BeiDou, đối thủ của GPS: Thế giới có chào đón một sự thay thế đến từ Trung Quốc?

0:00 / 0:00
0:00
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

Hệ thống định vị BeiDou của Trung Quốc hiện đã sánh bằng với GPS của Mỹ, và thậm chí vượt trội hơn ở một số khu vực.

Ảnh minh hoạ: SCMP
Ảnh minh hoạ: SCMP

Hơn 30 năm kể từ khi tàu Yinhe bị mắc cạn ở vùng biển quốc tế và hệ thống định vị toàn cầu (GPS) của nó bị gây nhiễu, Trung Quốc đã phát triển mạng lưới định vị vệ tinh riêng để chiếm lĩnh một phần của thị trường công nghệ cao đầy lợi nhuận và đảm bảo rằng một sự cố tương tự không bao giờ xảy ra nữa.

Khi tầm ảnh hưởng của hệ thống do Trung Quốc phát triển ngày càng mở rộng và bắt đầu sánh ngang với Mỹ, tham vọng của Bắc Kinh cũng gia tăng. Họ muốn BeiDou (đặt theo tên chòm sao Bắc Đẩu), từng được sử dụng như một công cụ chỉ đường, thu hút đủ người dùng quốc tế để hệ thống này có thể làm suy giảm sự thống trị kéo dài hàng thập kỷ của mạng lưới GPS do Mỹ điều hành.

Hệ thống vệ tinh toàn cầu của Trung Quốc giờ đây đã chính xác đến mức vượt trội hơn GPS ở một số khu vực trên thế giới, theo Trung tâm Belfer về Khoa học và Quan hệ Quốc tế của Đại học Harvard.

Hệ thống này đã chứng minh được sự hữu ích đối với ngành thương mại ngày càng phát triển của Trung Quốc. Gã khổng lồ vận tải Cosco, chủ sở hữu của con tàu Yinhe, đã lắp đặt các thiết bị thu tín hiệu do Trung Quốc sản xuất trên toàn bộ 600 tàu của mình. Gần như tất cả các tàu Trung Quốc đã chuyển từ GPS sang BeiDou, hoặc đang sử dụng cả hai hệ thống.

Việc BeiDou được áp dụng rộng rãi trong nước diễn ra vào thời điểm lo ngại về tự cung tự cấp và an ninh quốc gia của Trung Quốc ở mức cao nhất. Giống như chiếc máy bay C919, BeiDou giờ đây cung cấp một lựa chọn nội địa, thứ mà trước kia Trung Quốc chỉ có thể nhập khẩu.

Một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của BeiDou là việc hệ thống này được công nhận là hệ thống thứ tư – sau GPS của Mỹ, Galileo của châu Âu và Glonass của Nga – gia nhập vào mạng lưới tìm kiếm và cứu nạn quốc tế Cospas-Sarsat vào tháng 11/2022. Ngoài ra, vào năm ngoái, hệ thống BeiDou cũng đã được Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế công nhận là tiêu chuẩn toàn cầu cho hướng dẫn bay.

Wang Yanan, một nhà phân tích hàng không từ Đại học Beihang, cho biết tại một hội thảo vào tháng 6 rằng việc mở rộng sử dụng BeiDou trong vận tải toàn cầu có thể giải quyết “những điểm yếu” phát sinh từ việc phụ thuộc vào một hệ thống duy nhất.

“Việc sử dụng hệ thống vệ tinh của Trung Quốc để bổ sung cho các hệ thống khác sẽ an toàn hơn. Hệ thống của chúng tôi có thể cung cấp hiệu suất tương đương các hệ thống khác với chi phí bằng không hoặc rất thấp cho các công ty vận tải”, Wang nói.

Ở các khu vực đang phát triển, sự hiện diện của BeiDou ngày càng trở nên rõ rệt hơn.

Theo Văn phòng Điều hướng Vệ tinh Trung Quốc, tín hiệu của hệ thống hiện có sẵn trên khắp châu Phi, Đông Nam Á, Trung Đông và Mỹ Latinh, với cơ sở người dùng chủ yếu trong các lĩnh vực nông nghiệp, vận tải và cơ sở hạ tầng.

Nhà điều hành hệ thống tuyên bố rằng BeiDou đang được sử dụng rộng rãi trong việc quản lý cảng ở Pakistan, quy hoạch đất đai và vận tải sông ở Myanmar, nông nghiệp chính xác và kiểm soát sâu bệnh ở Lào, quy hoạch đô thị ở Brunei và tuần tra hàng hải ở Indonesia.

Tại Arab Saudi, hệ thống của Trung Quốc đang được sử dụng cho phát triển đô thị và định vị nhân sự và phương tiện ở sâu trong sa mạc. Và ở Burkina Faso ở Tây Phi, hãng thông tấn Xinhua cho biết hệ thống này giúp giảm thời gian xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng lên tới 20%.

Theo SCMP