Nguy ngập, nhưng còn cơ hội
Chuyến viếng thăm của Thiếu tướng Qassem Soleimani đến Moscow là bước khởi đầu cho kế hoạch can thiệp quân sự Nga nhằm xoay chuyển tình hình chiến cuộc tại Syria, và hình thành một liên minh quân sự mới, giúp đỡ nhà nước Syria và củng cố vững chắc chính quyền của ông Assad.
Ý tưởng của kế hoạch được lập vài tháng trước là lực lượng không quân Nga sẽ triển khai chiến dịch tập kích vào các tổ chức khủng bố. Đồng thời yểm trợ cho lực lượng đặc nhiệm Iran tiến hành các hoạt động tác chiến mặt đất.
Kế hoạch này đã được thống nhất giữa hai đồng minh thân cận nhất của ông Assad. Khi đưa vào thực tế, phương án tác chiến này sẽ nhanh chóng đẩy lực lượng khủng bố IS vào tình trạng lúng túng và hoảng loạn.
Soleimani là tư lệnh trưởng Lực lượng Quds, đơn vị vũ trang đặc nhiệm hoạt động ngoài lãnh thổ ưu tú của Vệ binh Cách mạng Iran. Ông có trách nhiệm báo cáo trực tiếp với lãnh đạo tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei.
Nguồn tin từ một quan chức cao cấp Iran cho biết: Soleimani đang giám sát các hoạt động của lực lượng mặt đất chống lại quân nổi dậy Syria. Và hiện là chỉ huy trưởng bộ máy tham mưu cho kế hoạch tấn công vào lực lượng khủng bố IS do Iran và Nga hậu thuẫn.
Sứ mệnh này mở rộng vị thế của ông trong khu vực với tư cách là tư lệnh chiến trường. Đồng thời cũng là người lãnh đạo lực lượng người Shi'ite vũ trang được Iran hậu thuẫn ở quốc gia láng giềng Iraq, vốn cũng đang chiến đấu chống lại “nhà nước Hồi giáo”.
Trong cuộc gặp với phía Nga ở Moscow, ông đã trình bày rõ nét về tình hình càng ngày càng xấu tại Syria. Khi ấy, lực lượng khủng bố và nổi dậy đang tiến về phía bờ biển. Gây nguy hiểm cho trung tâm giáo phái Alawite của ông Assad, nơi Nga đang duy trì căn cứ hải quân biển Địa Trung Hải ở Tartus.
"Tướng Soleimani đặt bản đồ Syria lên bàn, người Nga đã thực sự lo lắng và cảm giác thấy nguy ngập, các vấn đề đang lao dốc, xuất hiện những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của chế độ. Iran đã cố gắng đảm bảo với phía Nga rằng có thể giành lại được quyền chủ động" - một viên chức cao cấp Iran nói - “Lần này, tướng Soleimani đã đóng vai trò quan trọng trong việc thuyết phục người Nga rằng không phải là không còn cơ hội”.
"Gửi cho chúng tôi Soleimani"
Vị quan chức cao cấp Iran cho rằng, chuyến đi của Soleimani vào tháng 6 là bước chuẩn bị cho cuộc gặp cấp cao nhất giữa hai nước Nga – Iran. Với kết quả là một thỏa thuận chính trị về việc tiến hành chiến dịch hỗ trợ mới cho chính quyền ông Assad, khi những tổn thất trên chiến trường của quân đội Syria ngày một gia tăng.
Hai bên đã dự tính kế hoạch can thiệp quân sự vào Syria vài tháng trước khi không quân Nga triển khai lực lượng ở nước này. Điều đó có nghĩa là Tehran và Moscow đã bàn đến những khả năng giúp đỡ chính quyền ông Assad, trong khi các quan chức Phương Tây đang "mơ mộng" rằng đây chỉ là phản ứng linh hoạt của Moscow trong định hướng tương lai.
Thực tế, Iran đã ủng hộ quân sự cho tổng thống Assad bằng việc huy động lực lượng dân quân người Shi'ite chiến đấu bên cạnh quân đội Syria. Đồng thời cử các sĩ quan thuộc Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Iran làm cố vấn. Một số trong số họ đã hy sinh trên chiến trường.
Nga, đồng minh thân cận của Damascus từ thời chiến tranh Lạnh, đã cung cấp vũ khí trang thiết bị, hậu cần kỹ thuật cho quân đội Syria, bảo vệ ngoại giao với Damascus trước những đòn công kích từ phương Tây yêu cầu Liên Hiệp Quốc trừng phạt ông Assad.
Như những sự giúp đỡ của họ cũng không ngăn cản được phiến quân, mà một số tổ chức của chúng nhận được sự giúp đỡ từ các quốc gia láng giềng là kẻ thù của ông Assad. Quyền kiểm soát lãnh thổ của chính quyền Syria đã giảm xuống chỉ còn 20% sau cuộc nội chiến kéo dài 4 năm, giết chết khoảng 250 nghìn người.
Viên chức cao cấp Iran trong khu vực kể lại: Quyết định cho nỗ lực can thiệp quân sự vào Syria của liên minh Nga – Iran được được xác định khoảng vài tháng trước, tại một cuộc gặp giữa bộ trưởng ngoại giao Nga và lãnh tụ tinh thần tối cao Iran: Khamenei.
"Tướng Soleimani, được lãnh tụ Khamenei giao trách nhiệm thực hiện những hoạt động chuẩn bị từ phía Iran, đã đến Moscow để thảo luận nội dung chi tiết. Ông cũng nhiều lần có mặt ở Syria trong giai đoạn này” - vị quan chức nói.
Chính phủ Nga cho biết việc triển khai lực lượng quân sự giúp đỡ Syria là thể theo yêu cầu chính thức vào tháng Bảy từ phía chính quyền Syria, với đại diện là tổng thống Assad. Ông đã đưa ra những vấn đề nghiêm trọng mà quân đội Syria phải đối mặt, trong đó có sự khó khăn về quân số cũng như vũ khí trang bị trong cuộc chiến với các lực lượng khủng bố.
Vị quan chức Iran cho biết. Thực tế, lãnh tụ tinh thần Khamenei đã gửi một phái viên cấp cao tới Moscow để gặp Tổng thống Vladimir Putin, "Putin nói với ông này: "Được, chúng tôi sẽ can thiệp. Hãy gửi Qassem Soleimani đến. Ông ấy sẽ giải thích trên bản đồ tình hình chiến sự".
Liên tục có mặt ở Damascus
Những chiến đấu cơ của Nga, được cấp tập triển khai tại căn cứ quân sự ở Lataki, bắt đầu chiến dịch không kích chống lại tổ chức khủng bố quốc tế IS tại chiến trường Syria vào tuần trước.
Moscow thông báo rằng, mục tiêu chủ yếu của họ là nhà nước Hồi giáo. Nhưng những cuộc không kích đã nhằm vào cả những nhóm quân nổi dậy chống chính quyền ông Assad. Bao gồm các nhóm khủng bố được sự ủng hộ của những quốc gia thù địch với nhà nước Syria.
Các cuộc không kích đã tấn công nhóm phiến quân nổi dậy đang chiếm giữ những thị trấn chiến lược phía tây bắc Syria, bao gồm cả Jisr al-Shughour vào đầu năm nay.
Theo những nguồn tin mà Reuters nhận được, phía Iran chưa có động thái triển khai lực lượng quân sự quy mô lớn. Hiện có khoảng vài trăm quân nhân Iran đã đến Syria chuẩn bị tham gia vào một chiến dịch tấn công, được lên kế hoạch theo hướng Tây – Tây Bắc.
Quan chức cao cấp Iran thừa nhận hiện có khoảng 3,000 chiến binh Hezbollah từ Lebanon được Iran hậu thuẫn đang tham gia chiến đấu cùng với quân đội Syria trên chiến trường.
Vị quan chức này cũng cho biết, theo thỏa thuận giữa Moscow và Tehran, không quân Nga sẽ tiến hành các chiến dịch không kích các tổ chức khủng bố, yểm trợ hỏa lực cho lực lượng mặt đất của Iran, Syrian và chiến binh Hezbollah từ Lebanon.
Thỏa thuận này cũng bao gồm việc cung cấp một số loại vũ khí hiện đại và mạnh hơn cho quân đội Syria, tổ chức văn phòng tham mưu hiệp đồng tác chiến, có sự tham gia của tất cả các lực lượng liên minh khu vực, bao gồm cả Iraq, nước đang là đồng minh của Iran và Mỹ.
Một địa điểm hoạt động của văn phòng là ở Damascus và một ở Baghdad.
"Tướng Soleimani gần như là định cư tại Damascus, hoặc có thể nói là ông ấy đi lại rất nhiều. Dễ dàng có thể thấy ông ấy trong cuộc họp với Tổng thống Assad và có mặt trên các mặt trận nóng bỏng của chiến trường giống như bất kỳ người lính khác" - vị quan chức nói thêm.
Ngoại trưởng Syria tuyên bố vào thứ hai rằng chiến dịch không kích của Nga đã được lên kế hoạch cho nhiều tháng.
Theo QPAN
