Do ảnh hưởng của không khí lạnh cường độ mạnh, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đang trải qua đợt rét đậm, rét hại kéo dài. Nhiệt độ trung bình có thể xuống rất thấp. Tình trạng này có thể kéo dài, ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân, sức đề kháng và sinh trưởng của cây trồng, vật nuôi.
Để chủ động ứng phó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau:
1. Chủ tịch UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương:
+ Chủ động tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện biện pháp chống rét, đảm bảo sức khỏe và an toàn, đặc biệt đối với nhóm dễ tổn thương như người cao tuổi, trẻ em. Quyết định nghỉ học dựa trên tình hình thời tiết cụ thể.
+ Tập trung chỉ đạo triển khai biện pháp phòng, chống đói, rét, dịch bệnh trong nông nghiệp, đồng thời hỗ trợ hộ nghèo và đồng bào dân tộc. Chịu trách nhiệm nếu có thiệt hại do thiếu quyết liệt trong công tác phòng, chống.
+ Bố trí ngân sách địa phương và quỹ phòng, chống thiên tai để hỗ trợ đầy đủ cho công tác phòng, chống đói, rét, dịch bệnh, đặc biệt là cho sản xuất nông nghiệp.
+ Chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu có thiệt hại do không thực hiện đầy đủ biện pháp phòng chống đói, rét, dịch bệnh.
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn việc nghỉ học của học sinh khi có rét đậm, rét hại và tình trạng khẩn cấp khác.
3. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo phòng, chống rét, dịch bệnh cho nông sản, gia súc, gia cầm, thủy sản; xây dựng kế hoạch sản xuất vụ Đông - Xuân phù hợp với thời tiết.
4. Bộ Y tế phối hợp với truyền thông phổ biến kiến thức và hướng dẫn phòng, chống rét; đảm bảo thuốc và khám chữa bệnh.
5. Bộ Tài nguyên và Môi trường kịp thời cung cấp thông tin thời tiết, rét đậm, rét hại để chủ động ứng phó.
6. Bộ Thông tin và Truyền thông tuyên truyền về phương pháp, kỹ năng phòng, chống rét trên phương tiện truyền thông.
7. Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai theo dõi và chỉ đạo các biện pháp khắc phục; đề xuất Thủ tướng Chính phủ xử lý vấn đề vượt thẩm quyền.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cũng đã ký văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phía Bắc và Bắc Trung Bộ, đề nghị thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe người dân.
Các biện pháp được Bộ Y tế đưa ra gồm:
+ Chỉ đạo các sở, ngành theo dõi chặt diễn biến của thời tiết rét đậm và rét hại trên địa bàn, thông tin cho người dân kịp thời để có biện pháp bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh.
+ Hướng dẫn các biện pháp phòng chống rét cho người dân. Đồng thời, cảnh báo nguy cơ ngộ độc khí CO từ than, củi trong không gian kín.
+ Đảm bảo có đầy đủ thuốc cấp cứu, giường bệnh, và các phương tiện để xử lý kịp thời các trường hợp cấp cứu; khám và chữa bệnh cho người dân, đồng thời đảm bảo phòng chống rét cho người bệnh trong quá trình điều trị.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng yêu cầu triển khai các biện pháp tuyên truyền và hướng dẫn bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.
Đối với người già và trẻ em, hạn chế việc ra khỏi nhà khi thời tiết quá lạnh và gió mạnh. Khi ra ngoài, cần mặc ấm, bao gồm áo khoác, quần dài dày, khăn choàng, mũ, găng tay, tất, và khẩu trang. Để tránh cảm lạnh, luôn giữ cơ thể khô ráo và tránh ẩm ướt, đặc biệt là vùng cổ, tay, chân.
Ngoài ra, tránh tiếp xúc với khói thuốc và khói bếp than, không uống rượu bia vì rượu làm co thắt mạch máu và tăng huyết áp, gây đột quỵ và tử vong. Không nên tắm sau 22h00, tránh tắm quá lâu hoặc nơi không kín gió để tránh sốc nhiệt và nguy hiểm đến tính mạng. Sử dụng nước ấm khi tắm và duy trì vệ sinh thân thể.
Duy trì việc đánh răng và súc miệng bằng nước ấm có muối loãng để sát trùng cổ, họng và giảm viêm nhiễm. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng để loại bỏ vi khuẩn và tiêm vaccine để phòng ngừa bệnh cúm là những biện pháp quan trọng.
Trong chế độ ăn uống, cần bổ sung đầy đủ 4 nhóm chất cơ bản trong bữa ăn hàng ngày, bao gồm tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Đối với những nhóm người có nguy cơ cao như người lao động nặng, người cao tuổi, trẻ em, cần tăng cường cung cấp tinh bột, chất đạm, chất béo và vitamin, đặc biệt là vitamin A, C để tăng cường sức đề kháng.
Đối với những người có vấn đề về huyết áp, tim mạch, hô hấp mạn tính, cũng như các vấn đề về cơ xương khớp, cần tuân thủ đúng nguyên tắc sử dụng thuốc, duy trì chế độ vận động và ăn uống theo hướng dẫn của bác sĩ.
Đối với những người làm việc ngoài trời trong thời tiết lạnh, cần giữ ấm cơ thể và làm việc với cường độ chậm. Đề phòng ngày mưa rét, cần mặc đủ ấm; đeo khẩu trang khi làm việc để bảo vệ đường hô hấp.
Khi ra ngoài trời lạnh, ngoài mặc ấm cần giữ ấm cổ và ngực. Trong quá trình lao động, nếu cảm thấy nóng thì cởi bớt áo từ từ. Để giữ ấm và chống lại rét, người lao động cần có chế độ ăn uống đầy đủ, đặc biệt là chất béo và glucide, và nên ăn uống nóng.
Chú ý các biểu hiện của cơ thể khi thời tiết lạnh, bao gồm đau đầu, chóng mặt, tức ngực, khó chịu, tê bì chân tay. Khi xuất hiện các triệu chứng đến ngay cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe. Thời tiết lạnh cũng có thể tăng gánh nặng cho tim, vì vậy người bệnh nên kiểm tra và tuân thủ lời khuyên của bác sĩ. Huyết áp cần được kiểm tra thường xuyên, kể cả đối với những người trẻ và không có tiền sử bệnh lý tim mạch.
Khi tiếp xúc với nhiệt độ rất lạnh, có thể gây giảm thân nhiệt ở nhóm người nguy cơ cao như người già, gầy ốm, bệnh nhân mãn tính, trẻ em suy dinh dưỡng, và trẻ sơ sinh. Biểu hiện giảm thân nhiệt bao gồm run, kiệt sức, nhầm lẫn, mất trí nhớ, và buồn ngủ. Ở trẻ sơ sinh, có thể xuất hiện dấu hiệu da đỏ tươi hoặc da lạnh. Khi cảm thấy run rẩy, cần lập tức giữ ấm cơ thể.
Trong trường hợp nhiễm lạnh, sốt, không nên tự ý uống thuốc kháng sinh. Chú ý đến các biểu hiện của cơ thể khi thời tiết lạnh và tuân thủ các biện pháp bảo vệ sức khỏe để ngăn ngừa và giảm thiểu các vấn đề sức khỏe trong mùa lạnh.
