Nâng cao hiểu biết về y tế dự phòng mới sớm kiểm soát được dịch bệnh

Y tế công cộng có vai trò rất quan trọng trong chăm sóc sức khoẻ cộng đồng, nhưng chưa được quan tâm và đầu tư đúng mức, chính vì chưa nhiều người hiểu đúng về nó, cho tới khi có đại dịch COVID-19.

VT_Eric.JPG
Ông Eric Joseph Dziuban, Giám đốc US CDC tại Việt Nam.

Tại hội thảo về vai trò của y tế công cộng trong kiểm soát dịch bệnh diễn ra hôm nay, ông Eric Joseph Dziuban, Giám đốc US CDC tại Việt Nam, khẳng định vai trò của y tế công cộng rất quan trọng, khi giải quyết những vấn đề từ lúc bắt đầu, chứ không phải sau khi chúng đã gây ra thiệt hại.

“Mỗi đô la chi cho tiêm chủng cho trẻ em ước tính sẽ tiết kiệm được 11 đô la chi phí điều trị y tế. Mỗi đô la chi cho kiểm soát ô nhiễm không khí ước tính sẽ tiết kiệm được 30 đô la đối với lợi ích kinh tế thu được. Đây rõ ràng là những khoản đầu tư tài chính cần thiết” - Ông Eric nhấn mạnh.

Đại diện cơ quan dẫn đầu toàn cầu về sức khỏe cộng đồng ví dụ: Chúng ta bị choáng ngợp bởi số lượng các trường hợp nhiễm giun ký sinh ở Ghana, bệnh lao kháng thuốc ở Jordan và trẻ sơ sinh có HIV ở Swaziland, trong khi giải pháp chính là y tế công cộng, với các biện pháp phòng bệnh tương đối đơn giản như lọc nước uống, tìm những người tiếp xúc gần với bệnh nhân hiện tại, xét nghiệm sàng lọc tốt trong thai kỳ.

Các công cụ y tế công cộng này có hiệu quả tốt, sẽ ngăn ngừa bệnh tật và cứu sống con người, tạo ra sự khác biệt lớn, cho dù là vi rút Zika hay ngộ độc chì hoặc ung thư cổ tử cung hay COVID-19.

Ông Eric lưu ý rằng đã có 451.000 người không bị nhiễm HIV trong 20 năm qua tại Việt Nam nhờ những nỗ lực y tế công cộng to lớn ngăn chặn loại vi rút đó. Nhưng 451.000 người đó không biết rằng sẽ không có kết quả này nếu không thực hiện những hành động y tế công cộng.

“Tôi không thích hút thuốc và tôi không muốn khói thuốc của người khác phả vào mặt mình. Và tôi tin rằng các chính sách cấm hút thuốc là lựa chọn đúng đắn cho cộng đồng của chúng ta vì tránh được rất nhiều tác hại. Nhưng tôi cũng có thể thực hiện điều này hiệu quả nếu đồng cảm với một số người có niềm vui trong cuộc sống từ việc có các nhà hàng và quán bar cho phép mọi người có thể hút thuốc” - Ông Eric chia sẻ các biện pháp để y tế công cộng đạt hiệu quả hơn.

Trao đổi tại hội thảo, ông Eric lưu ý rằng y tế công cộng đừng đợi đến lúc dịch bệnh bùng phát, mà cần làm thay đổi góc nhìn của cộng đồng, như ở Việt Nam vấn đề ô nhiễm chưa được nhiều người coi trọng dù nó ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ.

Trả lời câu hỏi về thách thức lớn nhất của y tế cộng đồng hiện nay là gì, ông Eric cho biết đó là các hệ thống bệnh còn đơn lẻ nên dữ liệu không đầy đủ.

Để vượt qua thách thức nhằm kiểm soát được dịch bệnh, theo ông Eric cần phối hợp các hệ thống phòng chống bệnh đơn lẻ hiện nay như HIV, lao và thay vì thiết kế giám sát một bệnh, cần thiết kế giám sát nhiều bệnh cùng nhau, để biết được nó sẽ xảy ra mà ngăn chặn; hoặc xây dựng, xử lý các dữ liệu thông tin về nhiều bệnh, nhiều vấn đề khác nhau để có thể ứng phó trong những tình huống khẩn cấp.

VT_ Kim B Gianng.jpg

PGS.TS. Kim Bảo Giang - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội

Tại hội thảo, PGS.TS. Kim Bảo Giang - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội - thông tin: Nhiều người dân và cả nhân viên y tế ở Việt Nam chưa hiểu rõ y tế công cộng và y tế dự phòng, bởi tiếp xúc với hệ thống y tế ở Việt Nam thường xuyên nhất là thông qua hệ thống lâm sàng.

Do đó, việc các chuyên gia chia sẻ những hiểu biết, kinh nghiệm về y tế công cộng vô cùng quý giá, để mọi người có thể nắm bắt được những giá trị của y tế dự phòng, y tế công cộng trong cuộc sống.

PGS. Giang cho rằng, việc hiểu được những đánh đổi mà chúng ta phải đối mặt là điều quan trọng để đưa ra những quyết định sáng suốt mang lại lợi ích lớn hơn.

VT_GS Giang.jpg
PGS.TS. Lê Minh Giang - Viện trưởng Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng

PGS.TS. Lê Minh Giang - Viện trưởng Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng - cho rằng, hoạt động trong lĩnh vực y tế dự phòng có rất nhiều khó khăn, thách thức, nhưng ông tin rằng những người đã chọn ngành này hãy duy trì ngọn lửa, niềm đam mê mong muốn giúp đỡ người khác, quyết tâm làm tốt nhất những gì có thể những vấn đề của cộng đồng, của người bệnh trước khi nó bắt đầu; cam kết làm tốt nhất để giảm thiểu nguy cơ sức khỏe của cộng đồng và quần thể.

Hội thảo về vai trò của y tế công cộng trong kiểm soát dịch bệnh do Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội tổ chức ngày 22/8, nhằm góp phần phòng, chống dịch bệnh tốt hơn.

Hội thảo nằm trong dự án “Thực hiện các sáng kiến đổi mới, tạo ra các mô hình dựa trên bằng chứng cho Chương trình HIV và Y tế công cộng quốc gia và tăng cường các phương pháp thực hành tốt nhất nhằm kiểm soát dịch bệnh ở Việt Nam”.