Tại hội nghị lần thứ 16 vừa rồi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội TQ đã đưa ra dự thảo luật trên, đề xuất "tội phạm tham nhũng nghiêm trọng” sẽ bị xử tùchung thânkhông bao giờ được xét ân xá hoặcgiảm án. Nếu được thông qua,quan bạo tham TQ sẽ phải chết rục trong tù.
Một sửa đổi khác trong dự thảo luật này là cho phép tòa án có quyền giảm từ án tử hình treo xuống án chung thân sau 2 năm hoãn thi hành. Tuy nhiên, án chung thân thì không được giảm án, khác với luật hiện hành là có thể cho phép giảm án.
Án tử hình treo hay án chung thân không được giảm án rõ ràng không phải là hình phạt mới mẻ gì, nhưng sẽ rất có ích trong việc ngăn chặn các tham quan được giảm án, ân xá hay thậm chí “chạy chọt” để được xử nhẹ hơn bản án mà tòa đã tuyên.
Theo đề nghị sửa đổi Luật hình sự của Ủy ban Chính pháp trung ương TQ, các quan tham nhũng bị tuyên án tử hình treo sau tối thiểu 22 năm tù giam có thể được xem xét giảm án.
So với đề nghị sửa đổi của Ủy ban Chính pháp, dự luật sửa đổi của Ủy ban Thường vụ QH rõ ràng là nghiêm ngặt hơn.
Ông Hoàng Kinh Bình, giáo sư luật thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc (Bắc Kinh) đánh giá cao dự luật của Ủy ban Thường vụ QH.
Nếu như theo luật hiện hành, các quan tham tuy nhận án chung thân nhưng vẫn có cơ hội được trả tự do. Nhưng nếu áp dụng quy định án tù chung thân không được giảm án theo dự luật, bọn chúng sẽ không còn cơ hội và sẽ chết phải rục trong tù, theo ông Hoàng.
Tuy nhiên, ông Hoàng lưu ý dự luật nếu được thông qua thì cũng chỉ có phạm vi áp dụng rất hẹp đối với những vụ tham nhũng mức độ nghiêm trọng và những quan tham bị tuyên án tử hình treo.
Ngoài ra, luật sửa đổi cũng không thể áp dụng cho những vụ đã được xử trước đây, như vụ Cốc Tuấn Sơn hay vụ Chu Vĩnh Khang.
TheoDuowei,trong những năm gần đây đã có nhiều trường hợp các quan tham tìm cách giảm án.
Tiêu biểu là vụ của chủ tịch Tập đoàn Kiện Lực Bảo (Jian Li Bao) Quảng Đông bị tuyên án 15 năm tù vào năm 2007, nhưng đã ra tù vào tháng 1.2011 sau khi được giảm án hai lần.
Ông Chu Quang Quyền, giáo sư luật Đại học Thanh Hoa cho rằng dự luật đã phản ánh quyết tâm chống tham nhũng của đảng Cộng sản TQ (CPC).
Ông Chu cũng cho biết rất hiếm khi có án tử hình đối với tội tham nhũng, trừ khi có dính líu đến mạng người.
Từ sau cuộc chuyển đổi thế hệ lãnh đạo CPC vào tháng 11.2012, không hề có quan chức tham nhũng nào bị nhận án tử hình, bản án cao nhất chỉ là tử hình treo được tuyên cho “hổ quân đội” Cốc Tuấn Sơn vừa qua, ông Chu cho biết thêm.
Các chuyên gia luật nhận định rằng dự luật của Ủy ban Thường vụ QH không phải để đáp lại những lời kêu gọi bãi bỏ án tử hình ở TQ.Tuy nhiên, nước này cũng đang tiến hành những bước nhằm giảm số lượng án tử hình được thi hành.
Trong tháng 5.2011, một quy định pháp luật sửa đổi đã giúp 13 án tử hình được bãi bỏ, giảm số lượng tử tù của nước này từ 68 xuống 55.
Tại Hội nghị lần 3 vào tháng 11.2013, quốc hội TQ đã đề nghị giảm tuyên án tử hình.Tháng 10 năm ngoái, một dự luật sửa đổi cũng đã đề nghị bãi bỏ 9 vụ tử hình vì phạm nhân không cố ý giết người.
Cẩm Bình - Theo Want China Times/Một thế giới
