Người Ukraine đã tổ chức diễu hành và lễ tưởng niệm vào ngày 22/2 cho 100 người đã thiệt mạng một năm trước trong một cuộc biểu tình đã lật đổ tổng thống Viktor Yanukovych thân Nga và dẫn đến cuộc xung đột khiến 5.500 người chết.
Trong cuộc diễu hành tại Kharkov, các đoạn băng do người dân ghi lại cho thấy hàng trăm người đã tuần hành với cờ Ukraine trước khi bom nổ. Người tuần hành và những người bên đường, bao gồm một phụ nữ đang đẩy con đều hoảng loạn bỏ chạy. Một người đàn ông mặc quân phục bị thương nằm trên tuyết kêu cứu.
“Hôm nay là ngày lễ tưởng niệm, nhưng bọn khủng bố đã bộc lộ bản chất khát máu của mình”, tổng thống Petro Poroshenko viết trên trang Facebook cá nhân. “Đây là hành động tày trời nhằm mở rộng phạm vi của chủ nghĩa khủng bố”.
Một phóng viên tại hiện trường sau đó đã quay cảnh thi thể của hai người đàn ông nằm bên đường, che phủ bởi quốc kỳ hai màu xanh dương và vàng của Ukraine với rất nhiều mảnh bom.
Ông Igor Rossokha trả lời trước kênh truyền hình Reuters rằng bạn ông là một trong những người thiệt mạng. “Chúng tôi cố sơ cứu cho anh ấy, nhưng khi nhân viên y tế đến, họ nói anh ấy đã chết ngay lập tức do bị mảnh bom găm trúng tim”.
Từ lâu Kiev đã lo ngại rằng Nga có ý định gây ra tình trạng bất ổn vượt ra ngoài lãnh thổ do quân ly khai kiểm soát. Kharkov, với dân số 1,4 triệu người, thỉnh thoảng đã có những cuộc biểu tình bạo lực bởi quân ly khai trong năm ngoái nhưng vẫn nằm trong tầm kiểm soát của Kiev.
Ông Markian Lubkivskyi, cố vấn của người đứng đầu lực lượng an ninh SBU của Ukraine, cho biết bốn nghi phạm đã bị bắt do có âm mưu tiến hành một loạt cuộc tấn công trong thành phố bằng súng phóng tên lửa Shmel của Nga.
“Những người này là công dân Ukraine đã nhận chỉ thị và vũ khí tại Liên Bang Nga, ở thành phố Belgorod”, ông Lubkivskyi trả lời trên sóng truyền hình Ukraine. Belgorod là một thành phố ở gần biên giới ở Nga, tiếp giáp với Kharkov.
Một tuần sau khi quân ly khai đã bất chấp lệnh ngừng bắn để chiếm lấy thành phố chiến lược Debaltseve, Kiev và các đồng minh phương Tây đang xác định liệu quân ly khai sẽ ngừng chiến hay tiến sâu vào lãnh thổ Ukraine. Đức và Pháp đã đóng vai trò trung gian trong thỏa thuận hòa bình có hiệu lực từ tuần trước, nói rằng họ hi vọng lệnh ngừng bắn vẫn có thể tiến hành.
Qua những dấu hiệu cho thấy giai đoạn hòa hoãn có thể đã bắt đầu do quân nổi dậy đã đạt được mục đích, quân chính phủ và quân ly khai bắt đầu trao đổi tù binh trong đêm. Quân ly khai cho biết họ sẽ bắt đầu rút lui vũ khi hạng nặng từ tiền tuyến.
Tuy nhiên Kiev cho rằng Moscow đã đưa quân và xe thiết giáp vào miền Đông Ukraine và đóng tại một bến cảng nhiều khả năng sẽ thành mục tiêu tiếp theo. Nga đã phủ nhận việc có quân đội ở miền Đông Ukraine.
|
| Cuộc pháo kích vào thành phố cảng Mariupol ở phía Nam Ukraine đã khiến 30 người thiệt mạng. |
Trong khi đó, chính phủ Ukraine vẫn đang lo sợ một cuộc tấn công vào thành phố Mariupol ở gần tiền tuyến. Với dân số 500.000 người, đây là thành phố do chính phủ kiểm soát lớn nhất ở tại vùng Donbass.
Tuy nhiên, quân nổi dậy không còn bỏ qua lệnh ngừng bắn như khi lực lượng này nói rằng nó không áp dụng cho thành phố Debaltseve mà họ đã chiếm được vào ngày 18/2.
Một chỉ huy của quân nổi dậy cho biết lực lượng này sẽ bắt đầu rút các loại vũ khí hạng nặng khỏi tiền tuyến. Còn về phía Ukraine, phát ngôn viên chính phủ Ukraine Andriy Lysenko cho biết hiện vẫn chưa có xác nhận về việc quân ly khai bắt đầu rút vũ khí.
Một trong số những hoạt động đáng chú ý đó là việc trao trả tù binh giữa hai bên, vốn là một trong những bước trong thỏa thuận hòa bình đạt được vào ngày 12/2 tại thủ đô Minsk ở Belarus, mặc dù trước đây xung đột vẫn tiếp tục diễn ra sau khi tù binh được phóng thích.
Các nhà báo ở làng Zholobok, phía tây thành phố Lugansk của quân nổi dậy, đã ghi nhận hơn 130 binh sĩ Ukraine được trao trả để đổi lấy 53 người của quân ly khai.
