Lực lượng phiến quân thánh chiến, được sự ủng hộ của các quốc gia Hồi giáo láng giềng trong đó có Ả rập Xê út, Quatar, Thổ Nhĩ Kỳ và một số quốc gia khác đánh mạnh về phía tây tỉnh Latakia, IS tiến công vây hãm Deir Ezzor, quân đội Syria đối mặt với tình trạng đảo ngũ, bỏ ngũ hàng loạt, liên tục thất bại và bỏ trận địa, nhiều đơn vị quân đội tê liệt trên hầu hết các mặt trận khắp đất nước.
Nhưng tất cả đợt sóng ồ ạt tấn công của lực lượng Hồi giáo cực đoan thánh chiến, khủng bố bị chặn đứng khi lực lượng quân đội Nga trực tiếp can thiệp vào chiến trường Syria, cung cấp hỗ trợ hậu cần kỹ thuật yểm trợ đường không cho quân đội Syria, đã hoàn toàn kiệt sức vì cuộc chiến tranh kéo dài.
Không quân Nga làm thay đổi hình thái chiến trường
Sự tham gia của lực lượng không quân Nga trở thành bước ngoặt quan trọng nhất trong chiến tranh Syria, lực lượng không quân và trực thăng tấn công trực tiếp yểm trợ quân đội Syria tiến hành các hoạt động chiến đấu tấn công trên khắp chiến trường Syria.
Chỉ trong một thời gian ngắn, quân đội Syria tiến công vào hướng nam tỉnh Idlib, đánh chiếm một số khu vực vùng núi phía đông bắc tỉnh Latakia, phá vỡ vòng vây hơn 3 năm xung quanh sân bay quân sự Kuweires và chiếm lại phần lớn vùng đất thuộc đồng bằng Al-Safira phía đông Aleppo.
Những cuộc không kích dồn dập ác liệt của lực lượng Không quân Nga cho phép quân đội Syria có thể thay đổi hình thái chiến trường cơ bản hơn trong năm 2015, mặc dù các trận chiến khó khăn vẫn còn ở phía trước.
Giành được thế chủ động trên chiến trường Latakia, Aleppo
Quân đội Syria phải tiến hành các trận đánh ác liệt và khó khăn trên hai tỉnh then chốt là Latakia và Aleppo kể từ khi bùng phát cuộc chiến tranh hỗn loạn, đẫm máu và đầy bạo lực. Quân đội Syria phải huy động toàn bộ nguồn binh lực hạn chế của mình để giành lại từng vùng lãnh thổ đang bị lực lượng phiến quân thánh chiến chiếm giữ.
Các lực lượng vũ trang Syria một lực lượng quân sự có cấu trúc phức tạp, mặc dù phi tôn giáo nhưng lại chịu ảnh hưởng rất lớn của tôn giáo, có tính chất bộ tộc và vùng miền. Các sĩ quan chỉ huy dù được đào tạo chính quy nhưng lại chịu ảnh hưởng rất lớn của các dòng tôn giáo khác nhau, binh sĩ cũng từ các khu vực tôn giáo khác nhau.
Hệ tư tưởng mâu thuẫn lẫn nhau, nhưng không có được một tư tưởng xuyên suốt lãnh đạo lực lượng vũ trang, nhưng lại sử dụng cơ cấu tổ chức của hệ thống quân đội các nước phương Tây. Chính điều này đã khiến lực lượng vũ trang mất sức chiến đấu nghiêm trọng và luôn thất bại trong một cuộc chiến tranh du kích, khi đối thủ mang một tư tưởng cuồng tín, liều chết và tàn bạo.
Sau những kết quả đạt được trong năm 2016, tình huống chiến trường đã thay đổi đáng kể, quân đội Syria và các lực lượng quân tình nguyện, dưới sự yểm trợ hỏa lực của không quân Nga đã giành được thêm nhiều vùng dân cư, từng bước đánh sụp đổ hệ thống các nhòm chiến binh thánh chiến trên nhiều mặt trận.
Những trận chiến trên chiến trường Aleppo và vùng đông bắc tỉnh Latakia không phải lúc nào cũng thành công. Lực lượng vũ trang Syria có kỹ năng tác chiến yếu và còn lại rất ít các sĩ quan chỉ huy giỏi, thuần thục và sáng tạo trong hoạt động điều hành, chỉ huy chiến đấu, nhưng quân đội Syria đã nỗ lực giành lại nhiều diện tích trên khu vực miền Đông Latakia sát với biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Giữa tháng 12.2016, quân đội Syria giải phóng được khu vực các quận phía đông Aleppo, phá hủy vòng vây phong tỏa hai thị trấn Al-Zahra'a và Nubl, giải phóng hơn 80% các khu vực do chiến binh thánh chiến chiếm giữ trên vùng Đông Bắc Latakia. Những kết quả này là thành công quan trọng nhất trong năm vừa qua của chính quyền Syria.
Thu hẹp diện tích kiểm soát của lực lượng Hồi giáo cực đoan ở Damascus
Trong khi tất cả cộng đồng quốc tế tập trung vào chiến trường Aleppo, nhưng quân đội Syria cũng giành được nhiều kết quả trên chiến trường ngoại ô vùng Damascus. Hàng loạt khu vực lần lượt được giải phóng, chiến tuyến của lực lượng Hồi giáo cực đoan bắt dầu sụp đổ trên vùng nông thôn ngoại ô Damascus.
Quân đội Syria và các lực lượng quân tình nguyện tiến hành đồng thời các cuộc tấn công vào khu vực thành phố vệ tinh Darayya và Đông Ghouta, giành được những khu vực quan trọng mà lực lượng Hồi giáo cực đoan thánh chiến chiếm giữ trước khi kết thúc một năm chiến đấu quyết liệt.
Trong vòng vài tháng, quân đội Syria cơ bản giải quyết được nhiều thị trấn và làng mạc ở chiến trường Tây Ghouta, giành lại được một vùng diện tích đáng kể trên vùng nông thôn Damascus.
Trong số những địa bàn này, có những khu vực dân cư quan trọng then chốt như thành phố vệ tinh Darayya, thị trấn Khan Al-Sheih và Mo'adhimiyah Al-Sham.
Khu vực Đông Ghouta vẫn chưa hoàn toàn được giải phóng như vùng Tây Ghouta, nhưng Quân đội Syria giành được phần một nửa vùng lãnh thổ của lực lượng Hồi giáo cực đoan trong khu vực này.
Năm mới và những chiến dịch mới
Nhưng quân đội Syria vẫn còn những nhược điểm lớn, chính những nhược điểm này đã dẫn đến một số thất bại cuối năm 2016, đáng chú ý nhất Palmyra, khi quân đội Syria bị lực lượng IS đánh bật khỏi thành phố cổ Palmyra trong một trận đánh đáng tiếc nhất của năm 2016.
Những hoạt động quyết liệt của Nga trên chiến trường đối ngoại đã dẫn đến một lệnh ngừng bắn trên toàn quốc, bắt đầu được thực hiện trong tuần này đóng băng tạm thời hàng nghìn tay súng thánh chiến, giúp cho Bộ tư lệnh quân đội Syria có thể điều động nhiều nghìn binh sĩ tiến hành một chiến dịch khác, có ý nghĩa quan trọng nhằm đẩy lùi cuộc tấn công của IS trên chiến trường miền đông Syria.
Bộ Tư lệnh quân đội Syria, sử dụng lệnh ngừng bắn quan trọng này để triển khai binh sĩ tới các vùng chiến trường then chốt như bình nguyên Deir Hafer và khu vực núi Jazal, nơi IS đang gia tăng sự hiện diện binh lực nhằm cắt đứt và bao vây phong tỏa Aleppo.
Trong những tuần tới, các lực lượng vũ trang Syria có thể sẽ bắt đầu một chiến dịch tấn công mới trên toàn quốc, với hy vọng giải quyết được chiến trường then chốt tỉnh Homs và một phần chiến trường Aleppo.
Theo thống kê của cái gọi là Tổ chức quan sát nhân quyền Syria ở London (SOHR), quân đội Syria đã tiêu diệt khoảng 21.467 chiến binh thánh chiến, bao gồm cả các tay súng IS trong năm 2016. Nhưng trên thực tế, con số này lớn hơn rất nhiều do binh lực của lực lượng Hồi giáo cực đoan và IS đã suy giảm đáng kể so với năm 2015.
NT