Như vậy, cùng với các trạm đoạn Bình Phước - TPHCM, mỗi phương tiện từ Tây Nguyên về TPHCM phải mua vé đến... 10 lần.
Người dân, chính quyền lo lắng
Đường Hồ Chí Minh (QL 14 cũ) được nâng cấp, mở rộng từ Tân Cảnh (Kon Tum) đến Chơn Thành (Bình Phước) với tổng chiều dài 553km, gồm 6 dự án trái phiếu chính phủ và 5 dự án BOT. Tính từ Tân Cảnh (Kon Tum) đến hết địa phận tỉnh Đắc Nông, QL 14 qua Tây Nguyên có tổng chiều dài 460km.
Nhưng sau khi hoàn thành, trên đoạn này sẽ có 5 trạm thu phí BOT được đặt ở Gia Lai, Đắc Lắc, Đắc Nông, trong đó riêng 150km qua tỉnh Đắc Nông có đến 3 trạm. Các trạm thu phí này nhằm hoàn vốn cho các dự án BOT (chiều dài từ 20-70km/dự án), sẽ hoạt động trong thời gian bình quân khoảng 20 năm.
Về mức thu, các trạm đều được thu cao gấp 2 đến hơn 2,5 lần so với mức bình thường, như Liên danh nhà đầu tư Toàn Mỹ 14 - Băng Dương (tại trạm qua tỉnh Đắc Nông) được thu bằng 3,5 lần mức thu cơ bản tại thông tư 90/2004/TT-BTC của Bộ Tài chính. Nếu tính cả 5 trạm từ cầu Bình Triệu (TPHCM) đến thị xã Đồng Xoài (tỉnh Bình Phước) thì mỗi phương tiện từ Kon Tum, Gia Lai đi TPHCM phải qua 10 trạm thu phí.
Anh Nguyễn Văn Long (tài xế xe khách tuyến Gia Lai - TPHCM) cho biết: “Lấy ví dụ tại trạm thu phí thị xã Đồng Xoài, xe khách giường nằm 28 chỗ phải chịu phí 40.000 đồng/lượt và tăng lên 55.000 đồng/lượt từ ngày 1.1.2016. Xe khách giường nằm 40 chỗ là 60.000 đồng/lượt và tăng lên 80.000 đồng/lượt từ đầu năm 2016. Khi QL 14 hoàn thành, tuyến Gia Lai - TPHCM có 10 trạm thu phí, xe khách giường nằm 40 chỗ phải tốn 1,6 triệu đồng cả hai chiều đi về. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của nhà xe”.
Nhưng theo ngành chủ quản các địa phương, doanh nghiệp vận tải sẽ cơ cấu chi phí vào giá thành nên không ảnh hưởng nhiều, người dân mới là đối tượng bị tác động do chi phí đi lại, hàng hóa tăng giá. Mặt khác, việc xây dựng quá nhiều trạm thu phí trên đường Hồ Chí Minh cũng không phù hợp với các cơ chế, chính sách đặc thù do Nhà nước đang đầu tư cho Tây Nguyên.
Kiến nghị mua lại một số dự án BOT
Trước đó, nhận thấy gánh nặng thu phí, UBND tỉnh Đắc Nông đã có văn bản đề nghị Bộ GTVT đầu tư 32km đoạn Cư Jút - Đắc Mil bằng trái phiếu chính phủ, nhưng sau đó bộ vẫn giao cho Liên danh Toàn Mỹ 14 - Băng Dương đầu tư theo hình thức BOT. Tại thời điểm đó, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho rằng, vốn trái phiếu chính phủ đầu tư cho dự án nâng cấp, mở rộng QL 14 giai đoạn 2013-2016 chỉ có 10.000 tỉ đồng, không thể kham nổi. Trước mắt vẫn làm BOT nhằm đảm bảo tiến độ, khi nào có nguồn vốn, bộ sẽ kiến nghị Chính phủ các giải pháp thay thế để giảm chi phí vận chuyển cho người dân, doanh nghiệp.
Trao đổi với PV Lao Động, ông Trần Việt Hùng - Phó Trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo Tây Nguyên - cho biết, so với nhiều khu vực khác trong cả nước thì điều kiện, trình độ phát triển, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của Tây Nguyên còn yếu kém và chưa đồng bộ. Do vậy, bố trí 5 trạm thu phí trên QL 14 qua Tây Nguyên là nhiều và chưa hợp lý. Mặt khác, nguồn vốn của Nhà nước đầu tư cho giao thông Tây Nguyên trong những năm qua vẫn còn thấp hơn các vùng khác.
“Nhằm giảm bớt các trạm thu phí, tạo thêm động lực sớm đưa Tây Nguyên thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện nay, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên vừa có văn bản đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ xem xét, bố trí nguồn vốn để mua lại một số dự án BOT trên QL 14 qua khu vực này” - ông Hùng nói.
Theo Lao Động