Hiện TP HCM có 474 chung cư cũ với tổng số khoảng 50.000 căn hộ được xây từ trước 1975. Các chung cư này được kiểm định là hư hỏng nặng, nguy hiểm, với tỷ lệ chất lượng còn lại nhỏ hơn 55% và xếp loại nguy hiểm cấp D - cấp độ nguy hiểm cao nhất.
Theo kế hoạch mà Sở Xây dựng HCM đề ra, đến năm 2020, thành phố sẽ hoàn thành tháo gỡ và đầu tư xây dựng mới ít nhất 50% trong số 474 chung cư cũ kể trên. Tuy nhiên, trong 10 năm qua TP.HCM chỉ mới tháo gỡ để xây mới 32 chung cư cũ hư hỏng, với khoảng 4.000 hộ gia đình.
Mặc dù, Nghị định 101/2015/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 20/10/2015 về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ quy định thẩm quyền kiểm định, lập kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ,... thuộc UBND TP. Tuy nhiên, để đẩy nhanh tiến độ UBND TP HCM vừa kiến nghị Bộ Xây dựng cho thành phố được phép ủy quyền cho UBND các quận - huyện thực hiện các công việc thuộc thẩm quyền của UBND TP.
Cụ thể, ủy quyền phê duyệt dự toán kinh phí sửa chữa và kinh phí kiểm định; ban hành văn bản thông báo kết quả kiểm định cho chủ sở hữu nhà chung cư; phê duyệt và công bố kế hoạch cải tạo, sửa chữa hoặc xây dựng mới thay thế chung cư cũ; công nhận chủ đầu tư; chấp thuận, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; phê duyệt phương án di dời, bố trí tạm cư và phương án cưỡng chế phá dỡ khẩn cấp; ban hành quyết định chấp thuận đầu tư dự án.
Để không kéo dài việc thỏa thuận bồi thường, UBND TP cũng kiến nghị không áp dụng thực hiện phương thức bồi thường mà thực hiện phương thức tái định cư. Theo đó, chủ đầu tư có trách nhiệm ứng vốn để quận - huyện chi trả tiền tạm cư cho các hộ dân. Chủ đầu tư thực hiện đầu tư xây dựng và bàn giao quỹ nhà tái định cư cho UBND quận - huyện để tổ chức bố trí tái định cư. Chủ đầu tư không trực tiếp thực hiện việc tái định cư cho người dân.
Tiêu chuẩn căn hộ tái định cư có diện tích tối thiểu bằng 1,1 lần so với diện tích căn hộ cũ và người dân không phải đóng thêm bất kỳ khoản tiền nào. Trường hợp căn hộ được bố trí tái định cư có diện tích nhỏ hơn 25m2 thì được bố trí căn hộ có diện tích tối thiểu là 25m2. Đây là phần hỗ trợ riêng cho các đối tượng có nhà ở nhỏ hơn mức tối thiểu của nhà ở xã hội, các hộ có diện tích căn hộ nhà ở tái định cư lớn hơn mức tiêu chuẩn tối thiểu của nhà ở xã hội thì không được hỗ trợ. Trường hợp có nhu cầu chính đáng (hộ gia đình có nhiều nhân khẩu) thì được xem xét, giải quyết cho thuê mua hoặc thuê nhà ở xã hội.
