Tại tọa đàm "Tắt sóng 2G, người dân cần chuẩn bị gì" được VietnamNet và Cục Viễn thông phối hợp tổ chức mới đây, ông Đoàn Quang Hoan, Phó Chủ tịch Hội vô tuyến điện tử đã nêu lên băn khoăn của mình về công tác hỗ trợ người dân chuyển đổi thiết bị di động.
Ông Hoan cho rằng điều quan trọng nhất với những người dùng 2G là kinh phí đổi điện thoại 4G. Đa phần những người dùng 2G sống ở vùng nông thôn, khả năng tài chính hạn hẹp. Khi tắt sóng 2G, làm sao đảm bảo để người dân nhận được điện thoại với mức giá ưu đãi nhất mà họ có thể chi trả. Ngoài ra, người dân cũng cần được trang bị kỹ năng sử dụng điện thoại thông minh.
Cũng theo ông Đoàn Quang Hoan, các dịch vụ viễn thông thiết yếu - bao gồm thoại và nhắn tin - phải được duy trì liền mạch khi người dân tiến hành đổi thiết bị.
Hỗ trợ từ các nhà mạng và đại lý bán lẻ
Đại diện các nhà mạng tại Việt Nam bao gồm Viettel, VNPT, MobiFone, VietnamMobile và thậm chí cả nhà mạng ảo VnSky đều cam kết sẽ cung cấp đầy đủ máy 4G giá rẻ cho những người dùng muốn đổi từ điện thoại 2G sang 4G.
Ông Nguyễn Trọng Tính, Phó TGĐ Viettel Telecom cho biết, công ty đã đưa ra những chính sách hỗ trợ rất đáng kể cho khách hàng 2G như giảm giá máy từ 30-50%; miễn phí máy 4G khi mua gói cước từ 6-12 tháng; trợ giá 50% khi khách hàng chuyển đổi lên 4G kèm gói cước; tặng 28GB data, tặng 12 tháng xem truyền hình TV 360; tặng 5 phút gọi trong 7 ngày.
Để những người dùng 2G ở vùng nông thôn, vùng sâu biết được chính sách này, Viettel Telecom đã tổ chức truyền thông sâu rộng thông qua tổ công nghệ số cộng đồng và những người có uy tín trong cộng đồng. Hàng tuần, Viettel Telecom tổ chức bán hàng lưu động đến tận cấp xã. Công ty cũng có các điểm hỗ trợ chuyển đổi 24/7.
Hiện nay có một số đối tượng giả danh nhân viên nhà mạng để lừa đảo người dân chuyển tiền thực hiện các dịch vụ viễn thông. Các nhà mạng khuyến cáo khách hàng có bất cứ khó khăn gì có thể liên lạc với số hotline của từng nhà mạng. Nhân viên sẽ tiếp nhận các cuộc gọi phản ánh, tư vấn để khách hàng hiểu. Ngoài ra, các nhân viên cũng có thể hẹn gặp trực tiếp người dân để hướng dẫn.
Theo ông Tính, trong thời gian qua, các điểm bán hàng của Viettel Telecom đã bán ra khoảng 500.000 máy, một nửa trong đó là smartphone dưới 3 triệu đồng. Tuy nhiên, Viettel vẫn còn khoảng 4-5 triệu thuê bao 2G đang hoạt động trên mạng lưới và việc để họ chuyển sang sử dụng mạng 4G cần có nỗ lực truyền thông mạnh mẽ hơn nữa.
Một nhà mạng lớn khác là VinaPhone cũng đang đẩy mạnh việc thay thế các trạm 2G bằng các trạm thu phát 4G ở các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Ông Lê Đắc Kiên, Phó Tổng giám đốc VNPT cho biết nhà mạng này hiện đang dùng tần số 900 MHz phủ sóng 2G rất xa. Khi dừng dịch vụ, chắc chắn một số khách hàng sẽ bị ảnh hưởng, nhất là các ngư dân.
Tuy nhiên, VinaPhone đã chuẩn bị sẵn sàng các smartphone giá rẻ, hoặc các loại điện thoại phím bấm (feature phone) có hỗ trợ 4G. Người dùng 2G hoàn toàn yên tâm do việc trải nghiệm những mẫu điện thoại phím bấm thế hệ mới đó cũng không khác gì chiếc máy cũ mà họ đang dùng.
Mặc dù VinaPhone đã có các mẫu điện thoại 4G giá rẻ và các gói cước hỗ trợ người dùng 2G chuyển đổi, nhưng ông Kiên nói rằng rất khó để trợ giá được cho tất cả các khách hàng 2G. Ông cũng mong muốn nhà nước có quỹ viễn thông công ích để hỗ trợ thêm.
Hiện tại VinaPhone đang còn khoảng 1,5 triệu thuê bao 2G trên mạng lưới cần chuyển đổi.
Về phía nhà mạng MobiFone, ông Bùi Sơn Nam - Phó Tổng giám đốc cho biết hiện tại trên mạng lưới của công ty chỉ còn khoảng gần 1 triệu thuê bao 2G đang hoạt động, tuy nhiên, tất cả các thuê bao 2G đều đang sử dụng SIM 4G. Vì thế, khách hàng chỉ cần thay điện thoại là có thể sử dụng mạng 4G mà không cần đổi SIM.
Ông Nam nói rằng MobiFone có một loại điện thoại 4G gọi là Cloud phone (điện thoại công nghệ đám mây), cho phép khách hàng có thể sử dụng máy với giá thành hợp lý, không cần cấu hình quá mạnh nhưng vẫn sử dụng được các dịch vụ đòi hỏi cấu hình cao.
Vừa qua, MobiFone cũng phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Đà Nẵng tặng điện thoại cho khách hàng, nhưng nguồn lực nhà mạng cũng có hạn, vẫn cần sự hỗ trợ thêm của nhà nước - ông Nam cho biết.
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Dũng, đại diện nhà mạng ảo VnSky cho biết nhà mạng này đang phối hợp với Hoàng Hà Mobile để đổi máy cho người dùng 2G, trong đó VnSky sẽ tặng người dùng 6 tháng gói cước dịch vụ khi chuyển đổi thành công.
Không chỉ có các nhà mạng mà các đại lý bán lẻ cũng sẵn sàng cung cấp các mẫu smartphone 4G với mức giá hợp lý, từ 2 triệu đến 5 triệu đồng.
Ông Trương Minh Hoàng, Giám đốc phát triển kinh doanh của Thế Giới Di Động cho biết hiện tại công ty vẫn đang kinh doanh các mẫu feature phone 4G. Doanh số của loại điện thoại này vẫn chiếm từ 10-15% trên tổng số hơn 500 nghìn máy bán ra mỗi tháng, tương đương khoảng 70 nghìn máy.
Với máy feature phone 4G, hiện trong nước có một số nhà sản xuất chính là Nokia, SmartTell, iTell và Mobell. Ông Hoàng cho biết, Thế Giới Di Động có thể đáp ứng được 70 nghìn máy feature phone mỗi tháng cho khách hàng 2G chuyển đổi sang 4G. Tuy nhiên, với 11 triệu thuê bao 2G còn đang hoạt động, ông Hoàng cho rằng không dễ để đáp ứng đủ số lượng điện thoại 4G giá rẻ trong thời gian 2 tháng - thời điểm dừng dịch vụ 2G vào ngày 16/9.
Ông Vũ Thành Trung, Giám đốc sản phẩm Oppo Việt Nam chia sẻ hãng đã chuẩn bị các mẫu smartphone dưới 5 triệu đồng, tập trung vào các yếu tố thiết kế đẹp, pin lớn, sạc nhanh và độ bền cao. Đây được coi là phân khúc vàng và Oppo đã ra mắt nhiều mẫu smartphone với nhiều cấu hình, thiết kế khác nhau có giá bán từ 2 đến 4 triệu đồng. Việc này giúp người dùng có thể dễ dàng chi tiêu cho một mẫu điện thoại mới và với người dùng 2G đã quen với feature phone cũng có thể chuyển sang smartphone một cách nhanh chóng.
Người dân có thể nhận máy từ Quỹ Viễn thông công ích?
Cách đây 2 năm, trong một buổi tọa đàm cũng liên quan đến dừng dịch vụ 2G và triển khai dịch vụ 5G, đại điện của Cục Viễn thông cho biết Quỹ Viễn thông công ích của chính phủ có dành ra 400 nghìn máy điện thoại để tặng cho những hộ nghèo và cận nghèo, những người đang sử dụng điện thoại 2G. Tuy nhiên, cho đến nay chương trình này vẫn chưa thể triển khai.
Giải thích về sự chậm trễ này, ông Nguyễn Đức Thông, Phó Giám đốc Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích nói rằng chính sách hỗ trợ 400.000 máy cho người nghèo vẫn đang được Chính phủ cân nhắc. Mục tiêu ban đầu của chương trình này không phải là để hỗ trợ người dân chuyển đổi dịch vụ 2G lên 4G, mà là hỗ trợ máy tính bảng cho học sinh học trực tuyến thời Covid, cũng như hỗ trợ người dân tham gia các dịch vụ hành chính số trên Internet.
Sau đó, Bộ Thông tin và Truyền thông thấy nguồn quỹ này có thể hỗ trợ cho người dân chuyển đổi điện thoại nên đã đề nghị chính phủ xem xét chuyển mục đích sử dụng. Bộ đã đề nghị Chính phủ chuyển nguồn tiền dùng để mua máy tính bảng trong chương trình trên sang mua điện thoại thông minh. Hiện đề xuất này vẫn đang được Chính phủ thẩm định và cần có thêm thời gian để cân nhắc. Đến khi có đủ khung pháp lý để thực hiện chính sách hỗ trợ tới người dân, việc triển khai sẽ được thực hiện.
Ông Thông cho biết thêm rằng, theo thống kê Việt Nam có 1,9 triệu hộ nghèo, hộ cận nghèo, như vậy với số lượng 400.000 máy nêu trên chỉ hỗ trợ được 20% người dùng. Để chọn đúng đối tượng được nhận máy, cần có sự bình bầu, chọn lọc từ địa phương. Hơn nữa, với số tiền hỗ trợ 500.000 đồng mỗi máy thực tế cũng không đủ để mua điện thoại 4G cho người dân, mà chỉ hỗ trợ được một phần nào đó.
Trao đổi với VietTimes, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông cho biết, đối với người dân ở vùng sâu vùng xa, việc đổi máy điện thoại, dù giá trị chỉ vài trăm nghìn đồng, cũng là vấn đề lớn. Các nhà mạng cũng đã có giải pháp, dù không thể hỗ trợ 100% số máy cho người dùng, nhưng với những đối tượng có hoàn cảnh khó khăn, hộ nghèo, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã làm việc với UBND các tỉnh, thành phố, đề nghị các Sở Thông tin và Truyền thông đề xuất với UBND sử dụng nguồn vốn, tài trợ hợp pháp trên địa bàn để phối hợp với nhà mạng hỗ trợ người dân. Một số tỉnh đã triển khai nội dung này.
