7h30 sáng hàng ngày, kiểm sát viên Đỗ Hữu Tân, cán bộ văn phòng tổng hợp của VKSND TP.HCM có mặt tại cơ quan, truy cập vào phần mềm quản lý án hình sự. Sau 5 phút rà soát, anh Tân đã có hình dung cụ thể về những công việc cần phải xong trong ngày. Điều này rất khác so với hơn 9 tháng trước, khi mỗi sáng anh cần tối thiểu 30 phút để rà soát công việc trên bản thống kê cá nhân do anh tự tạo bằng excel.
Lãnh đạo của anh Tân cũng từng như vậy. Mỗi người tự tạo file excel tổng hợp vụ án, rồi rà soát lọc, sắp xếp từng thông tin phân theo trường.
Thậm chí, nhiều kiểm sát viên khác sử dụng phương pháp cũ. Khi cần tìm thông tin, dữ liệu của vụ án, kiểm sát viên tìm hồ sơ, lật giở ở từng trang bút lục, mất nhiều thời gian và khó chủ động trong việc phân tích, đánh giá vụ án.
Nhiều ý kiến cho rằng đây là tình trạng chung của ngành kiểm sát khi quản lý các vụ án bằng phần mềm excel. Hồ sơ vụ án giữa VKSND 2 cấp không có sự liên thông, liên kết về mặt dữ liệu, gây khó khăn rất lớn trong việc quản lý chỉ đạo điều hành, thống kê, báo cáo. Tất nhiên, VKSND TP.HCM trước khi ứng dụng chuyển đổi số cũng không ngoại lệ.
Từ ngày 15/9/2023 là mốc thời gian VKSND TP.HCM triển khai phần mềm quản lý án hình sự, dữ liệu được liên thông đến VKSND cấp quận và cấp thành phố. Phần mềm này giúp VKSND hai cấp quản lý chặt chẽ thông tin từ khâu đầu vào và đầu ra án hình sự theo đúng quy trình, quy định của pháp luật tố tụng, đảm bảo nhanh chóng, chính xác, giảm bớt áp lực công việc và thời gian cho cán bộ, kiểm sát viên.
KSV Đỗ Hữu Tân và các đồng nghiệp chia sẻ phần mềm đã tạo ra hiệu quả khi làm việc, các lệnh, quyết định tố tụng được lấy trực tiếp trên phần mềm nên không mất thêm thời gian để nhập bổ sung khi sử dụng. Phần mềm có tính liên kết giữa các giai đoạn tố tụng nên tạo sự thuận tiện khi xem lại dữ liệu, có sự liên thông dữ liệu giữa các đơn vị với nhau. Vì thế, khi có vụ án từ đơn vị khác chuyển đến thì chỉ cần thực hiện việc nhận dữ liệu mà không cần phải nhập lại dữ liệu từ đầu.
“Thông qua phần mềm cán bộ, kiểm sát viên cập nhật, khai thác thông tin, theo dõi tiến độ, chất lượng và hiệu quả công tác của toàn đơn vị và từng cá nhân. Bên cạnh đó VKSND TP. HCM thực hiện tốt tất cả các loại báo cáo theo Quy chế thông tin báo cáo của ngành Kiểm sát và các loại báo cáo phục vụ chuyên đề, chuyên sâu”, đại diện VKSND TP.HCM nói.
Đặc biệt, với thông tin tổng hợp, chi tiết thể hiện trên phần mềm, các kiểm sát viên được cảnh báo, nhắc nhở đối với những vụ án sắp quá hạn, quá hạn phải giải quyết, đồng thời giúp cho các cấp lãnh đạo VKSND hai cấp có thể theo dõi được toàn bộ tiến độ giải quyết các vụ án, để kịp thời chỉ đạo, quản lý.
Giảm thiểu sai lệch dữ liệu
Đến nay, 32 đơn vị trực thuộc TP.HCM đã chuyển đổi số quá trình quản lý hồ sơ án từ bàn giấy sang nhập liệu và quản lý trên phần mềm quản lý án hình sự. Con số thống kê hiện tại đã có gần 16.800 tin báo, 10.200 vụ án từ nhiều năm trước đến nay đã có thể khai thác, quản lý trên hệ thống.
Phần mềm hỗ trợ tổng hợp các dữ liệu tin báo, vụ án phục vụ cho các báo cáo riêng theo của VKS TP.HCM thay vì phải tổng hợp thủ công như trước khi triển khai phần mềm, giảm thiểu tính sai lệch dữ liệu. Hệ thống này đảm bảo tối ưu tỷ lệ giải quyết án khi cấp lãnh đạo có thể trực tiếp theo dõi mà không cần đưa ra yêu cầu và chờ yêu cầu số liệu tổng hợp thống kê từ đơn vị.
Đặc biệt, đối với việc tích hợp nghiệp vụ cấp số lệnh trên phần mềm giúp cho cán bộ thuộc VKS giảm thiểu lượng công việc, chỉ cần thao tác trên 1 phần mềm duy nhất để có thể cấp số lệnh và nhập liệu thông tin hồ sơ án.
Song song với thông tin hồ sơ án, lãnh đạo có thể xem chi tiết thông tin của các bị can, bị cáo vi phạm luật tố tụng hình sự trên từng vụ án như: thông tin bị can, thông tin quyết định bị can, biện pháp ngăn chặn áp dụng,...
Chỉ 9 tháng từ khi ứng dụng phần mềm quản lý án hình sự, toàn bộ VKSND hai cấp sử dụng thành thạo, khai thác dữ liệu phục vụ hoạt động chuyên môn nghiệp vụ, quản lý, chỉ đạo, điều hành cũng như báo cáo thống kê, tổng hợp của đơn vị. Phần mềm kịp thời đưa ra cảnh báo, nhắc nhở đối với những vụ án sắp tới hạn, quá hạn phải giải quyết. Phần mềm cũng giúp cho các cấp lãnh đạo VKSND hai cấp có thể theo dõi được toàn bộ quá trình thụ lý, giải quyết từ giai đoạn tin báo đến giai đoạn xét xử.., góp phần đẩy nhanh tiến trình xây dựng, phát triển Chính phủ số của đơn vị nói riêng và ngành Kiểm sát nói chung.
Tự hào đã có bước nhảy vọt về chuyển đổi số, VKSND TP.HCM ứng cử là Cơ quan nhà nước chuyển đổi số xuất sắc với việc ứng dụng phần mềm quản lý án hình sự tại Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam 2024. Đây là hạng mục giải thưởng trao cho cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp có quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ từ mô hình truyền thống sang môi trường quản lý, làm việc dựa trên nền tảng công nghệ số.
Cùng với phần mềm quản lý án dân sự đang đồng thời triển khai, phần mềm quản lý án hình sự đóng vai trò rất quan trọng, là công cụ thống nhất để thực hiện các thao tác nghiệp vụ nhằm quản lý, theo dõi việc thực hiện chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự từ giai đoạn tin báo, tố giác về tội phạm, kiến nghị khởi tố đến giai đoạn xét xử phúc thẩm. Đồng thời, phần mềm còn thiết thực phục vụ công tác quản lý, công tác thống kê tội phạm trong lĩnh vực hình sự.