Vì sao Mỹ vội vã quyết định tấn công Syria?

VietTimes -- Mỹ, Anh và Pháp cùng tấn công Syria có những tính toán lợi ích riêng, trong đó chính quyền Mỹ muốn nâng tỷ lệ ủng hộ ở trong nước, ngăn chặn bước tiến của Nga ở Trung Đông, điều chỉnh chiến lược mới.
Ngày 13/4/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố liên quân Mỹ - Anh - Pháp tiến hành tấn công Syria. Ảnh: NBC News.
Ngày 13/4/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố liên quân Mỹ - Anh - Pháp tiến hành tấn công Syria. Ảnh: NBC News.

Mỹ - Anh - Pháp tấn công Syria

Tối ngày 13/4 (theo giờ địa phương), Tổng thống Mỹ đã có bài phát biểu về "sự kiện tấn công vũ khí hóa học ở Syria", tuyên bố Mỹ đã cùng Anh và Pháp tiến hành tấn công chính xác đối với các cơ sở quân sự của Syria.

Sau đó, Thủ tướng Anh Theresa May và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng lần lượt tuyên bố đã gia nhập hành động tấn công quân sự đối với Syria.

Sau khi liên quân Mỹ - Anh - Pháp tấn công quân sự đối với Syria, sáng sớm ngày 14/4 (giờ Syria), Đài truyền hình quốc gia Syria cho biết Syria đã triển khai ứng phó, đồng thời gọi hành động của Mỹ - Anh - Pháp là hành động xâm lược đối với Syria.

Phía Nga phản ứng cho biết ba nước Mỹ - Anh - Pháp tấn công Syria là một hành động chà đạp lên các nguyên tắc quốc tế, xâm phạm trắng trợn đối với một quốc gia có chủ quyền, an ninh của Nga bị đe dọa nghiêm trọng. Nga kêu gọi triệu tập khẩn cấp Đại hội đồng Liên hợp quốc, thảo luận hành động phát động tấn công quân sự đối với Syria của Mỹ và đồng minh.

Thực ra, trước đó, các hành động ngăn chặn phương Tây tấn công Syria đã liên tục được tiến hành. Có 3 dự thảo nghị quyết về sự kiện "sử dụng vũ khí hóa học" ở Syria đã được đưa ra nhưng không thể thông qua ở Hội đồng bảo an Liên hợp quốc. Nga lên án Mỹ không quan tâm đến chân tướng của vấn đề vũ khí hóa học, chỉ lấy cớ "sử dụng vũ khí hóa học" để phát động hành động quân sự.

Chuyên gia điều tra của Tổ chức cấm sử dụng vũ khí hóa học quốc tế (OPSW) đã được phép đến Syria và ngày 14/4 sẽ chính thức bắt đầu triển khai điều tra về sự kiện tình nghi tấn công bằng vũ khí hóa học. Nhưng cuộc điều tra còn chưa được tiến hành, Mỹ đã ra lệnh tấn công Syria.

Hai địa điểm ở Syria bị liên quân Mỹ - Anh - Pháp tấn công. Ảnh: The New York Times.

Thời điểm tấn công có hàm ý sâu xa

Theo bình luận của Đài CCTV Trung Quốc ngày 14/4, Mỹ vội vã triển khai hành động quân sự đối với Syria có những động cơ sâu xa ở phía sau.

Điều đáng chú ý là, một khi Tổ chức cấm sử dụng vũ khí hóa học quốc tế bắt đầu điều tra, Mỹ e rằng sẽ mất đi thời cơ sử dụng vũ lực. Kết quả điều tra có thể tương đối công bằng, trung lập, từ đó Mỹ không thể giành được lợi thế về "đạo đức" để phát động tấn công Syria.

Đồng thời, tình hình chiến trường Syria có sự thay đổi quan trọng. Bộ Quốc phòng Nga cho biết quân chính phủ Syria đã hoàn toàn giải phóng khu vực Đông Ghouta ở ngoại ô Damascus. Trong khi đó, thị trấn Douma, nơi trước đó xảy ra "vụ tấn công vũ khí hóa học", đã cắm quốc kỳ Syria.

Thắng lợi của quân chính phủ Syria đồng nghĩa với việc chính quyền Syria được củng cố, còn Nga và Iran giành được thêm lợi ích, trong khi đó Mỹ tiếp tục nhận một "bàn thua" trên bàn cờ Trung Đông.

Theo Đài CCTV, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump còn có tính toán làm sao để thỏa mãn nhu cầu chính trị trong nội bộ Mỹ.

Được biết, tháng 4/2017, tàu chiến Mỹ đã phóng 59 quả tên lửa hành trình Tomahawk vào sân bay quân sự Shayrat của Syria. Mỹ cho biết quân chính phủ Syria trước đó đã phát động một cuộc tấn công vào sân bay này, vì vậy triển khai hành động phá hủy kho vũ khí hóa học do Syria dự trữ ở đó.

Cuộc tấn công khi đó của Mỹ đã nhận được hiệu ứng tốt ở trong nội bộ Mỹ. Theo khảo sát của kênh tin tức hãng CBS Mỹ, khi đó, có 57% người tán thành hành động không kích Syria của Mỹ, chỉ có 36% người phản đối. Tỷ lệ ủng hộ đối với cá nhân ông Donald Trump cũng tăng mạnh.

Hiện nay, Mỹ tiếp tục tiến hành tấn công Syria, có thể làm chuyển sự chú ý của người dân đối với một loạt vụ việc trong nội bộ Mỹ như vụ "thông đồng với Nga", đồng thời "tăng điểm" cho cuộc bầu cử giữa kỳ được tổ chức trong năm nay.

Tên lửa phòng không của quân đội Syria tiến hành đánh chặn đợt không kích của liên quân Mỹ - Anh - Pháp. Ảnh: The Mercury News

Anh và Pháp có những ý đồ riêng: Cùng với vụ đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei Skripal ở Anh, đối đầu giữa phương Tây và Nga tiếp tục lên cao. Sự thù địch và đề phòng của phương Tây đối với Nga tiếp tục tăng lên. Anh ủng hộ Mỹ tấn công Syria, tăng cường sức ép tổng thể của phương Tây đối với Nga.

Trong khi đó, Pháp đang nỗ lực tạo dựng vị thế "lãnh đạo" ở châu Âu, củng cố quan hệ chặt chẽ với Mỹ. Còn Mỹ mong muốn phương Tây duy trì "đoàn kết" trong vấn đề Syria.

Mỹ muốn có "thành quả lớn nhất", nhưng "trả giá thấp nhất": Quân đội Mỹ tiết lộ, kế hoạch tấn công "đã hoàn thành", sẽ không hành động vô giới hạn. Mỹ muốn thông qua hành động quân sự để hỗ trợ cho phe đối lập Syria, buộc Nga phải tiến hành thỏa hiệp, làm thay đổi cục diện tương đối bất lợi của Mỹ ở Trung Đông hiện nay.

Đồng thời, Mỹ dựa vào hành động quân sự để khẳng định mục tiêu chiến lược và lòng tin với các nước trong khu vực, đặt nền tảng cho việc điều chỉnh chiến lược trong thời gian tới.

Tiến hành đối đầu quân sự quy mô lớn với Nga không phù hợp với lợi ích tổng thể của Mỹ. Tiến hành tấn công có trọng điểm, thấy tốt thì rút lui, sau đó tiến hành quan sát và sẽ tiếp tục cân nhắc.