Cuộc tấn công dữ dội với tăng thiết giáp, xe đánh bom tự sát và chiến binh đánh bom liều chết đa hướng đã đẩy lùi quân đội Syria ra khỏi thành phố cổ Palmyra, phải rút lui thêm 70 km về phía tây thành phố. Lực lượng chiến binh IS triển khai chiến tuyến tấn công sân bay quân sự T-4 Tyas, tuyến phòng ngự của quân đội Syria trước thành phố Homs, buộc các đơn vị vũ trang Syria phải giữ bằng mọi giá sân bay này.
Mọi điều sẽ khác nếu IS không phải đối mặt với lực lượng không quân viễn chinh Nga. Hỏa lực chi viện đắc lực của các máy bay trực thăng chiến đấu Nga, dù số lượng không đủ để quét sạch IS trên chiến trường, cũng đã xé nát đội hình tấn công IS.
Từ giữa tháng 12 đến giữa tháng 01.2017, IS sử dụng tất cả các nguồn lực trên vùng sa mạc tỉnh Homs nhằm bao vây cô lập và đánh chiếm căn cứ không quân then chốt chiến lược T-4. Cụm binh lực IS liên tục tiến hành các cuộc tấn công từ nhiều hướng vào sân bay quân sự T-4 trong suốt một tháng. Cùng thời gian này, IS cũng tiến hành các cuộc tấn công nghi binh vào thành phố cổ al-Qaryantayn nhằm lôi kéo lực lượng quân đội Syria ra khỏi tuyến phòng ngự của căn cứ không quân.
Lực lượng chiến binh IS tiến hành cuộc tiến công chia cắt căn cứ quân sự T-4 với thành phố al-Qaryantayn, đánh chiếm ngã tư Tiyas và cắt đứt tuyến đường giao thông chính giữa hai khu vực then chốt này. Những nỗ lực của IS có thể sẽ thành công nếu như không phải đối phó với các phi đội trực thăng chiến đấu Nga, thường xuyên đánh tan tác các nhóm chiến binh IS khi cuộc tấn công được triển khai.
Nhờ đó quân đội Syria và lực lượng vũ trang địa phương bẻ gãy tất cả các cuộc tấn công vào sân bay T-4 và thành phố al-Qaryantayn. Sự tự tin quá mức vào năng lực tác chiến và khả năng cơ động cao, uy lực của các vụ đánh bom tự sát đã khiến hàng trăm tay súng IS nằm lại sa mạc trong các cuộc tấn công tuyệt vọng.
Bắt đầu từ giữa tháng 1.2017, các lực lượng bắt đầu giai đoạn đầu chiến dịch phản công tái chiếm lại Palmyra. Kế hoạch tác chiến được khởi động từ phía nam căn cứ không quân chiến lược T-4 Tyas, mở rộng vùng an ninh trên hướng bắc, đông và hướng nam và mở rộng vùng đệm an ninh cho thành phố al-Qaryantayn. Tất cả các cuộc tấn công đều dựa trên sức mạnh của hỏa lực pháo binh và và các cuộc không kích liên tục ngày đêm của lực lượng không quân Nga và Syria. Những ngày đầu tháng 02.2017, các mục tiêu đặt ra ban đầu của chiến dịch phản công đã đạt được.
Sau khi có thể đảm bảo an ninh cho hai địa bàn then chốt, Quân đội Syria phối hợp với lực lượng quân tình nguyện Hezbollah, tiếp tục tiến công về phía đông, phía nam và phía bắc sân bay quân sự T-4. Cuộc tiến công phát triển chậm do gặp sức kháng cự mãnh liệt của IS với các trận đánh giằng co giữa các bên tham chiến. IS bắt đầu mất thế chủ động tấn công trên vùng sa mạc phía đông tỉnh Homs do số lượng các xe cơ giới bị phá hủy quá nhiều, các tay súng IS không thể tập trung đủ binh lực làm thay đổi hình thái chiến trường.
Đến cuối tháng 02.2017, các lực lượng vũ trang Syria đã có thể tập trung binh lực tiến về hướng thành phố cổ Palmyra, mở rộng được vùng giải phóng khoảng 37 km về phía đông. Quân đội Syria giành được ngã ba giao lộ Jihar, khu mỏ khí gas Hayyan, khu vực Tây Bayarat, Đông Bayarat, Palmyra Quarry,dãy núi Jabal Hayyal và ngã ba Tam giác Palmyra. Giải phóng được các địa bàn chiến lược này quân đội Syria ở thế gọng kìm tấn công thành phố.
Ngày 28.02 đến hết ngày 01.03, quân đội Syria bắt đầu tiến hành các mũi đột kích đánh vào hệ thống phòng thủ IS xung quanh thành phố Palmyra. Quân đội Syria đánh chiếm các mục tiêu then chốt trên vùng lân cận thành phố là các ngọn núi khác nhau phía tây thành phố, khu nhà ở trên cao điểm al-Amiyrah về phía bắc và khu vườn cây ăn trái phía nam.
Đánh chiếm được các ngọn núi phía tây thành phố Palmyra, quân đội Syria đã chắc chắn giành được chiến thắng ngay cả khi lực lượng chiến binh IS quyết định tử chiến, pháo binh quân đội Syria vẫn có thể khống chế hỏa lực trên toàn thành phố. Có nghĩa là mọi hoạt động cố thủ trong thành phố đồng nghĩa với tự sát. Trước tình hình đó, lực lượng chiến binh IS trong thành cổ Palmyra chỉ còn cách duy nhất là rút lui về phía đông Palmyra, để lại một bộ phận nhỏ các tay súng liều chết đánh bom tự sát phía sau để ngăn chặn cuộc tiến công của quân đội Syria.
Ngày 02.03.2917, quân đội Syria tiến đến cửa ngõ phía tây, phía bắc và phía nam thành phố. Các lực lượng vũ trang Syria có thể tiến công thành phố Palmyra từ nhiều hướng. Trước tình huống bị bao vây, tất cả lực lượng IS còn lại ở Palmyra rút về phía đông thành phố.
Đêm ngày 02 rạng ngày 03.03.2017, trong thành phố Palmyra không còn chiến binh IS. Sáng sớm ngày 03.03, các lực lượng vũ trang Syria chính thức tiến vào Palmyra, công binh bắt đầu rà phá bom mìn và vũ khí nổ tự chế do IS gài lại. Sau vài giờ chiến đấu, quân đội Syria đánh chiếm sân bay quân sự Palmyra.
Không có trận đánh ác liệt nào diễn ra trong thành phố, nhưng quân đội Syria đã phải chiến đấu khốc liệt trong chiến dịch phản công giành lại thành phố cổ Palmyra. Quân đội Syria và lực lượng Hezbollah mất hàng trăm binh sĩ – khoảng từ 240 đến 300 binh sĩ hy sinh hoặc bị thương, nhưng tổn thất của IS trên chiến trường Palmyra thực sự rất lớn.
Từ nửa cuối tháng 12.2016 đến tháng 03.2017, lực lượng khủng bố mất 19 xe tăng, 37 xe bộ binh chiến đấu và thiết giáp khác, 98 xe bán tải trang bị vũ khí hạng nặng và hơn 100 xe cơ giới vận tải và cơ động trên chiến trường. Quân đội Syria dưới sự yểm trợ của không quân Nga tiêu diệt và làm bị thương khoảng 1.000 tay súng IS. Chiến dịch tấn công thành phố cổ Palmyra không chỉ đổ vỡ ở cấp chiến lược mà còn thiệt hại nặng nề trong trận chiến, không đạt được bất cứ mục tiêu chiến lược này.
Trên vùng sa mạc phía đông tỉnh Homs, quân đội Syria phải đối mặt với nhiều nhiệm vụ quan trọng. Trước măt, nhiều khu vực mỏ dầu, khí đốt hướng tây thành cổ Palmyra cần được giải phóng không những vì lợi ích khôi phục những khu vực kinh tế trọng điểm, mà còn là điều cần thiết nhằm tạo ra một vùng an ninh rộng lớn trên sườn phía bắc tuyến đường giao thông huyết mạch từ thành phố Homs đến thành cổ Palmyra. Nhiệm vụ thứ hai là giành lại những dãy núi trên cả hai hướng phía bắc và phía tây nam thành phố. Đây là những mục tiêu chiến lược phải được hoàn thành nhằm đảm bảo bảo vệ thành phố cổ Palmyra trước bất cứ cuộc tấn công tiềm năng nào của IS trong tương lai.
Ý đồ tấn công đánh chiếm thành phố Palmyra, sân bay quân sự T-4 và tiến về thành phố Homs là ý đồ chiến lược nhằm thu hút lực lượng thiện chiến quân đội Syria về Palmyra để tiến hành các chiến dịch quân sự trên vùng nông thôn thành phố Aleppo. IS không tính đến nguồn binh lực lớn được giải phóng từ thành phố Aleppo và khả năng hạn chế trong một cuộc tấn công kéo dài, điều đó khiến mục đích chiến lược không thành. Các tay súng IS thất bại nặng nề trên cả chiến trường Aleppo và Palmyra. Điều đó có nghĩa là sau chiến dịch thành cổ Palmyra, IS cũng không còn khả năng tiến hành cuộc tấn công quy mô lớn nữa.
QA
