Mới đây, tờ The Guardian (Anh) cho biết Trung Quốc đang chuẩn bị các tàu ngầm trang bị hỏa tiễn mang đầu đạn hạt nhân tại Biển Đông. Bắc Kinh đưa ra lý do là nhằm chống lại các hành động của Mỹ ở nước láng giềng Hàn Quốc. Nhưng theo báo The Week, chỉ là ý định thô thiển của Bắc Kinh nhằm đóng vai nạn nhân mà thôi. Trên thực tế, Trung Quốc đã lên kế hoạch từ nhiều thập kỷ.
Trung Quốc đang tranh giành chủ quyền lãnh thổ, tự đặt mình về một phía, và phía bên kia là tất cả các nước láng giềng khác cùng với Mỹ. Vấn đề mấu chốt là tự do hàng hải tại một trong những tuyến đường biển nhộn nhịp nhất thế giới, và kế hoạch của Bắc Kinh cho một cuộc chiến tranh hạt nhân.
Bao bọc vùng duyên hải Đông Nam Á, Biển Đông là một trong những vùng biển mang tính chiến lược và quan trọng về kinh tế nhất thế giới. Một phần ba số hàng hóa giao thương toàn cầu phải đi qua đây. Biển Đông cũng giàu có tài nguyên, từ ngư trường phong phú cho đến trữ lượng dầu khí. Vùng biển này giáp giới nhiều nước và vùng lãnh thổ như Trung Quốc, Việt Nam, Malaysia, Brunei, Indonesia, Philippines, Đài Loan.
Trong những năm gần đây, Bắc Kinh ngang ngược yêu sách đến 90% Biển Đông, chồng lấn lên vùng biển các nước lân cận. Trung Quốc ồ ạt sử dụng các tàu cuốc để biến đổi phi pháp nhiều rạn san hô, đảo đá ngầm thành đảo nhân tạo và vị trí quân sự tiền tiêu.
Trong thời kỳ chiến tranh lạnh, Liên Xô và Mỹ phân bổ số vũ khí nguyên tử của mình ra nhiều loại, từ tên lửa tầm xa, máy bay ném bom đến tàu ngầm phóng tên lửa. Sự đa dạng hóa khiến khó thể phá hủy kho vũ khí hạt nhân của một nước chỉ bằng một vụ tấn công bất ngờ.
Mỹ với lực lượng hải quân đầy uy lực và tiến bộ kỹ thuật, có thể điều tàu ngầm nguyên tử đến mọi nơi. Còn Liên Xô với các tàu ngầm cấp thấp hơn và hỏa tiễn tầm ngắn hơn, có năng lực hạn chế.Nhằm bảo vệ các tàu ngầm nguyên tử của mình, Liên Xô đã phải thành lập hai «pháo đài» nằm gần lãnh thổ - một căn cứ ở Đại Tây Dương và thêm một căn cứ nữa ở Thái Bình Dương.
Trung Quốc hiện đang đi theo con đường mòn của Mỹ và Liên Xô 50 năm trước. Bắc Kinh sở hữu các tên lửa trên đất liền, máy bay ném bom, tàu ngầm phóng tên lửa. Và Trung Quốc cũng đang mưu toan thành lập «pháo đài» của họ ở Biển Đông. Chiếm biển là lời giải đáp hợp lý cho tình thế tiến thoái lưỡng nan của Trung Quốc.
Việc Trung Quốc sắp tới sẽ triển khai tàu ngầm được cho là nhằm đáp trả việc Mỹ triển khai hệ thống chống tên lửa THAAD sang Hàn Quốc. Tuy nhiên, THAAD chỉ có thể sử dụng để đối phó với các tên lửa, từ đồng minh của Bắc Kinh là Bình Nhưỡng, nhắm vào Seoul. Bắc Kinh muốn đóng vai nạn nhân. Nhưng thật ra, Trung Quốc, với căn cứ tàu ngầm chính ngay cạnh Biển Đông, đang chuẩn bị tung ra các tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo trong những năm tới.
Sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông có lẽ không chỉ là ý đồ tấn công, hay sự phô trương sức mạnh của một cường quốc mới nổi. Bắc Kinh hành động vì nhu cầu chiến lược, và theo The Time, có vẻ còn nguy hiểm hơn. Trung Quốc cầm quyền đã tính toán các lợi ích chiến lược là có một địa điểm an toàn cho các tàu ngầm nguyên tử, bất chấp hình ảnh tiêu cực về đất nước này trên thế giới.
Điều đó có nghĩa là vũ khí nguyên tử của Trung Quốc là bảo đảm tối hậu cho sự thống trị của giới lãnh đạo nước này, và bất kỳ điều gì thiết yếu cho sự sống còn của chế độ đều không thể thương lượng. Trừ phi có chiến lược hạt nhân mới - có thể là không sử dụng tàu ngầm mà chỉ dựa vào số tên lửa giấu trong các đường hầm - việc kiểm soát biển cả là một ưu thế. Bắc Kinh có thể đi vào các khu vực khác của Thái Bình Dương, nhưng những nơi này các địch thủ như Đài Loan và Nhật Bản cũng vào được. Còn Biển Đông thì nằm bên cạnh nhiều quốc gia nhỏ yếu hơn.
Mặt khác, Mỹ và các đồng minh khu vực lại thi nhau phản đối tham vọng chiếm biển của Trung Quốc. Họ bị đe dọa ngay trên thềm nhà mình bởi sự bành trướng của Bắc Kinh, và có nguy cơ bị mất quyền tự do hàng hải trên tuyến đường huyết mạch này. Dưới mắt Washington, việc mất kiểm soát Biển Đông có thể là một đòn đánh vào uy tín của Mỹ với tư cách siêu cường. Do đó, tốt nhất là phải đẩy lùi Trung Quốc ngay bây giờ, khi nước này còn tương đối yếu, và trước khi các láng giềng của Bắc Kinh phải cam chịu thực tế mới.
Liệu Mỹ có nhường lại việc kiểm soát Biển Đông cho Bắc Kinh như vịnh Mexico hay không?The Time khẳng định câu trả lời là không. Việc Mỹ quản lý vịnh Mexico không làm thiệt hại cho các quốc gia khác, trong khi Trung Quốc đang chà đạp các nước láng giềng, bất chấp luật pháp quốc tế. Hơn nữa, trước các động thái của Trung Quốc, nếu Washington tỏ ra mềm yếu thì coi như cổ vũ cho Bắc Kinh tha hồ tranh giành lãnh thổ trong tương lai. Lúc đó không dễ gì ngăn lại được.
Time kết luận, tại Biển Đông cả hai bên đều hành động theo những điều mà họ cho là phải làm. Đó là một tình trạng nguy hiểm, không có chỗ cho thương lượng hay thụt lùi, và thế giới sẽ còn nghe nói nhiều về căng thẳng Biển Đông trong những năm tới.
