Người dùng Việt Nam bắt đầu khởi kiện Apple

VietTimes – Hai luật sư Nguyễn Ngọc Hùng và Trần Mạnh Tùng thuộc Văn phòng Luật sư Kết nối đã đâm đơn kiện Apple về việc hãng này cố tình làm chậm iPhone đời cũ khi phát hành các bản iOS mới. Hai luật sư cũng đang tập hợp các đơn kiện của người dùng Việt Nam để đệ trình lên tòa án. Đơn kiện đã được Tòa án Nhân dân TP.HCM tiếp nhận và xử lý.

Trong hồ sơ khởi kiện dài hơn 600 trang, hai luật sư Nguyễn Ngọc Hùng và Trần Mạnh Tùng đã yêu cầu Apple đưa ra các giải pháp sửa chữa, khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại và ngăn chặn việc gây thiệt hại cho người dùng Việt Nam khi cập nhật các phiên bản hệ điều hành mới.

Trao đổi với báo giới, hai luật sư Ngọc Hùng và Mạnh Tùng cho biết: “Chúng tôi quyết định thực hiện vụ kiện này với tư cách người tiêu dùng đồng thời là luật sư. Thông qua vụ việc này, chúng tôi mong muốn người tiêu dùng Việt Nam nhận thức được rằng: Quyền và lợi ích hợp pháp của họ đang bị xâm hại. Chính vì vậy, trong đơn kiện chúng tôi đề cập tới trách nhiệm của Apple đối với toàn bộ người tiêu dùng tại Việt Nam chứ không chỉ riêng chúng tôi”.

Người dùng Việt Nam bắt đầu khởi kiện Apple ảnh 1Đơn kiện hơn 600 trang đã được gửi đến Tòa án (ảnh: Văn phòng Luật sư Kết nối)

Chỉ tính riêng tại Việt Nam, doanh thu của Apple mỗi năm khoảng 1 tỷ USD, nhưng rất nhiều người dùng gặp các vấn đề liên quan đến sản phẩm lại không nhận được sự hỗ trợ thích đáng, nếu không muốn nói là chế độ hậu mãi của Apple tại Việt Nam là rất kém.

Cuối năm 2017, Apple bị tố cáo đã cố tình làm chậm những chiếc iPhone đời cũ khi phát hành iOS mới. Người dùng cho rằng động thái này của Apple là để buộc người dùng phải mua iPhone mới. Tuy nhiên, Apple đã biện bạch rằng họ làm như vậy là để “cứu” iPhone khỏi bị sập nguồn khi chạy các ứng dụng nặng do viên pin trong máy đã lão hóa không đủ sức mạnh để đảm đương. Để xoa dịu người dùng, Apple đã giảm giá thay pin cho iPhone đời cũ từ 79 USD xuống còn 29 USD. Nhưng nhiều người cho rằng đây chẳng qua là một chiêu bài bán pin để thu lợi của Apple mà thôi.

Hiện Apple đang phải đối mặt với hàng loạt vụ kiện tập thể từ những người dùng iPhone tại Mỹ, Hàn Quốc, Pháp, Israel và bây giờ là Việt Nam.

Người dùng Việt Nam bắt đầu khởi kiện Apple ảnh 2Đơn kiện của hai luật sư (ảnh: Văn phòng Luật sư Kết nối)

Trong nội dung đơn kiện, hai luật sư Việt Nam yêu cầu Apple phải có trách nhiệm sửa chữa phần mềm, hệ điều hành hoặc thay pin miễn phí để điện thoại có hiệu năng nhanh như trước khi cập nhật iOS mới.

Văn phòng Luật sư Kết nối cũng đã lập website batterydown.vn để những người dùng Việt Nam muốn kiện Apple có thể đăng ký tham gia. Tính đến thời điểm bài viết này lên trang, đã có 193 người dùng (trong đó có cả một số luật sư) đăng ký tham gia vụ kiện. Con số này sẽ còn tăng lên trong những ngày tới khi website này được phổ biến trên các phương tiện truyền thông xã hội.

Hiện Tòa án Nhân dân TP. Hồ Chí Minh đã tiếp nhận đơn kiện này. TP Hồ Chí Minh là nơi có đại diện chính thức của Apple tại Việt Nam là Công ty TNHH Apple Việt Nam.

Người dùng Việt Nam bắt đầu khởi kiện Apple ảnh 3Tòa án Nhân dân TP.HCM đã tiếp nhận đơn kiện

Chúng tôi cũng đã có cuộc trao đổi với luật sư Trần Mạnh Tùng về đơn kiện Apple

1. Tại sao công ty lại quyết định thực hiện vụ kiện này?

Chúng tôi – Văn phòng luật sư Kết Nối thuộc Đoàn Luật sư TP. Hà Nội – quyết định thực hiện vụ kiện này với tư cách người tiêu dùng đồng thời là một luật sư. Thông qua vụ việc này, chúng tôi mong muốn người tiêu dùng Việt Nam nhận thức được rằng: Quyền và lợi ích hợp pháp của họ (người tiêu dùng nói chung) đang bị xâm hại. Chính vì vậy, trong đơn khởi kiện chúng tôi đề cập tới trách nhiệm của Apple đối với toàn bộ người tiêu dùng tại Việt Nam chứ không chỉ riêng chúng tôi.

Tính riêng tại Việt Nam, doanh thu của Apple mỗi năm lên tới một tỷ USD, thế nhưng hàng triệu người dùng gặp vấn đề liên quan đến sản phẩm lại không nhận được bất kỳ sự hỗ trợ nào. Chính sách chăm sóc hậu mãi của Apple tại Việt Nam rất kém khi so với các thị trường khác. Đây cũng không phải lần đầu Apple có cách ứng xử chưa thỏa đáng với khách hàng của mình tại Việt Nam. Chúng tôi rất bức xúc. Chúng tôi cũng chỉ là một trong hàng triệu khách hàng tại Việt Nam nhưng lần này chúng tôi quyết tâm đứng ra khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của chúng tôi và hàng triệu người Việt Nam khác là khách hàng của Apple. Chúng tôi cũng hy vọng, việc này sẽ tạo ra một tiền lệ để buộc các công ty nước ngoài có sản phẩm bán tại Việt Nam phải đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người dân Việt Nam.

Người dùng Việt Nam bắt đầu khởi kiện Apple ảnh 4Luật sư Trần Mạnh Tùng

2. Công ty có tính đến những khó khăn nào trong việc theo đuổi vụ kiện này?

Có một thực tế rõ ràng rằng: Không chỉ đối với chúng tôi mà bất kỳ cá nhân, tổ chức nào trên thế giới ngay cả đối với những tổ chức hành nghề Luật khác cũng sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện vụ kiện tương tự như thế này với Apple. Tuy nhiên, chúng tôi có cơ sở để khởi kiện. Apple đã vi phạm quy định tại Khoản 3 - Điều 12 - Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ở Việt Nam, gây thiệt hại cho người khởi kiện và những người tiêu dùng trên lãnh thổ Việt Nam. Chúng tôi cũng có đầy đủ dẫn chứng, lý lẽ để đòi hỏi quyền lợi hợp pháp của mình với tư cách là khách hàng của Apple. Hồ sơ chúng tôi đã tập hợp (hơn 600 trang) và đã gửi lên tòa án. Chúng tôi tin công lý sẽ chiến thắng.

3. Công ty có tính phí vụ kiện này như thế nào?

Toàn bộ chi phí khởi kiện là do chúng tôi tự túc. Chúng tôi cũng khuyến khích những người là khách hàng sử dụng iPhone tham gia và họ sẽ không phải trả chi phí tư vấn hay chi phí cho Luật sư.

Nếu bạn là người dùng iPhone, bạn có thể tham gia vụ kiện Apple (gọi tên là “Battery Down”) tại website batterydown.vn hoặc FanpageFacebook.com/BatteryDown.vn.

4. Tại sao đơn kiện của công ty không nêu cụ thể số tiền đòi Apple bồi thường như một số vụ khác trên thế giới?

Trong đơn khởi kiện chúng tôi có nêu rõ, đòi hỏi của chúng tôi là Apple phải có trách nhiệm đưa ra giải pháp khắc phục và chấm dứt việc gây thiệt hại cho chúng tôi cũng như toàn thể người tiêu dùng tại Việt Nam khi sử dụng điện thoại iPhone bị khuyết tật về kỹ thuật. Chúng tôi cũng yêu cầu Apple phải có trách nhiệm sửa phần mềm, hệ điều hành để điện thoại của chúng tôi trở về đúng hiệu năng ban đầu hoặc phải thay pin miễn phí để điện thoại có hiệu năng như trước khi bị lỗi do khuyết tật về kỹ thuật mà Apple gây ra.

Còn về vấn đề yêu cầu bồi thường số tiền cụ thể, Luật pháp Việt Nam đòi hỏi phải có đầy đủ căn cứ để chứng minh thiệt hại thực tế xảy ra chứ không cho phép áp dụng phương pháp ước lệ nên chúng tôi không để giá trị bồi thường cụ thể trong đơn khởi kiện. Nhưng điều đó không có nghĩa rằng chúng tôi sẽ không yêu cầu bồi thường về mặt vật chất. Bởi lẽ, trong quá trình thụ lý và giải quyết của Tòa án chúng tôi có thể bổ sung nội dung này khi xét tới các yếu tố phù hợp khác. Chúng tôi tin rằng không chỉ có chúng tôi là những người tiêu dùng nhận ra rằng quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm hại mà chúng tôi tin rằng có nhiều người tiêu dùng khác cũng nhận ra điều đó. Khi đó, rất có thể con số yêu cầu bồi thường sẽ thay đổi.

5. Những khách hàng tại Việt Nam khác, luật sư khuyên họ cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình?

Chúng tôi chỉ có một mong muốn duy nhất đó là: Người tiêu dùng hãy nhìn nhận vấn đề một cách thấu đáo, hiểu được quyền và lợi ích hợp pháp của mình và hãy hành động theo quy định của pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân.

6. Dự kiến vụ kiện này sẽ kéo dài trong bao lâu?

Chúng tôi không thể tiên liệu thời gian kéo dài của vụ việc. Nhưng chúng tôi cho rằng sẽ không thể giải quyết vụ việc một cách nhanh chóng.

7. Tại Việt Nam đã từng có những vụ kiện tương tự như thế này chưa?

Theo chúng tôi biết, chưa từng có vụ kiện Apple nào tương tự ở Việt Nam. Nhưng chúng tôi tin rằng với sự phát triển của thời đại công nghệ số như hiện nay, việc làm của chúng tôi sẽ không phải là duy nhất.

8. Tòa án Việt Nam có thể làm những gì để Apple phải chịu trách nhiệm trong vụ kiện này?

Nếu có đủ cơ sở, Tòa án tại Việt Nam hoàn toàn có thể ban hành một phán quyết công bằng cho người tiêu dùng tại Việt Nam. Và phán quyết có hiệu lực của Tòa án Việt Nam có thể được yêu cầu để thực thi tại quốc gia mà Apple có trụ sở chính.

Người dùng Việt Nam bắt đầu khởi kiện Apple ảnh 5Luật sư Trần Mạnh Tùng

9. Công ty các ông tham gia với tư cách là gì?

Chúng tôi tham gia với tư cách là người tiêu dùng và Văn phòng Luật sư Kết nối – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, là tổ chức hành nghề luật hợp pháp tại Việt Nam bảo vệ quyền và lợi ích cho người tiêu dùng. 

10. Quan điểm của ông sẽ xử lý theo hướng như thế nào?

Quan điểm của tôi thể hiện rất rõ trong 2 nội dung yêu cầu trong Đơn khởi kiện. Nhưng có lẽ cũng sẽ không chỉ dừng lại trong phạm vi đó. Bạn có thể xem nội dung đầy đủ của đơn khởi kiện tại batterydown.vn hoặc Fanpage Facebook.com/BatteryDown.vn.

11. Trong trường hợp như thế này ngoài đơn vị của mình ra có đơn vị nào khác tham gia không? Hồ sơ được gửi đến những cơ quan chức năng nào?

Hiện tại chúng tôi chưa nhận được lời đề nghị tham gia của cơ quan, tổ chức hay cá nhân nào khác. Tuy nhiên, chúng tôi tin Hiệp hội người tiêu dùng Việt Nam và các cá nhân, cơ quan, tổ chức khác có liên quan cũng sẽ quan tâm đến sự việc này và chắc sẽ không từ chối khi tham gia cùng chúng tôi để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Hiện, chúng tôi đã gửi Đơn khởi kiện và hồ sơ đi kèm tới Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. TP. Hồ Chí Minh cũng là nơi có văn phòng đại diện chính thức của Apple tại Việt Nam là công ty TNHH Apple Việt Nam. Ngày 10/1/2018, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã xác nhận sẽ tiến hành xem xét Đơn khởi kiện của chúng tôi theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

12. Ông hãy phân tích sâu về mặt pháp lý của vụ việc?

Hiện tại, chúng tôi đánh giá rằng: việc phát hành bản cập nhật hệ điều hành iOS khiến các dòng iPhone bị ảnh hưởng hiệu năng là vấn đề khuyết tật kỹ thuật của sản phẩm và vấn đề khuyết tật này là “sự cố ý” của Apple. Sự cố ý này cũng như việc suy giảm một vài hiệu năng khác của điện thoại iPhone dẫn tới hệ quả là thiệt hại cho người tiêu dùng và thiệt hại này mang tới nguồn lợi nhuận cho Apple. Cụ thể hơn nữa chúng tôi đã tập hợp bộ hồ sơ với hơn 600 trang tài liệu và các phân tích về kỹ thuật để làm cơ sở chứng minh với Tòa án.

13. Các ông đã có liên hệ gì với Apple chưa?

Hiện tại chúng tôi đã gửi Đơn khởi kiện và hồ sơ đi kèm tới Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. TP. Hồ Chí Minh cũng là nơi có văn phòng đại diện chính thức của Apple tại Việt Nam là công ty TNHH Apple Việt Nam. Đối với Apple, chúng tôi cũng đang chuẩn bị hồ sơ để thông báo với Apple về việc tiến hành vụ kiện tại Việt Nam.  

14. Ông đánh giá về khả năng thắng kiện như thế nào?

Tôi cho rằng trong bất kỳ vụ kiện nào cũng sẽ không có bên thắng cũng như bên thua. Chỉ có vấn đề về chân lý, công lý và công bằng cho bên yếu thế hay không mà thôi. Tuy nhiên, tôi tin rằng với “trái tim và tinh thần của hiệp sĩ”, cùng với sự ủng hộ của dư luận cũng như toàn thể người tiêu dùng thì công cuộc “Đại chiến cối xay gió” nói chung và trận chiến “Battery Down” (hay còn gọi là Battery Gate) sẽ thành công trên phương diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người tiêu dùng tại Việt Nam.

15. Đây có phải là lần đầu tiên ở Việt Nam có một công ty đứng ra đại diện cho người tiêu dùng khởi kiện một công ty nước ngoài?

Tôi cho rằng trước khi chúng tôi tiến hành vụ kiện thì ở đâu đó đã manh nha ý tưởng tương tự. Nhưng chúng tôi cho rằng chúng tôi không phải là đặc biệt, không phải là duy nhất và càng không hề đơn độc trong sự việc này. Chúng tôi cũng tin rằng, có nhiều văn phòng luật sư khác tại Việt Nam cũng đang rất muốn làm hoặc muốn tham gia cùng chúng tôi nếu họ biết đến việc chúng tôi đang làm.

16. Ông bình luận thế nào về ý kiến cho rằng người tiêu dùng Việt Nam kiện Apple chẳng khác gì châu chấu đá voi?

Tôi nhận định rằng ý kiến đó không hề sai. Nhưng người tiêu dùng trên thế giới nói chung và người tiêu dùng ở Việt Nam nói riêng đều là những người tiêu dùng thông minh. Họ sẽ đủ hiểu biết và tỉnh táo để nhận ra chân lý rằng: Bất kỳ câu chuyện cổ tích nào cũng khởi đầu bằng những sự nghi hoặc. Song cuối cùng, sau khi làm sáng tỏ sự việc thì chân lý vẫn luôn thuộc về lẽ phải, thuộc về quyền lợi của số đông người tiêu dùng, mặc cho vỏ bọc ngụy biện trong ngôn ngữ luôn tồn tại từ phía kẻ thống trị. Đã đến lúc, Apple hay bất kỳ công ty nước ngoài nào có sản phẩm tại Việt Nam, kinh doanh tại Việt Nam cần phải đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người tiêu dùng Việt Nam.

17. Được biết, những người đứng tên trong đơn kiện đều là người thuộc công ty luật, điều gì khiến họ cùng muốn khởi kiện Apple?

Ở đây chúng tôi cũng là khách hàng sử dụng iPhone của Apple và sau khi cập nhật cũng bị giảm hiệu năng. Chúng tôi chỉ với một mục đích duy nhất đó là: Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của toàn thể người tiêu dùng tại Việt Nam. Hơn nữa, chúng tôi cũng muốn chứng minh cho người tiêu dùng rằng: Không phải cứ là số 1 rồi thì sẽ không có khiếm khuyết và không phải cứ có khiếm khuyết thì có quyền lấy sự im lặng để phủ lấp và rồi đưa sự tự tôn của người tiêu dùng vào quên lãng – như những gì họ vẫn làm và vẫn luôn diễn ra theo kiểu “Bổn cũ soạn lại” như vậy.