Vì sao Trung Quốc “rét” trước tàu ngầm tàng hình Úc

Trong đêm 25/4, thủ tướng Úc Malcolm Turbull gọi điện cho tổng thống Pháp François Hollande thông báo quyết định chọn công ty đóng chiến hạm của Pháp DCNS đóng 12 chiếc tàu ngầm tấn công hiện đại loại Barracuda tàng hình cho hải quân Úc khiến Trung Quốc phản ứng đầy tức giận.
Tàu ngầm Barracuda tối tân của Pháp
Tàu ngầm Barracuda tối tân của Pháp

Lý do sâu xa nào khiến Úc, đồng minh của Mỹ, đối tác chiến lược của Nhật Bản chọn Pháp để hiện đại hóa hải quân trong bối cảnh Trung Quốc hung hăng trong khu vực, và tại sao Bắc Kinh lại "giãy nảy như đỉa phải vôi" trước thông tin Úc mua tàu ngầm tối tân của Pháp.

Trong cuộc chạy đua trang bị 12 tàu ngầm tấn công cho Úc, tập đoàn DCNS và Thales của Pháp thoạt đầu chỉ đứng hàng thứ ba sau tổ hợp Mitsubishi-Kawasaki của Nhật và TKMS ThyssenKrupp Marine Systems của Đức.

Tuy nhiên, cuối cùng Pháp đã giành được hợp đồng thế kỷ với tổng trị giá 50 tỷ đôla Úc, tạo ra hàng ngàn công ăn việc làm tại hai nước trong thời gian «hôn nhân nửa thế kỷ», theo nhận định của bộ trưởng quốc phòng Pháp Jean Yves Le Drian. Mười hai chiếc tàu ngầm sẽ được đóng tại Úc và bắt đầu hoạt động vào năm 2030.

Tàu ngầm tấn công mà Úc đặt mua của Pháp thuộc loại Barracuda đang ở trong giai đoạn trắc nghiệm trước khi giao cho hải quân Pháp vào năm 2017. Điểm khác biệt là Úc đặt mua loại động cơ hỗn hợp "Diesel và điện" trong khi hải quân Pháp sử dụng tàu ngầm nguyên tử.

Tuy không sử dụng năng lượng hạt nhân như Barracuda nguyên thủy, nhưng tàu ngầm chế tạo cho Úc cũng có nhiều ưu thế quân sự. Ngoài tầm hoạt động xa phù hợp với vị trí địa lý của Úc, Barracuda còn có ưu điểm có một không hai là im lặng và vô hình. Pháp đã chấp thuận đòi hỏi của Úc chuyển giao công nghệ "tàng hình" gần như là độc nhất vô nhị trên thế giới.

Thủ tướng Úc khẳng định Barracuda, với trọng tải 5.000 tấn, là tàu ngầm tối tân nhất thế giới, đáp ứng các nhu cầu của Úc.

Giới phân tích cho rằng Đức bị loại vì chưa bao giờ chế tạo tàu ngầm trên 4.000 tấn và không có kinh nghiệm hoạt động xa. Còn Nhật Bản thì chưa bao giờ chế tạo vũ khí ngoài lãnh thổ của mình. Thêm vào đó, hợp tác đóng tàu ngầm với Tokyo có thể gây xích mích với Bắc Kinh, đối tác thương mại hàng đầu của Canberra.

Đúng là Trung Quốc rất hài lòng vì Úc không mua tàu của Nhật. Nhưng tờ báo dân tộc chủ nghĩa Hoàn Cầu, phản ánh xu hướng hiếu chiến ở Trung Quốc, trong bài xã luận hôm 27/4 đã lớn tiếng cảnh cáo Canberra coi chừng hậu quả khi sử dụng hạm đội tàu ngầm vào cuộc tranh chấp địa chính trị, hợp lực với Mỹ «xâm phạm quyền lợi của Trung Quốc».

Đối với Canberra, thận trọng với Trung Quốc là một chuyện, nhưng Úc có nhiều lý do để hiện đại hóa quân đội. Úc là một đảo ở nam Thái Bình dương, phía đông là Thái Bình dương, phía tây là Ấn Độ dương và phía bắc là Biển Đông. Vì những lý do đó, tàu ngầm của Úc phải họat động trên một diện tích biển khơi rất rộng rộng lớn, lặn sâu, lặn xa mà phải giữ được mức độ hành quân tối đa…