Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan vừa báo cáo Quốc hội về thực trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế và một số vấn đề khác của ngành Y tế tại phiên họp sáng nay, 1/11, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV.
Trao đổi về việc thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế gây bức xúc trong xã hội thời gian gần đây, thậm chí, có một số ĐBQH đề nghị trả lại tiền mua thuốc, vật tư thuộc phạm vi bảo hiểm y tế khi người dân phải mua ngoài, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, tính từ năm 2014 đến nay đã 5 lần Bộ Y tế cập nhật danh mục thuốc bảo hiểm y tế.
Việc này nhằm rà soát danh mục hiện hành để loại các thuốc có hiệu quả thấp, có cảnh báo an toàn, rà soát các chẩn đoán điều trị, xác định hiệu quả điều trị của thuốc mới so với thuốc tương tự đã có trong danh mục thuốc, đồng thời đánh giá được khả năng cân đối quỹ bảo hiểm y tế.
Trước một số ý kiến của ĐBQH cho rằng hiện việc cập nhật danh mục thuốc bảo hiểm y tế là quá chậm, cần 2-4 năm để cập nhật thuốc mới vào danh mục, làm mất quyền lợi của người dân hưởng bảo hiểm y tế, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết: “Không phải cứ thuốc mới nào được phát minh là đều được nghiễm nhiên đưa vào danh mục thuốc bảo hiểm y tế. Những thuốc mới còn đang phát minh đang còn thời hạn bảo hộ thì rõ ràng giá cao giá cũng là yếu tố phải tính để đảm bảo cân đối quỹ bảo hiểm y tế”.
Việt Nam được đánh giá là một trong số ít các nước trên thế giới có danh mục thuốc tương đối đầy đủ, toàn diện và mở rộng so với mức đóng bảo hiểm y tế, với hơn 1.000 hoạt chất. Danh mục thuốc bảo hiểm y tế tại Việt Nam được ghi dạng dưới tên hoạt chất, thành phẩm, không ghi hàm lượng, dạng bào chế và tên thương mại nên việc lựa chọn thuốc thành phẩm được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán tại các cơ sở y tế không bị giới hạn bởi chủng loại thuốc rẻ hay đắt, thuốc nội hay thuốc ngoại.
Căn cứ vào mô hình bệnh tật, nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh và khả năng chi trả của quỹ bảo hiểm y tế, cơ sở khám chữa bệnh sẽ xây dựng danh mục để lựa chọn cho phù hợp.
Về ý kiến của ĐBQH so sánh với thực tế triển khai ở các quốc gia khác, như Nhật chỉ mất khoảng 3 tháng, Pháp 15 tháng, còn ở Việt Nam thì cần trung bình từ 2 tới 4 năm để cho loại thuốc mới có thể được vào danh mục thuốc bảo hiểm y tế, Bộ trưởng Lan cho biết: Tại các nước này, danh mục thuốc bảo hiểm y tế ghi theo tên thương mại, vì vậy cần phải cập nhật thường xuyên do không phải thuốc nào không có hoạt chất trong danh mục là ngay lập tức được thanh toán. Còn tại Việt Nam quy định tên hoạt chất nên các thuốc tên thương mại nào được cấp phép lưu hành mà có hoạt chất đã có trong danh mục thuốc bảo hiểm y tế thì sẽ ngay lập tức được thanh toán.
Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, tổng số thuốc có đăng ký lưu hành nguyên liệu làm thuốc còn hiệu lực tại thời điểm hiện nay khoảng trên 22.000 thuốc và trên 100.000 chủng loại trang thiết bị còn hiệu lực, tạo điều kiện cho thị trường đảm bảo cung ứng cho các cơ sở y tế. Bộ Y tế cũng đã chỉ đạo các doanh nghiệp tìm nguồn cung, đặc biệt là đối với thuốc hiếm, đẩy mạnh việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy nhanh tiến độ thực hiện mua sắm thuốc đấu thầu tập trung quốc gia.
Bước đầu mặc dù vẫn còn tình trạng thiếu thuốc cục bộ tại một cơ sở, nhưng theo báo cáo của 1.078 cơ sở y tế trên toàn quốc với Bộ Y tế, trong tháng 10/2023 có 61,41% đơn vị báo cáo đã đủ cung ứng thuốc trong hoạt động khám, chữa bệnh 38,59% đơn vị báo cáo có tình trạng thiếu cục bộ, có những đơn vị trước đây khó khăn như hiện nay đã đấu thầu đảm bảo cơ bản cho công tác khám, chữa bệnh.
Cũng trong phiên làm việc, Bộ trưởng Đào Hồng Lan đã lý giải về việc thiếu thuốc. Theo Bộ trưởng, việc thiếu thuốc, thiếu thiết bị, vật tư y tế xảy ra do nhiều nguyên nhân, trong đó có những nguyên nhân chủ yếu do nguồn cung nguyên liệu hoạt chất trên thế giới khan hiếm.
Cùng với đó là việc giá cả biến động trên quy mô toàn cầu, vấn đề lạm phát, khủng hoảng năng lượng và cả ảnh hưởng của xung đột quân sự giữa các quốc gia làm tăng cao chi phí đầu vào của ngành sản xuất dược phẩm.
Những thực tế trên dẫn tới việc giá thành sản phẩm tăng cao, chuỗi cung ứng bị gián đoạn, thiếu động lực khuyến khích các nhà sản xuất sản xuất các loại thuốc mang lại ít lợi nhuận hơn./.
ĐBQH đề nghị trả lại tiền mua thuốc, vật tư thuộc phạm vi bảo hiểm y tế khi người dân phải mua ngoài
Bộ Y tế đưa ra tiêu chí loại bỏ thuốc khỏi Danh mục bảo hiểm y tế
Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi: Có nên "chính thức hoá" bảo hiểm y tế bổ sung trong khám, chữa bệnh?
