Mỹ được dự báo sẽ bước vào một cuộc suy thoái trong vòng 12 tháng tới, trong bối cảnh Fed nỗ lực kiềm chế lạm phát, nền kinh tế bị thu hẹp kéo theo tình trạng cắt giảm nhân sự, theo kết quả thăm dò ý kiến các nhà kinh tế học mà tờ Wall Street Journal công bố mới đây. Bản thăm dò được thực hiện đối với 66 nhà kinh tế học, trong khoảng thời gian từ ngày 7 – 11/10.
Theo đó, các nhà kinh tế học được khảo sát dự đoán khả năng kinh tế Mỹ sẽ xảy ra suy thoái trong vòng 12 tháng tới lên tới 63%, tăng vọt so với mức 49% trong cuộc thăm dò hồi tháng 7/2022. Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 7/2020, các nhà kinh tế học đưa ra con số trên 50% khả năng xảy ra suy thoái.
Khảo sát cũng cho thấy các nhà kinh tế học tỏ ra bi quan về triển vọng kinh tế năm 2023. Họ dự báo rằng GDP của Mỹ sẽ suy giảm trong 2 quý đầu tiên của năm 2023, trái ngược với dự báo tăng trưởng nhẹ trước đó.
Cụ thể, các nhà kinh tế học giờ dự báo rằng GDP của Mỹ sẽ thu hẹp 0,2% trong quý đầu tiên của năm 2023 và giảm 0,1% trong quý hai. Trong kết quả thăm dò công bố vào tháng 7 vừa qua, họ kỳ vọng mức tăng 0,8% trong quý đầu tiên và 1% trong quý thứ hai của năm 2023.
 |
Khả năng kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái trong 12 tháng tới (Ảnh: WSJ) |
Các doanh nghiệp được dự báo là sẽ phản ứng với sự suy giảm doanh thu bằng cách cắt giảm nhân sự trong quý hai và quý ba.
Cụ thể, các nhà kinh tế học tin rằng chỉ tiêu Non-Farm Payroll (viết tắt: NFP; chỉ tiêu thống kê số lượng việc làm được tạo ra ở Mỹ trong lĩnh vực phi nông nghiệp) sẽ giảm trong quý 2 và quý 3 năm 2023. Trước đó, họ kỳ vọng rằng các chủ doanh nghiệp sẽ tuyển mộ thêm 65.000 nhân viên/tháng trong hai quý đó.
Các chuyên gia kinh tế ngày càng tin rằng kinh tế Mỹ sẽ trượt vào suy thoái, với niềm tin Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất để chống lạm phát.
Có tới quá nửa các nhà kinh tế học tham gia khảo sát củaWall Street Journal cho rằng Fed nâng lãi suất quá nhiều và gây ra sự suy yếu kinh tế không cần thiết, con số này tăng từ mức 45,6% trong tháng 7.
“Hạ cánh mềm là kết quả khó có thể đạt được,” Daniil Manaenkov, nhà kinh tế học đến từ ĐH Michigan, nói. Một cú hạ cánh mềm xảy ra khi Fed thắt chặt chính sách tiền tệ ở mức đủ để giảm lạm phát, nhưng không gây ra suy thoái.
 |
Dự báo GDP, sự thay đổi theo năm (Ảnh: WSJ) |
“Việc tiếp tục nâng lãi suất cùng đồng USD mạnh gây ra tác động lớn và sẽ làm giảm 2,5 điểm phần trăm đà tăng trưởng GDP của năm tới,” Aneta Markowska, kinh tế gia trưởng đến từ Jefferies LLC, nhận định. “Khó có thể hình dung được Mỹ tránh được một cuộc suy thoái bằng cách nào.”
Hầu hết các nhà kinh tế học đều dự đoán rằng suy thoái sẽ chỉ diễn ra trong một khoảng thời gian khá ngắn.
Đối với các nhà kinh tế học đưa ra con số 50% khả năng suy thoái trong năm 2023, khoảng thời gian suy thoái mà họ đưa ra là 8 tháng. Trung bình, các cuộc suy thoái xảy ra kể từ sau Thế chiến thường kéo dài 10,2 tháng.
Xét về cả năm 2023, các nhà kinh tế học dự báo kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng 0,4%. Trong năm 2024, họ kỳ vọng nền kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng 1,8%.
Tuy nhiên, họ dự đoán rằng thị trường lao động sẽ suy yếu trong nhiều tháng và thậm chí nhiều năm tới. Tỷ lệ thất nghiệp mà họ đưa ra là 3,5% trong tháng 9, tăng lên 3,7% trong tháng 12 và 4,3% trong tháng 6/2023. Con số dự báo trung bình về tỷ lệ thất nghiệp vào thời điểm cuối năm sau là 4,7%. Mặc dù nếu so sánh với quá khứ thì 4,7% là mức thấp, nhưng nó vẫn cho thấy nỗ lực giảm lạm phát của Fed sẽ gây ra một số tác động xấu đối với người lao động.
“Fed đang phải lựa chọn hết sức kỹ lưỡng: chấp nhận một cuộc suy thoái kéo theo tỷ lệ thất nghiệp tăng ngay trong thời điểm hiện tại hoặc đối mặt với tình trạng lạm phát dai dẳng,” Dinae Swonk, đến từ KPMG, nói.
Vài năm trở lại đây là khoảng thời gian bất ổn đối với nền kinh tế Mỹ khi nó phải hứng chịu nhiều cú sốc, như đại dịch COVID-19, cuộc chiến mà Nga phát động ở Ukraine. Năm 2019, trước khi xuất hiện đại dịch, nền kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,6%. GDP thu hẹp 1,5% trong năm 2020 và có sức bật mạnh mẽ trở lại vào năm 2021 với đà tăng trưởng 5,7%. Năm nay, trong lúc người tiêu dùng và doanh nghiệp đang đối mặt với lạm phát cao và nhiều vấn đề về chuỗi cung ứng, các nhà kinh tế học kỳ vọng nền kinh tế Mỹ sẽ chỉ tăng trưởng ở mức khiêm tốn 0,2%.
Những đợt nâng lãi suất của Fed được dự báo là sẽ tiếp tục làm giảm nhu cầu nhà ở trong năm tới. Các nhà kinh tế học dự báo giá nhà sẽ giảm 2,2% trong năm 2023, đánh dấu đợt giảm lần đầu tiên kể từ năm 2011.
Fed đã nâng lãi suất 0,75 điểm phần trăm mỗi lần, trong 3 cuộc họp gần đây, mới nhất là trong tháng 9, nâng lãi suất lên khoảng 3-3,25%. Những báo cáo không mấy hài lòng về lạm phát trong tháng 9 rất có khả năng sẽ khiến Fed tiếp tục tăng lãi suất thêm 0,75% trong cuộc họp vào tháng tới.
Các chuyên gia kinh tế nhận định rằng Fed có thể nâng lãi suất lên mức 4,267% trong tháng 12, có nghĩa là sẽ có ít nhất một đợt nâng 0,5 điểm phần trăm trong tháng đó. Họ dự đoán rằng lãi suất có thể đạt đỉnh là 4,551% trong tháng 6/2023.
Phần lớn các nhà kinh tế học kỳ vọng rằng Fed cuối cùng sẽ thay đổi chính sách và bắt đầu hạ lãi suất vào cuối năm tới hoặc đầu năm 2024. Khoảng 30% các nhà kinh tế học dự đoán Fed sẽ giảm lãi suất vào quý 4 của năm 2023, và 28,3% dự đoán Fed hạ lãi suất trong quý đầu của năm 2024./.
Tranh cãi về việc Fed tăng lãi suất quá nhanh
Nỗ lực chống lạm phát của Fed có thể gây ra suy thoái trầm trọng tới mức không cần thiết?
Khủng hoảng tài chính Anh: Lời cảnh báo cho các nền kinh tế toàn cầu
Theo Wall Street Journal
