Theo Reuters, dữ liệu cho thấy Trung Quốc đã nhập khẩu 47,6 tỉ chiếc chip trong tháng 9/2022, so với 54,3 tỉ chiếc vào tháng 9/2021. Các số liệu này lúc đầu dự kiến được công bố vào đầu tháng này, nhưng đã bị hoãn lại do diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Trung Quốc đang trong xu hướng liên tục giảm nhập khẩu chip. Trong 9 tháng đầu năm 2022, Trung Quốc đã nhập khẩu tổng cộng 417,1 tỉ chip, giảm 12,8% so với cùng kỳ năm trước.
Một dữ liệu khác từ Cục Thống kê Quốc gia cho thấy sản lượng chip nội địa của Trung Quốc cũng đã giảm 16,4% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 26,1 tỉ chiếc trong tháng 9. Trong 9 tháng đầu năm 2022, tổng sản lượng cũng bị giảm 10,8% xuống 245 tỉ chiếc.
Để đối phó với sự cạnh tranh công nghệ cao và sự bành trướng về quân sự của Trung Quốc, Mỹ liên tục quản chế xuất khẩu thiết bị và sản phẩm bán dẫn tiên tiến sang Trung Quốc, trong đó có biện pháp quản chế xuất khẩu chip cao cấp mới nhất do chính quyền Biden công bố hồi đầu tháng 10.
 |
Mấy năm qua Trung Quốc tích cực phát triển ngành công nghiệp chip (Ảnh: NetEasy). |
Các biện pháp quản chế này đã khiến các công ty thiết bị sản xuất chip lớn ở nước ngoài ngừng cung cấp cho các công ty chip lớn của Trung Quốc, như Yangtze Memory Technologies (YMTC) và Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC); các nhà sản xuất chip trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến cũng ngừng cung cấp cho các công ty và các phòng thí nghiệm Trung Quốc.
Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc gần đây đã triệu tập nhiều cuộc họp khẩn cấp, mời một số nhà sản xuất chất bán dẫn chủ yếu của Trung Quốc để cùng đánh giá tác động có thể có của các biện pháp kiểm soát của Mỹ và thảo luận các biện pháp đối phó. Nhiều người tham dự cho rằng những biện pháp này sẽ ảnh hưởng nặng nề đến lợi ích của ngành chip Trung Quốc.
Tuy nhiên, trang NetEasy của Trung Quốc lại cho rằng nhập khẩu chip của Trung Quốc trong 9 tháng đầu năm nay đã tiếp tục giảm 80 tỉ chiếc hay 12,8%, cho thấy tỷ lệ tự cung tự cấp chip của Trung Quốc ngày càng được cải thiện và chip của Mỹ ngày càng khó bán hơn.
Theo NetEasy trong hai năm qua, nhập khẩu chip của Trung Quốc liên tục giảm ổn định, nguyên nhân là do tỷ lệ tự cung chip của Trung Quốc tăng lên, đến năm 2021, tỷ lệ tự cung chip của Trung Quốc đã đạt hơn 30%. Theo đà tăng, năm nay tỷ lệ tự cung cấp chip có thể sẽ vượt quá 40%.
Tỷ lệ tự cung tự cấp chip của Trung Quốc được cải thiện là do chip Trung Quốc đã đạt được nhiều tiến bộ, kể từ năm 2014, Trung Quốc liên tục phát triển ngành công nghiệp chip; cuối cùng các con chip được thiết kế tốt có thể được chuyển giao cho các Nhà máy TSMC, UMC để sản xuất.
Tuy nhiên, sau năm 2019, chip Trung Quốc bất ngờ phát hiện ra rằng việc thiết kế chip và sản xuất chip không được hoàn toàn tự do, sự ủy quyền của ARM không còn hoàn toàn mở và các xưởng đúc chip như TSMC không thể tự do sản xuất chip cho các công ty chip ở Trung Quốc, thậm chí máy đúc chip (quang khắc hay máy in thạch bản) do ASML cung cấp cũng bắt đầu bị quản chế.
Kể từ đó, Trung Quốc bắt đầu dốc sức phát triển chuỗi công nghiệp chip, phải nắm được cả thiết kế chip và sản xuất chip, ngay cả chuỗi công nghiệp máy in thạch bản (đúc chip) cũng bắt đầu tự phát triển, do đó ngành công nghiệp chip của Trung Quốc đã bước vào giai đoạn phát triển nhanh chóng. 3 năm vừa qua đã thúc đẩy sự phát triển tăng tốc của ngành công nghiệp chip của Trung Quốc.
Trong mặt thiết kế chip, Trung Quốc đã bắt đầu tham gia vào toàn bộ chuỗi ngành công nghiệp; phải tự sản xuất CMOS, chip nhớ, chip điện thoại di động, chip analog, bộ xử lý PC, v.v., thậm chí cấu trúc cốt lõi của chip cũng tự làm. Bây giờ tất cả điều này đã được giải quyết. Bước tiếp theo là làm thế nào để nâng cao hơn nữa trình độ công nghệ và rút ngắn khoảng cách công nghệ với chip nước ngoài.
Về sản xuất chip, chỉ trong vài năm Trung Quốc đã khai thông được 7 trong số 8 khâu chính trong sản xuất chip. Máy khắc đã đạt đến cấp độ 5nm, và các khâu khác đã đạt đến cấp độ 14nm; máy in thạch bản trở thành một trong những khó khăn, nhưng ống kính của máy in thạch bản, vật kính và các thành phần khác của máy khắc đều đã được nội địa hóa. Những người trong ngành ước tính rằng máy in thạch bản 14nm có thể sẽ được ra mắt ngay trong năm nay.
 |
Trung Quốc đặt ra mục tiêu tự cung tự cấp được 70% chip (Ảnh: NetEasy). |
Về năng lực sản xuất chip, Trung Quốc đã tận dụng cơ hội tự do mua thiết bị sản xuất chip từ nước ngoài mấy năm trước, chỉ trong vài năm, năng lực sản xuất chip của Trung Quốc đã được nâng từ ngoài top 5 lên đứng thứ ba trên thế giới, công nghệ thuần nội địa hóa đã đạt được 28nm, đáp ứng 50% nhu cầu chip trong nước, hiện nay chip 14nm có thể sản xuất tại Trung Quốc và đã đáp ứng 70% nhu cầu chip trong nước về chip 14nm.
Vì vậy, sau khi Trung Quốc từng bước đánh thông chuỗi công nghiệp chip, năng lực sản xuất chip của Trung Quốc hiện đã đạt 1 tỉ chiếc/ngày và tỷ lệ tự cung tự cấp chip trong nước tiếp tục tăng. Thậm chí, một số công nghệ chip của Trung Quốc đã đạt đến mức phổ biến toàn cầu. Có tin IPhone 14 của Apple được cho là đã sử dụng chip quản lý năng lượng nguồn của SGMICRO Corp của Trung Quốc; chip Trung Quốc đang tiến ra thị trường nước ngoài. Trong 8 tháng đầu năm, sản lượng chip Trung Quốc xuất khẩu đã đạt 160 tỉ con, kết quả là số lượng chip nhập khẩu của Trung Quốc liên tục giảm và lượng nhập khẩu chip giảm trong 9 tháng đầu năm nay lên tới 80 tỉ chiếc.
Trong khi sản lượng chip của Trung Quốc tiếp tục tăng và trình độ kỹ thuật không ngừng được nâng cao, ngành công nghiệp chip toàn cầu hiện đang bước vào giai đoạn đi xuống, có vấn đề tồn kho đối với chip analog và chip RF của Mỹ. Các hãng AMD và NVIDIA buộc phải cắt giảm đơn đặt hàng. Trong tương lai, chip của Mỹ sẽ càng khó bán hơn; dù sao, Trung Quốc là nước thu mua chip lớn nhất thế giới, chiếm 60% lượng mua chip toàn cầu.
NetEasy kết luận: Có thể dự đoán rằng trong tương lai chuỗi công nghiệp chip của Trung Quốc sẽ được hoàn thiện hơn nữa, trình độ công nghệ cũng sẽ được nâng cao hơn nữa, khả năng cạnh tranh sẽ mạnh hơn, và mục tiêu tỷ lệ tự cung tự cấp 70% chip của Trung Quốc cũng sẽ đạt được.
