Oxford, thành phố lâu đời tại Anh tự hào về số lượng đông đảo du khách đi xe đạp, với những khẩu hiệu, "Chào mừng bạn đến thành phố Oxford, một thành phố đi xe đạp”. Trong một cuộc khảo sát gần đây, Oxford đứng thứ hai trong số các thành phố tại Anh với 22% người dân địa phương đi xe đạp ba lần hoặc nhiều hơn trong một tuần. Hiện nay, thành phố tỏ ra tham vọng hơn với “vùng không khí thải” tới năm 2035.
Sau khi phát hiện ra rằng 75% lượng khí bị ô nhiễm tại Oxford xuất phát từ giao thông, hội đồng thành phố và quận quyết định tạo ra một vùng khí thải thấp. Từ năm 2014, chỉ những phương tiện khí thải thấp mới được phép hoạt động trong phạm vi thành phố. Xe buýt, một nguồn gây ô nhiễm không khí chính, đã bắt đầu chuyển sang các phương tiện phát thải thấp và đội xe lai điện. Trong 10 năm qua, Oxford đã chứng kiến mức độ ô nhiễm không khí giảm 1/3.
Mục tiêu kế tiếp của Oxford: không ô nhiễm. Ban đầu, khu vực không khí thải sẽ chỉ ở trung tâm thành phố. Nó sẽ mở rộng dần cho đến khi khu vực bao phủ toàn bộ thành phố vào năm 2035. Các loại xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel đi vào khu vực chỉ định sẽ bị phạt tiền.
Các thành phố khí thải thấp đang gia tăng
Khu vực phát thải thấp, hoặc các quy định tương tự đang trở nên phổ biến trong các thành phố lớn nhất thế giới như một phương tiện để giảm thiểu ô nhiễm không khí. Thông thường, các quy định này được kết hợp với việc đầu tư vào con đường cho người đi bộ hoặc xe đạp.
Các thành phố thuộc Tổ chức C40 đã gặp nhau tại sự kiện Together4Climate vào cuối tháng 10 để thảo luận về việc thực hiện các quy định xanh thông qua chính quyền địa phương. Sau hội nghị, 12 thành phố lớn cam kết chỉ mua xe buýt không phát thải sau năm 2025 để tạo ra các khu vực không phát thải nhiên liệu hóa thạch vào năm 2030.
London sẽ trở thành một thành phố khí thải cực thấp vào năm 2020. Nguồn: ShutterstockParis có kế hoạch cấm xe ô tô chạy bằng diesel vào năm 2024 và xe chạy bằng khí đốt vào năm 2030, trong khi đó cũng tăng gấp đôi phần đường dành cho xe đạp và chỉ định một số đường phố cho xe điện. Madrid đang thiết kế lại các tuyến phố để thân thiện hơn với người đi bộ và dự định sẽ cấm xe ô tô vào trung tâm thành phố từ năm 2020. Luân Đôn đã cải thiện chất lượng không khí kể từ “trận sương khói giết người” tại vào những năm 1950 và sẽ thiết lập một vùng cực ít khí thải vào tháng 9/2020.
Không phải tất cả cư dân Oxford đều đồng tình về kế hoạch thành phố xanh. John Tanner, một ủy viên hội đồng thành phố Oxford nói một số người dân xem hoạt động của thành phố như một hành vi xâm phạm quyền cá nhân để điều khiển chiếc xe do họ lựa chọn.
"Người dân khá mâu thuẫn về điều đó," ông nói. Nhưng cả hội đồng thành phố và quận "nghĩ rằng sức khỏe của công chúng và du khách đến Oxford là điều quan trọng nhất, vì vậy chúng tôi thực sự phải hành động ....".
Tương lai là điện
Những người đam mê xe hơi có thể không phải từ bỏ hoàn toàn phương tiện bốn bánh. Khi nhu cầu đối với xe ô tô phát thải thấp hoặc không phát thải, các nhà sản xuất đang đáp ứng điều này với các dòng xe điện hoặc xe lai hybrid.
Ví dụ, nhà máy của BMW tại Oxford sẽ bắt đầu sản xuất xe Mini hoàn toàn chạy bằng điện vào năm 2019. Volvo tuyên bố vào tháng 7 rằng tất cả các mẫu xe được sản xuất sau năm 2019 sẽ là động cơ điện hoặc hybrid. Mercedes-Benz sẽ cung cấp phiên bản chạy điện của tất cả các mẫu xe vào năm 2022, và Volkswagen sẽ theo sau với một phiên bản điện của tất cả các mô hình xe vào năm 2030.
Anthony Heyes, chuyên gia nghiên cứu về môi trường tại trường Đại học Ottawa cho biết công nghệ xe hơi tiên tiến và sư gia tăng tính sẵn có của nó sẽ làm cho các khu vực phát khí thải thấp và không phát khí thải dễ dàng thực thi hơn. "Tất nhiên, doanh thu của những chiếc xe đó sẽ được tăng lên khi các thành phố cam kết cấm các loại xe không chạy bằng điện”.
Tiếp tục nỗ lực toàn thành phố để ngăn cấm xe chạy bằng khí đốt và diesel từ các đường phố bị ô nhiễm nặng nề nhất sẽ cực kỳ giúp ích. Tuy nhiên, Noelle Eckley Selin, phó giáo sư về khoa học trái đất tại Viện Công nghệ Massachusetts,Cambridge, cảnh báo rằng các thành phố phải chắc chắn rằng các chất gây ô nhiễm này không chỉ bị di chuyển.
"Ví dụ như nếu ai đó không lái xe trong thành phố, họ lái xe ngay tại ngoại ô .... Điều đó sẽ không giải quyết vấn đề chất lượng không khí ở khu vực”.
Nhưng nếu các quy định cấm xe chạy bằng khí đốt và dầu diesel của thành phố đồng nghĩa với việc nhiều người chuyển sang xe điện và xe hybrid, ô nhiễm không khí sẽ tiếp tục giảm.
"Việc hất cẳng xe ô tô trên đường sẽ giảm bớt ô nhiễm từ nguồn đó. Nó sẽ không hoàn toàn giải quyết được vấn đề, nhưng chắc chắn giảm phần lớn vấn đề ô nhiễm”.
