Nợ văn bản hướng dẫn kéo dài
Hôm nay, 1-6, phiên họp thường kỳ tháng 5-2016 của Chính phủ đã diễn ra. Tại đây, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã báo cáo về tình hình thực hiện và khó khăn, vướng mắc trong xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh, văn bản quy định điều kiện đầu tư kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư.
Theo đó, trong tháng 5-2016 (tính đến hết ngày 31-5), các bộ, cơ quan ngang bộ mới ban hành được 6/230 văn bản quy định chi tiết, đạt 2,6% (còn 224 văn bản, chiếm 97,4%). Trong số các văn bản nợ có 37 nghị định, quyết định cần phải ban hành trước ngày 1-7-2016, song chỉ có 19 văn bản đã thẩm định hoặc đã trình Chính phủ (có thể kịp ban hành); còn lại 18 văn bản khó ban hành kịp.
Đối với văn bản quy định điều kiện đầu tư kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, đến nay còn 49 nghị định quy định điều kiện đầu tư kinh doanh chưa ban hành. Dù Bộ Tư pháp đã đẩy nhanh tiến độ thẩm định các dự thảo nghị định nhưng tính đến 31-5-2016 mới có 45/47 nghị định được Bộ Tư pháp thẩm định.
Theo báo cáo của Bộ Tư pháp, việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh, văn bản quy định điều kiện đầu tư kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư gặp một số khó khăn, vướng mắc. Đó là trong thời gian ngắn, các bộ, cơ quan ngang bộ phải xây dựng để ban hành một số lượng lớn văn bản quy định chi tiết; nhiệm vụ được giao cho các bộ, cơ quan ngang bộ quy định ở nhiều văn bản khác nhau…
Và, do thời gian gấp, đa phần các nghị định quy định điều kiện đầu tư kinh doanh được thực hiện theo quy trình rút gọn nên việc lấy ý kiến đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của văn bản còn hạn chế, không đánh giá tổng kết thực tiễn, nhiều quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh còn lẫn với quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn…
Và sẽ tiếp tục nợ?
Theo Báo cáo của Bộ Tư pháp, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 và Nghị định số 34/2016/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 1-7-2016) quy định về trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành luật, nghị quyết, nghị định... khác với quy định trong Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008. Cụ thể, luật năm 2015 quy định luật, nghị quyết… trước khi đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh; nghị định của Chính phủ trước khi soạn thảo phải lập đề nghị xây dựng văn bản, trong đó phải thực hiện một số nhiệm vụ như: tổng kết thi hành pháp luật, đánh giá tác động của chính sách, thẩm định chính sách, thông qua chính sách…
Tuy nhiên, theo quy định của Luật năm 2008 thì những công việc này được tiến hành trong quá trình soạn thảo văn bản.
Do vậy, kể từ ngày 1-7-2016, nếu áp dụng quy định mới của Luật năm 2015 cho việc soạn thảo, trình các dự án, dự thảo văn bản nêu trên sẽ gây khó khăn, lúng túng cho cơ quan chủ trì soạn thảo và có thể làm chậm tiến độ soạn thảo dự án, dự thảo văn bản.
Để kịp thời hướng dẫn các bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương trong việc soạn thảo, trình các dự án, dự thảo văn bản, Bộ Tư pháp đã đề nghị đưa vào Nghị quyết phiên họp thường kỳ tháng 5-2016 của Chính phủ nội dung sau:
“Đối với các dự án luật, dự thảo nghị quyết của Quốc hội… đã được Chính phủ đề xuất đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016 và năm 2017 của Quốc hội; các dự thảo nghị định đã được đưa vào chương trình công tác của Chính phủ năm 2016 theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008… thì không phải làm lại hoặc thực hiện bổ sung các trình tự, thủ tục theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015”.
Các bộ trưởng phải giải quyết nợ đọng
Theo tường thuật trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp, sau khi nghe Bộ trưởng Bộ tư pháp Lê Thành Long và các thành viên Chính phủ thảo luận về công tác xây dựng văn bản hướng dẫn luật, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đề nghị các thành viên Chính phủ phải xác định xây dựng thể chế, văn bản hướng dẫn luật,... là nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ.
Thủ tướng cho rằng, những tồn tại, hạn chế trong công tác xây dựng thể chế thời gian qua là xuất phát từ cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhưng nguyên nhân chính vẫn là do các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ chưa thực sự quan tâm trực tiếp đến công tác này.
Do đó, Thủ tướng đề nghị trong thời gian tới, các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ cần quan tâm đầu tư nguồn lực để soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm tiến độ, chất lượng, giải quyết dứt điểm tình trạng “nợ đọng” văn bản; đồng thời, cần đưa công tác xây dựng thể chế vào nội dung họp giao ban của các bộ, cơ quan ngang bộ. Chính phủ sẽ chỉ đạo quyết liệt hơn và dành nhiều thời gian hơn để thảo luận về công tác xây dựng thể chế.
Liên quan đến việc xây dựng, ban hành các nghị định quy định điều kiện đầu tư kinh doanh theo trình tự, thủ tục rút gọn nói riêng và các văn bản quy phạm pháp luật khác theo trình tự, thủ tục rút gọn, Thủ tướng nhấn mạnh, mặc dù Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định việc lấy ý kiến dự án, dự thảo văn bản không là thủ tục bắt buộc, tuy nhiên, các cơ quan chủ trì soạn thảo phải hết sức lưu ý đến vấn đề công khai, minh bạch, tham vấn ý kiến của nhân dân, đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của văn bản.
Theo TBKTSG
