Người Mỹ có quan điểm thái độ rất khác nhau về khả năng ngành tự động hóa và robot cướp mất việc làm của họ. Hầu hết những người đang kiếm việc làm (77%) đã nghe đến khái niệm “tự động hóa việc làm” nhưng chỉ 30% cho biết họ hiểu về khái niệm này, theo báo cáo Tình trạng Người tìm việc ở Mỹ của trang ZipRecruiters.
Số liệu chỉ ra rằng những người đang kiếm việc làm khá lúng túng. Ví dụ, có đến 60% những người đang tìm việc cho rằng nỗi lo sợ về việc robot cướp mất việc làm của con người đang bị cường điệu quá mức, nhưng gần 2/3 số người tìm việc (64%) tin rằng người lao động trong hầu hết các ngành sẽ bị thay thế bằng máy tính hoặc robot trong thời đại của họ.
Số liệu cũng chỉ ra rằng những người tìm việc càng hiểu biết về tự động hóa, thì tự động hóa càng làm họ lo ngại. Đối với những người đang tìm việc đã từng nghe đến khái niệm tự động hóa, thì có đến 70% trong số họ nói rằng họ đang tìm kiếm những công việc ít có khả năng được tự động hóa hơn.
Những lo ngại này có được lý giải?
Ông Ian Siegel, CEO của ZipRecruiters, trong một cuộc họp báo, cho biết “tự động hóa đang làm thay đổi phương thức con người làm việc, các công nghệ trí thông minh nhân tạo mới xuất hiện hiện nay, ở khía cạnh nào đó, sẽ ảnh hưởng đến sự nghiệp của những người lao động trong hầu hết tất cả các ngành”.
Tuy nhiên, thay đổi không có nghĩa là sẽ không còn việc làm nữa. Các dự báo tác động cũng rất khác nhau, một số nhà phân tích dự báo số lượng việc làm hiện nay sẽ giảm mạnh, một số khác lại cho rằng công nghệ từ lâu đã làm thay đổi thị trường việc làm, nhưng không thể xóa bỏ hết nhu cầu sử dụng người lao động. Theo báo cáo của ZipRecruiters và các nghiên cứu liên quan mà họ trích dẫn, thì điều rõ ràng là các kỹ năng cần thiết để kiếm được một việc làm đang thay đổi và sẽ tiếp tục thay đổi.
“Sự thay đổi việc làm công nghệ đã bắt đầu diễn ra, và điều thiết yếu là lực lượng lao động Mỹ phải chuẩn bị để thích nghi với nó. Trong báo cáo của mình, chúng tôi thấy rằng chi phí là lý do hàng đầu làm cho người lao động Mỹ không thể có được các kỹ năng STEM (Khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) hay các kỹ năng mềm – hai loại kỹ năng hiện nay được xem là an toàn nhất trước tác động của tự động hóa”, Cathy Barrera, nhà kinh tế trưởng của ZipRecruiter nói.
Người lao động cần phải chuẩn bị
Thay đổi đã diễn ra và ngày càng mạnh. Chi phí là một thách thức đối với những người tìm việc, đặc biệt là những người đang phải gánh khoản nợ chính phủ để học đại học. Lý do thứ hai thường được nói đến mà những người không học các kỹ năng STEM hay kỹ năng mềm – những người không tin là họ cần các kỹ năng đó – dễ để giải quyết hơn.
“Điều này chứng tỏ việc tiếp cận thông tin và giáo dục quan trọng thế nào trong việc đảm bảo cho những người đang tìm việc làm không bị “bỏ lại phía sau” và họ có thể nắm bắt được các cơ hội chưa từng có mà công nghệ mang lại”, bà Barrera nói.
Vẫn chưa biết chính xác là tự động hóa sẽ ảnh hưởng thế nào đến số việc làm hiện nay, nhưng cho đến khi robot có thể thiết kế, bảo dưỡng và nâng cấp chúng, thì rõ ràng việc làm vẫn đang dành cho con người. Tương lai một số việc làm sẽ bị xóa sổ và những lĩnh vực mới sẽ ra đời để thay thế những việc làm đó.
Để vẫn giữ được việc làm, hay kiếm cho mình một công việc ưng ý, người lao động sẽ phải thay đổi khi nhu cầu thị trường thay đổi. Đối với nhiều người, điều này đồng nghĩa với việc họ cần phải học hỏi nhiều hơn nữa, sẵn sàng hơn để làm những kiểu công việc khác, và thay đổi bản thân cho phù hợp trước khi thị trường lao động thay đổi để không bị gạt ra ngoài lề.
