Theo hãng tin Reuters Anh ngày 25/1, mặc dù tình hình căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ gia tăng do vấn đề Biển Đông, nhưng năm nay Trung Quốc tiếp tục được mời tham gia cuộc tập trận "Vành đai Thái Bình Dương" (RIMPAC) do hải quân Mỹ tổ chức.
Ngày 25/1, trong cuộc họp báo thường lệ, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm cho biết Trung Quốc đã nhận được lời mời từ phía Mỹ. Đồng thời đã cử cán bộ tham gia hội nghị về cuộc tập trận này, đã tiến hành bàn bạc với phía Mỹ về các vấn đề cụ thể của cuộc tập trận.
Cuộc tập trận Vành đai Thái Bình Dương chính là cuộc tập trận trên biển đa quốc gia có quy mô lớn nhất trên quốc tế, được tổ chức hai năm một lần, thường lấy Hawaii làm trung tâm diễn tập, thời gian diễn tập vào tháng 6 và tháng 7.
Từ rất lâu, quan chức Lầu Năm Góc luôn than phiền Trung Quốc không minh bạch về việc họ tăng cường nhanh chóng sức mạnh quân sự. Trong khi đó, quan chức Trung Quốc lại chỉ trích Washington dùng con mắt hoài nghi của "Chiến tranh Lạnh" để nhìn Trung Quốc.
Nhưng Trung Quốc và Mỹ cũng có lợi ích chung trong việc bảo vệ sự ổn định của khu vực. Những năm gần đây, hai nước đều đã có những nỗ lực cho việc xóa bỏ những nghi ngờ lẫn nhau, trong đó có tổ chức các cuộc diễn tập cứu trợ nhân đạo và mở đường dây nóng quân sự để giảm rủi ro phán đoán nhầm.
Ngoài ra, theo hãng tin AP Mỹ ngày 25/1, Trung Quốc đã hai lần tham gia cuộc tập trận này, cho dù hải quân Mỹ thường xuyên tiến hành hoạt động trên Biển Đông. Ngày 17/1, tàu khu trục tên lửa USS Hopper của hải quân Mỹ đã đi vào phạm vi 12 hải lý của bãi cạn Scarborough. Trung Quốc sau đó đã lên án Mỹ, cho rằng tàu chiến Mỹ đã đi vào cái gọi là "lãnh hải" của Trung Quốc.
Cuộc tập trận Vành đai Thái Bình Dương-2016 có sự tham gia của 45 tàu chiến, 200 máy bay và hơn 25.000 binh sĩ đến từ 26 nước. Trung Quốc cử vài tàu quân sự trong đó có 1 tàu bệnh viện tham gia. Luật pháp Mỹ hạn chế phạm vi tổ chức tập trận giữa quân đội Mỹ với phía Trung Quốc trên các phương diện như tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ nhân đạo.
Trong khi đó, hãng tin Kyodo Nhật Bản ngày 13/1 dẫn lời người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis sẽ đến thăm Trung Quốc vào mùa xuân năm nay. Dự kiến, ông James Mattis sẽ thảo luận với các quan chức cấp cao Trung Quốc về vấn đề hạt nhân Triều Tiên và các biện pháp mở rộng giao lưu quân sự giữa Washington và Bắc Kinh.
Trong chuyến thăm đó, ông James Mattis có thể sẽ yêu cầu Bắc Kinh xác định các nỗ lực thúc đẩy thực hiện giải quyết hòa bình vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Mỹ mong muốn Trung Quốc sử dụng nhiều hơn vai trò ảnh hưởng để thúc đẩy thực hiện phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Ngoài ra, dự kiến, ông James Mattis sẽ giải thích chính sách đối với Trung Quốc của Tổng thống Mỹ Donald Trump và chính quyền của ông. Trong chiến lược an ninh quốc gia công bố tháng 12/2017, chính quyền Donald Trump cho biết Trung Quốc là “đối thủ cạnh tranh” trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế và quân sự.
