Khu đô thị mới Thủ Thiêm được quy hoạch là một trung tâm mới, hiện đại của TP.HCM, với các chức năng chính là trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ cao cấp của khu vực và có vị trí quốc tế, không nhằm mục tiêu kinh doanh bất động sản và đạt được lợi nhuận từ việc khai thác đất. Thay vào đó, phần lớn diện tích đất được ưu tiên để xây dựng các công trình công cộng, dịch vụ mà trung tâm TP.HCM hiện còn thiếu và hạn chế phát triển như: Quảng trường trung tâm, Công viên bờ sông; Trung tâm Tài chính; Trung tâm hội nghị triển lãm quốc tế; Cung Thiếu nhi, Lâm viên sinh thái,....
Diện tích đất quy hoạch trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm là 657 ha, phần diện tích đất khai thác thương mại chỉ chiếm khoảng 194,3396 ha (tỷ lệ 29,58%).
Từ một quyết định thành lập Khu đô thị mới Thủ Thiêm đầy nhân văn như thế, nhưng thực tế thì rất nhiều người dân vùng đất này đã phải lưu lạc rất xa nơi ở cũ, sống trong tuyệt vọng, tình trạng kiện cáo liên miên kéo dài hàng chục năm trời.
Đến nay, TP.HCM đã chi bồi thường, hỗ trợ được 14.353/14.357 hồ sơ (đạt tỷ lệ 99,97%), diện tích đã thu hồi 715,97/719,92ha (đạt tỷ lệ 99,45%), với số tiền bồi thường, hỗ trợ là 17.455 tỷ đồng.
Nhiều câu hỏi “nóng” được đặt ra tại cuộc họp báo chiều 14/8, chất vấn lãnh đạo UBND TP.HCM về các khoản duyệt chi không đúng.
Nói về các khoản duyệt chi hơn 26.000 và hơn 38.000 tỷ đồng, ông Võ Văn Hoan – Phó Chủ tịch UBND TP.HCM - thừa nhận: “Cái sai thứ nhất của TP.HCM là đã làm lợi cho doanh nghiệp nhiều hơn cái lợi của thành phố. Cái sai thứ hai là đã không thực hiện việc lập các dự án theo thứ tự ưu tiên và trình duyệt theo quy định. Những điều này Kết luận của Thanh tra Chính phủ đã nói rất rõ. UBND TP.HCM chi sai về nguyên tắc tài chính, yêu cầu phải thu hồi, chúng tôi đã báo cáo bằng văn bản tới Thủ tướng Chính phủ, xin ý kiến để xử lý kiểm tra, tất toán khoản chi này”.
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan thừa nhận những cái sai ở dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm (Ảnh: Tiểu Vũ)
|
Về cơ sở lập bản đồ xác định ranh khu đất diện tích 4,39ha, báo cáo của UBND TP.HCM ghi: “Thực hiện Thông báo số 1483/TB-TTCP ngày 4/9/2018 của Thanh tra Chính phủ về Kết quả kiểm tra một số nội dung chủ yếu liên quan đến việc khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm, theo đó phần diện tích khoảng 4,3ha thuộc một phần Khu phố 1 phường Bình An không có trong ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi 770ha) được phê duyệt tại Quyết định số 367/TTg ngày 04/6/1996 của Thủ tướng Chính Phủ và được xác định theo các bản đồ sau:
“(1) Bản đồ quy hoạch tổng mặt bằng 1/5000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm ghi ngày 12/6/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan (Công ty Dịch vụ Phát triển Đô thị - UDESCO là đơn vị lập, Sở Xây dựng và Kiến trúc sư trưởng Thành phố cho thấy: có một số lô đất, trong đó có phần diện tích khoảng 4,3ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An.
(2) Bản đồ quy hoạch sử dụng đất (từ 5 đến 10 năm) tỷ lệ 1/5000 ghi ngày 20/11/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan như nêu trên, nhưng không xác định một phần Khu phố 1, phường Bình An thuộc phạm vi quy hoạch”.
(3) Bản đồ sử dụng đất đính kèm Quyết định 13585/KTST-QH ngày 16/9/1998 về phê duyệt quy hoạch chi tiết TL 1/2000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm."
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, tháng 5/2019, Chủ tịch UBND TP.HCM đã chủ trì cuộc họp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra Chính phủ về ranh giới khu đất 4,39ha. Trên cơ sở thống nhất Biên bản tại cuộc họp, Ủy ban nhân dân thành phố hoàn chỉnh bản đồ và ban hành Quyết định xác định ranh khu đất 4,39ha, Khu phố 1, phường Bình An, quận 2 (theo đó có 331 hộ dân bị ảnh hưởng trong khu vực này)”.
Bản đồ quy hoạch sử dụng đất (từ 5 đến 10 năm) tỷ lệ 1/5000 ghi ngày 20/11/1995 được cung cấp tại họp báo
|
Bản đồ sử dụng đất đính kèm Quyết định 13585/KTST-QH ngày 16/9/1998 về phê duyệt quy hoạch chi tiết TL 1/2000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm (tài liệu cung cấp tại họp báo)
|
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong đã ký ban hành Kế hoạch số 814/KH-UBND ngày 09/8/2019 triển khai thực hiện Kết luận thanh tra nêu trên (gồm 13 nhóm việc với 22 đầu việc), gồm các nhiệm vụ trọng tâm.
“Phối hợp với các bộ ngành Trung ương thực hiện các nội dung có liên quan như: Xác định chi phí lãi vay trong phương pháp thặng dư; Hướng dẫn phương pháp phân bổ chi phí dự phòng cho khối lượng phát sinh trong tổng mức đầu tư và chi phí được tính trong phương pháp thặng dư; Việc sử dụng quỹ đất sạch để thực hiện việc thanh toán cho các dự án BT; Xem xét, bổ sung hoặc điều chỉnh quy chuẩn xây dựng; xem xét, xử lý việc xây dựng của Công ty cổ phần Đại Quang Minh; Việc quy định rõ thời gian trực tiếp kiểm tra nghiệm thu công trình xây dựng; Việc thực hiện (i) kiểm tra, làm rõ và báo cáo Thủ tướng Chính phủ đối với khoản lãi trên số tiền tạm ứng từ ngân sách nhà nước; (ii) xem xét, kiến nghị xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân. Thời gian thực hiện trước ngày 31/8/2019”.
Được biết, việc xử lý thu hồi và hoàn trả ngay khoản tiền tạm ứng từ ngân sách thành phố chưa đúng quy định sẽ thực hiện trước ngày 30/9/2019. Thu hồi về ngân sách nhà nước khoản tiền sử dụng đất dự kiến thanh toán cho các dự án BT bổ sung đối với Công ty Đại Quang Minh và lãi suất chậm nộp từ khi phát sinh đến nay, thực hiện trước ngày 31/8/2019.
“Dự án Thủ Thiêm có nhiều cái sai. Chúng tôi sẽ xem xét từng phần, tổ chức kiểm điểm, xem xét trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan theo thẩm quyền, thời gian thực hiện trước ngày 30/9/2019” – Ông Võ Văn Hoan nói.