Thủ lĩnh Hamas bị Israel tiêu diệt, liệu có mở ra giải pháp hòa bình cho Gaza?

Đêm 17/10, Israel xác nhận họ đã giết chết thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar, làm dấy lên mối quan tâm về việc liệu có phải tình hình ở Gaza đã xuất hiện cơ hội mang tính bước ngoặt cho một giải pháp chính trị?

Thủ tướng Israel Netanyahu (trái) tuyên bố sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Sinwar (phải) cuộc chiến ở Gaza chưa thể dừng lại (Ảnh: Singtao)
Thủ tướng Israel Netanyahu (trái) tuyên bố sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Sinwar (phải) cuộc chiến ở Gaza chưa thể dừng lại (Ảnh: Singtao)

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho rằng với cái chết của ông Sinwar, những trở ngại đối với giải pháp chính trị cho vấn đề Gaza đã được loại bỏ. Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lại chỉ ra rằng cuộc chiến tranh của quân đội Israel ở Trung Đông vẫn chưa thể dừng lại.

Sau khi quân đội Israel thông báo tin thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng pháo binh của IDF hôm thứ Tư, ông Netanyahu đã phát biểu hướng tới người dân Israel và người dân Gaza, nói rằng vụ tiêu diệt Sinwar ở Rafah đã đánh dấu một thời điểm quan trọng trong cuộc chiến ở Trung Đông. Ông Netanyahu mô tả Sinwar là "tên đồ tể" đã giết hàng nghìn người Israel trong cuộc đột kích vào Israel vào ngày 7/10 năm ngoái.

Linh Israel tim thi the Sinwar.jpg
Quân đội Israel công bố ảnh chụp hiện trường thi thể ông Sinwar khi họ tìm thấy
(Ảnh: Singtao)

Ông Netanyahu kêu gọi Hamas đầu hàng

Sau khi cái chết của Yahya Sinwar được công bố, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã ra tuyên bố bằng video kêu gọi Hamas đầu hàng, cam kết sẽ kết thúc chiến tranh nếu lực lượng này hạ vũ khí và trao trả các con tin.

Netanyahu tiếp tục rằng, với cái chết của Sinwar, Israel đã "tính sổ xong" với ông ta, nhưng chiến tranh sẽ không kết thúc ở đó và sẽ tiếp tục cho đến khi tất cả các con tin Israel bị bắt cóc ở Gaza được giải cứu và trở về nhà. Ông kêu gọi người dân Gaza hãy từ bỏ Hamas và nói rằng nếu các thành viên Hamas tự nguyện đầu hàng và giao nộp con tin, họ sẽ được phép an toàn rời khỏi Gaza.

Natanyahu keu goi Hamas hang.jpg
Thủ tướng Israel Netanyahu phát biểu qua video kêu gọi Hamas đầu hàng
 (Ảnh: Singtao).

Ông Biden so sánh việc bin Laden bị tiêu diệt

Mỹ cho rằng Sinwar là "trở ngại lớn" trong việc kết thúc chiến tranh đã bị loại bỏ, Tổng thống Mỹ Joe Biden và cố vấn an ninh quốc gia Sullivan kêu gọi Israel coi cái chết của Sinwar là thắng lợi then chốt để khởi động lại các cuộc đàm phán hòa bình ở Gaza.

Tổng thống Joe Biden trong tuyên bố của mình đã so sánh với việc giết chết thủ lĩnh al-Qaeda Osama bin Laden khi xưa, nói rằng cái chết của thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar là "một ngày tuyệt vời đối với Israel, Mỹ và thế giới". Ông Biden đã điện đàm với Thủ tướng Israel Netanyahu để "thảo luận cách đưa các con tin về nhà đoàn tụ với gia đình" và đạt được lệnh ngừng bắn thực sự.

Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Sullivan nói với giới truyền thông rằng Yahya Sinwar là trở ngại chính cho việc đạt được lệnh ngừng bắn; nay trở ngại này không còn tồn tại, Tổng thống Biden mong muốn thảo luận với ông Netanyahu để thúc đẩy chấm dứt chiến sự ở Gaza.

thi the Sinwar.jpg
Lính Israel mang thi thể được cho là ông Sinwar đi giám định (Ảnh: Guancha).

Các nhà lãnh đạo Pháp, Đức, Italy và liên minh NATO đều đã đưa ra tuyên bố nói rằng Sinwar phải chịu trách nhiệm về cuộc tấn công Israel vào ngày 7 tháng 10 năm ngoái. Họ hy vọng rằng việc tiêu diệt Yahya Sinwar sẽ giúp đạt được lệnh ngừng bắn ở Gaza và kêu gọi Hamas nhanh chóng thả các con tin người Israel.

Israel bắt đầu đàm phán hay tiếp tục chiến tranh?

Đêm 17/10, sau khi chính phủ Israel tuyên bố Yahya Sinwar đã chết, rất đông người dân đã tụ tập trên đường phố Tel Aviv, yêu cầu chính phủ Israel sớm đạt được thỏa thuận ngừng bắn với Hamas. Một số người trong số họ đã giơ cao các khẩu hiệu như "Sinwar đã bị kết liễu, chiến tranh cũng nên kết thúc" và kêu gọi chấm dứt chiến tranh để các con tin Israel bị Hamas bắt được trở về nhà.

Nhưng trong khi đó, những người Israel cực hữu lại chủ trương tăng cường hoạt động quân sự và phản đối việc dùng cái chết của Yahya Sinwar để chấm dứt chiến tranh, họ cho rằng các biện pháp quân sự mới có thể giải quyết được nạn khủng bố.

Sự ủng hộ của các cử tri cánh hữu dành cho ông Netanyahu đã tăng lên, một phần do hàng loạt cuộc tấn công quân sự gần đây của Israel nhằm vào Hezbollah ở Lebanon. Cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Netanyahu, Yakov Amidrol, cho rằng cái chết của Sinwar mang tính biểu tượng và cho thấy chiến lược tiếp tục gây áp lực quân sự trên khắp Gaza của Israel đang phát huy tác dụng.

Dan Israel bieu tinh.png
Dân chúng Israel biểu tình ở Tel Aviv với khẩu hiệu "Sinwar đã bị kết liễu, hãy chấm dứt chiến tranh" (Ảnh: Singtao).

Phái đoàn thường trực của Iran tại Liên Hợp Quốc đã ra tuyên bố, gọi Sinwar là "liệt sĩ" và ca ngợi ông trong những giây phút cuối cuộc đời" vẫn ở trên chiến trường và đối mặt với kẻ thù", không như cựu lãnh đạo Iraq Saddam Hussein bị bắt năm 2003 đã “cầu khẩn” quân đội Mỹ “đừng giết ông ta”. Tuyên bố nhấn mạnh rằng Yahya Sinwar "sẽ trở thành hình mẫu cho thanh niên và trẻ em, họ sẽ đi theo con đường giải phóng Palestine của ông".

Tờ Guardian của Anh và CNN chỉ ra rằng Mohammed Sinwar, 49 tuổi, có thể là người kế nhiệm Yahya Sinwar làm thủ lĩnh mới của Hamas. Một quan chức cấp cao của Israel tiết lộ, Mohammad Sinwar đã lên nắm quyền chỉ huy quân sự sau khi anh trai ông là Mohammad Dief thiệt mạng trong một cuộc không kích hôm 13/7.

Người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel Daniel Hagari tối 17/10 xác nhận cái chết của Yahya Sinwar và tuyên bố rằng Israel đang truy lùng Mohammed Sinwar và tất cả các chỉ huy quân sự của Hamas.

Theo Singtao, Guancha