Khi Katharine Rubin có thời gian rảnh trên đường đến trường, cô giúp một công ty công nghệ nổi tiếng cải tiến sản phẩm trí tuệ nhân tạo của họ trở nên thông minh hơn. Rubin, 22 tuổi học ngành kế toán tại Đại học Baruch (New York), là một phần của lực lượng lao động đang lớn mạnh. Họ là những người dành từ 5 phút cho đến 40 giờ/tuần ở bất cứ nơi đâu để viết thêm từ "trí tuệ" và cụm từ "Trí tuệ nhân tạo".
Rubin và những người lao động khác cung cấp dữ liệu đào tạo cho các thuật toán machine learning (Học máy) - một lĩnh vực của trí tuệ nhân tạo. Machine learning có khả năng tự học hỏi dựa trên dữ liệu đưa vào.
Với ô tô tự động có khả năng nhận ra người đi bộ và các biến báo dừng, nó được cung cấp hàng nghìn hoặc hàng triệu bức ảnh, tất cả đều do con người phân loại. Để có được một cuộc hội thoại, thiết bị kĩ thuật số hỗ trợ cá nhân (digital assistant) cần được hướng dẫn lại nhiều lần mỗi khi làm sai. Vì vậy, Rubin dành từ 10 đến 30 giờ một tuần trên điện thoại hoặc máy tính để đánh giá các kết quả tìm kiếm và chat phản hồi thông qua trang Clickworker.
Thu nhập của Rubin thường từ 10 đến 14 đô một giờ, đủ chi trả cho một phần chí phí di chuyển từ New Jersey đến vài cửa hàng tạp hóa của mẹ cô. Mỗi việc giúp cô kiếm từ 3 cent đến 15 cent, và "các nhiệm vụ rất dễ dàng, nên việc này kiếm tiền khá nhanh", Rubin nói.
Khi tự động hóa và trí tuệ nhân tạo loại bỏ một loạt những công việc tương đối đơn giản thì nhu cầu huấn luyện phần mềm lại tạo ra nhiều cơ hội việc làm khác. Con người phải dán nhãn cho những bộ dữ liệu đồ sộ, chưa được phân loại. Nhờ đó, máy tính có thể thực hiện những nhiệm vụ phức tạp, như lái xe và thực hiện các cuộc hội thoại.
Clickworker GmbH là một trong vài công ty đáp ứng nhu cầu dữ liệu đào tạo khi machine learning thâm nhập vào nhiều quy trình của doanh nghiệp. Hơn 1 triệu người trên thế giới đang đóng góp vào nguồn dữ liệu đào tạo này, mỗi lần bằng một cú click chuột.
Nhiều công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực này được nuôi dưỡng bởi các nhà đầu tư mạo hiểm. Tính đến năm nay, Alegion, Scale, CloudFactory, Mighty AI và CrowdFlower đã nhận được khoảng 50 triệu đô la từ quỹ đầu tư.
Một vài công ty có chuyên môn riêng. Tập đoàn Mighty AI và Understand.ai tập trung vào nhận diện hình ảnh cho công nghệ lái xe tự động. DefinedCrowd giải quyết lĩnh vực xử lý ngôn ngữ tự nhiên (natural language processing - NLP), vì vậy công nhân thực hiện ghi âm hoặc viết lại các bài nói mẫu, bên cạnh các nhiệm vụ khác. Microwork chụp ảnh hoặc gắn thẻ logo để theo dõi mức độ xuất hiện của các thương hiệu trên Instagram…
Hàng triệu người đang huấn luyện các phần mềm AI
Danh sách khách hàng có nhu cầu về công nghệ Trí tuệ nhân tạo rất đa dạng, từ công ty khởi nghiệp đến những tập đoàn lớn như Alphabet - công ty mẹ của Google, Amazon, Apple, Facebook, Microsoft và nhiều hãng sản xuất ô tô lớn. Jacques Bughin, giám đốc của Viện nghiên cứu toàn cầu McKinsey, ước đoán rằng thị trường này có thể chạm mốc 5 tỉ đô la trong vòng 5 năm. Jonathan Roosevelt, một đối tác ở Industry Ventures nhận xét: "Một trong những điều khiến chúng ta hào hứng là giá trị của thị trường này đối với các công ty giàu có”.
Ngoài việc tuyển dụng người lao động và phân loại dữ liệu, các công ty huấn luyện AI còn tạo ra giao diện phần mềm cho người lao động phân loại dữ liệu, cũng như các phương pháp kiểm soát chất lượng. Một vài công ty tuyển nhân viên một lần cho mỗi nhiệm vụ. Ví dụ, tập đoàn Alegion và Clickworker có khoảng 1 triệu người phân loại dữ liệu, họ thực hiện hầu hết các công việc tập trung vào machine learning.
Daryn Nakhuda, Tổng giám đốc điều hành của Mighty AI, nói rằng công ty của ông bổ sung các yếu tố trò chơi (như điểm số, huy hiệu, forum thảo luận online) để biến những công việc này trở nên vui hơn và đỡ mệt hơn. Những dịch vụ này chi trả cho mỗi nhiệm vụ từ 1 đồng penny cho đến 2.000 đô mỗi lần, như với nhiệm vụ đánh dấu hình ảnh y học của bác sĩ X-quang.
Các công ty khác cung cấp việc làm toàn thời gian. Công ty giải pháp công nghệ IndiVillage LLP thuê khoảng 100 phụ nữ và người trẻ tại văn phòng ở Yemmiganur, một thị trấn của Ấn Độ. Công ty này dùng lợi nhuận của mình đầu tư vào giáo dục và nước uống cho cộng động. "Chúng tôi nghĩ sẽ rất hay khi một cộng đồng nhỏ ở một làng quê nông thôn Ấn Độ ngày nay đang cung cấp dữ liệu cho Trí tuệ nhân tạo", Chirasmita Amin - giám đốc phát triển kinh doanh của công ty - cho biết.
Ở Serbia, Microwork trả lương ít nhất 3 đô la/giờ, hơn gấp đôi mức lương tối thiểu của địa phương, cho 100 người tại đây, nơi mà việc làm rất khan hiếm. Công ty còn hướng tới mở rộng đội ngũ tới mức 1.000 nhân lực trong năm nay.
"Tôi có thể tưởng tượng một công nghệ AI kết nối tất cả nhân loại", Andy Gough, CEO của Microwork nói, "và bất cứ khi nào công nghệ đó cần học hỏi thì chỉ cần thuê người thu thập dữ liệu cho nó". Cô sinh viên trường Baruch, Rubin nói "không quan trọng là nghề gì", "chúng ta sẽ làm việc cùng với Trí tuệ nhân tạo trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta."
