Theo AP, trong khi quân đội Mỹ vẫn là lực lượng thống trị ở châu Á và trên thế giới, Trung Quốc đang chuyển dần từ tập trung vào số lượng sang chất lượng và hiện đang đuổi kịp rất nhanh về thiết bị, tổ chức và năng lực. Trung Quốc đang ngày càng có năng lực triển khai sức mạnh xa bờ. Sự phát triển nhanh chóng về kinh tế, chi tiêu mạnh tay và khát vọng giành lại vai trò lãnh đạo ở Đông Á như trước đây đang là động lực thúc đẩy Trung Quốc hành động.
AP đã so sánh tình trạng quân đội hai nước Mỹ và Trung Quốc dựa trên những số liệu trong nghiên cứu mới đây của chính phủ Mỹ về khả năng và của Trung Quốc cũng như sử dụng thông tin từ các viện nghiên cứu quốc phòng và các website chính phủ.
Bức tranh toàn cảnh
Quân Trung Quốc (PLA) có tất cả 2,3 triệu quân và hiện là quân đội lớn nhất thế giới. Trung Quốc chỉ cung cấp một phần thông tin về trật tự thứ bậc, nhiệm vụ của PLA và những kế hoạch trong tương lai, cho dù các nhà phân tích đã đưa ra những ước tính chi tiết về khả năng của họ. Sức mạnh của quân đội Mỹ lại thay đổi tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể, nhưng tính tới thời điểm ngày 31/1/2017, quân đội Mỹ có khoảng 1,4 triệu người hiện đang phục vụ trên khắp thế giới.
Ngân sách
Trung Quốc tuần qua đã tuyên bố chi tiêu quốc phòng của nước này trong năm nay sẽ tăng 7% lên đến 151 tỷ USD. Trong khi Trung Quốc là nước có ngân sách quốc phòng lớn thứ hai thế giới, khoản chi này cộng với cả những khoản chi ngầm vẫn chưa là gì so với Mỹ.
Nếu Mỹ thực hiện theo yêu cầu của ông Trump tăng thêm 54 tỷ USD vào chi tiêu quốc phòng, ngân sách quốc phòng của nước này sẽ đạt mức kỷ lục 603 tỷ USD và đó là chưa cộng hàng chục tỉ USD cho các hoạt động quân sự ở nước ngoài. Nếu được chấp thuận, mức tăng này sẽ đồng nghĩa với việc Mỹ chi tới 3,4% GDP vào quốc phòng, so với năm ngoái là 3,2%. Trung Quốc cho biết ngân sách quốc phòng của nước này trong năm nay cũng sẽ đạt 1,3% GDP.
Lục quân
Vì nguồn gốc của PLA là quân du kích và do những căng thẳng trước đây dọc biên giới trên bộ với Nga, bộ binh Trung Quốc vẫn tiếp tục chiếm ưu thế với 1,6 triệu quân, tập trung vào các xe bọc thép (9.150 chiếc) và pháo hạng nặng (6.246 súng cối). Quân đội Mỹ trong khi đó chỉ có 460.000 lính và 182.000 thủy quân lục chiến. Mỹ cũng ít tập trung vào pháo binh hơn (chỉ có 1.299 khẩu) và các xe bọc thép (8.848 chiếc), tuy nhiên Mỹ lại tập trung vào hỗ trợ trên không và các hoạt động đặc nhiệm.
Không quân
Mỹ có thể khoe khoang về hơn 13.000 máy bay đủ chủng loại trong khi Trung Quốc chỉ có gần 3.000 chiếc. Và nếu như Mỹ có đến 6.000 máy bay trực thăng thì Trung Quốc chỉ có 802 chiếc. Cho dù có ít máy bay hơn thì không quân Trung Quốc vẫn có đến 398.000 người trong khi không quân Mỹ chỉ có 308.000 lính.
Không quân cả hai nước đều đang tìm cách nâng cấp máy bay, cho dù Mỹ đã đi trước Trung Quốc vài năm với sự ra đời của máy bay thế hệ thứ năm F-22 và F-35. Máy bay chiến đấu tàng hình của Trung Quốc vẫn ở trong giai đoạn thiết kế mẫu, cho dù nước này đã thay thế hơn một nửa phi đội máy bay hiện nay bằng máy bay thế hệ thứ tư.
Hải quân
Hải quân Trung Quốc tuy có nhiều tàu hơn (Trung Quốc có 714 tàu trong khi Mỹ chỉ có 415 tàu), nhưng Mỹ lại đa dạng về phạm vi triển khai sức mạnh hơn. Mỹ có 10 tàu sân bay còn Trung Quốc chỉ có duy nhất tàu sân bay Liêu Ninh, Mỹ có 62 tàu khu trục trong khi Trung Quốc chỉ có 32 chiếc, và lực lượng tàu ngầm của Mỹ có đến 75 chiếc còn Trung Quốc chỉ có 68 chiếc.
Hải quân Mỹ có 323.000 người trong khi hải quân Trung Quốc chỉ có 235.000 lính, điều này phản ánh chiều rộng và chiều sâu sức mạnh hoạt động quân sự trên toàn thế giới. Hải quân Trung Quốc cũng đã tiến bộ theo hướng đó kể từ khi thiết lập sự hiện diện lâu dài ở nước ngoài với việc tham gia vào các hoạt động tuần tra chống cướp biển đa quốc gia ở Somalia vào năm 2008 và đã bắt đầu tập trận ở Tây Thái Bình Dương, vượt qua “chuỗi đảo đầu tiên” – chuỗi đảo phong tỏa lối vào các vùng biển mở.
Tên lửa
PLA còn có một nhánh riêng biệt, đó là Lực lượng tên lửa, vận hành kho tên lửa tầm trung và tầm xa đáng gờm, bao gồm cả những tên lửa có thể mang vũ khí hạt nhân. Theo ước tính, Trung Quốc hiện đang dự trữ xấp xỉ 260 đầu đạn hạt nhân với 150 tên lửa đạn đạo trên mặt đất, 48 tên lửa đạn đạo trên biển và trên các máy bay ném bom. Trong khi đó, Mỹ có khoảng 1.740 đầu đạn hạt nhân được triển khai thành bộ ba hạt nhân. Việc Trung Quốc triển khai tên lửa đạn đạo DF-21D được cho là có khả năng đe dọa cả tàu sân bay đã gây được sự chú ý, cho dù tên lửa này chưa được thử nghiệm trong xung đột thực tế.
Sự hiện diện ở nước ngoài
Trung Quốc vẫn chưa tham gia xung đột bên ngoài lãnh thổ kể từ sau năm 1979 và không tham gia bất kỳ liên minh nào. Tuy nhiên PLA đã mở rộng hơn, từ đồn trú trên các đảo nhân tạo xây dựng trái phép ở Biển Đông đến tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc và các cuộc tập trận hải quân với Nga ở Địa Trung Hải, và việc xây dựng căn cứ nước ngoài đầu tiên ở Djibouti ở vùng Sừng Châu Phi. Trong khi đó, quân đội Mỹ hiện đang hoạt động ở hơn 100 quốc gia, duy trì mạng lưới liên minh trên khắp thế giới và can dự vào các cuộc xung đột lớn ở Iraq, Afganistan và Syria.
