn, được nhiều người tìm hiểu hơn, thể hiện qua số người Việt tìm tới các công ty tư vấn tăng lên. Điều này cho thấy một tín hiệu mừng là số người giàu ở Việt Nam đã tăng trong những năm qua. Song ở một góc nhìn khác, việc nhóm người giàu tính chuyện mang số vốn này ra nước ngoài để tìm kiếm kênh đầu tư cũng cho thấy vấn đề đáng lo ngại.

Đơn cử như với chương trình EB-5, mỗi NĐT góp 500.000 USD, như vậy chỉ cần 10 NĐT tham gia, đã có 5 triệu USD - tương đương một quỹ đầu tư cỡ nhỏ, chảy ra nước ngoài. “Trong điều kiện đất nước còn kém phát triển, nhu cầu vốn cần nhiều, nguồn lực lại chảy ra ngoài thì rõ ràng là điều đáng buồn và đáng lo”, một chuyên gia kinh tế nhận định.

Vị này phân tích, trước tiên không thể ngăn chặn những cá nhân có nhu cầu bỏ vốn vào các khoản đầu tư mà họ cho rằng sẽ sinh lời hiệu quả. Đây là quyền lợi chính đáng của NĐT, miễn là khoản tiền mà họ kiếm ra là hợp pháp và có phương thức chuyển tiền phù hợp với pháp luật Việt Nam. Theo số liệu không chính thức, năm 2013 đã có khoảng 60 hồ sơ của Việt Nam được duyệt định cư thông qua đầu tư vào Hoa Kỳ. Con số này có thể còn nhiều hơn nếu như các quy định về chứng minh tính hợp pháp của khoản tiền không được thắt chặt như hiện nay.

Bên cạnh đó, những động thái này cho thấy sự kém hiệu quả của các chính sách huy động vốn đầu tư trong nước đang tạo thời cơ để NĐT nước ngoài “nẫng” vốn trong nước. Thực tế là vốn nhàn rỗi nằm trong xã hội còn rất lớn, song lại chưa có các cơ chế chính sách hiệu quả, cũng như dự án tiềm năng để người nắm giữ số vốn này yên tâm đầu tư.

Có thể thấy dự án của Jay Peak Resort, như giới thiệu trên đây là một ví dụ điển hình về hình thức hợp tác giữa Chính phủ với thành phần tư nhân (PPP) để cùng đầu tư hạ tầng, tạo công ăn việc làm. Việt Nam đang thiếu những chính sách tương tự để kích thích NĐT tư nhân đề xuất dự án và huy động vốn hiệu quả.

Cùng với xu thế hội nhập, các hình thức huy động vốn từ nước ngoài được dự báo sẽ còn xuất hiện ngày càng nhiều tại Việt Nam trong thời gian tới. Việc thận trọng khi mở cửa dòng vốn trong các cam kết hội nhập như hiện nay, rõ ràng là đúng đắn và rất cần thiết. Tuy nhiên, mở cửa cho dòng vốn tự do dịch chuyển cũng là xu thế không thể khác khi Việt Nam chấp nhận tham gia các FTA. Do đó, để tránh việc dòng vốn trong nước chảy ra nước ngoài, việc phát triển thị trường vốn chuyên nghiệp đang ngày càng trở nên cấp bách hơn.

Theo TBNH