Ít nhất 1.331 cổ phiếu trên các TTCK chủ chốt của Trung Quốc đã phải ngừng giao dịch, khiến 2.600 tỷ USD vốn hóa bị “khóa chặt”, tương đương 40% tổng giá trị vốn hóa của toàn thị trường.
Con số trên thể hiện rõ nét mức độ hoảng loạn của các nhà đầu tư trênTTCK Trung Quốc. Tuy nhiên, đi sâu tìm hiểu sẽ thấy điều này không quá khó hiểu. Việc các nhà đầu tư thoát khỏi các khoản vay ký quỹ(margin loans) đang “đổ thêm dầu vào lửa”. Chúng ta đều biết rằng các nhà đầu tư nhỏ lẻ ở Trung Quốc đã sử dụng một lượng vay ký quỹ khổng lồ để tham gia vào TTCK cũng như xây dựng danh mục đầu tư.
Tuy nhiên, có một điều ít được biết đến hơn là các công ty Trung Quốccũng làm tương tự bằng cách sử dụng chính cổ phiếu do họ phát hành để làm tài sản đảm bảo cho các khoản vay ngân hàng. Điều này có nghĩa là họ sẽ mất rất nhiều khi giá cổ phiếu bắt đầu lao dốc.
Các chuyên gia phân tích của Nomura chỉ có những số liệu chung chung, nhưng họ ước tính rằng tổng cộng các khoản vay này lên tới khoảng 500 – 600 tỷ nhân dân tệ (tương đương 80 – 96 tỷ USD). Con số nghe có vẻ nhiều nhưng thực ra chỉ tương đương với 1% tổng các khoản vay mà doanh nghiệp Trung Quốc đang nợ ngân hàng.
Trường hợp tương tự gần đây nhất là những rắc rối mà các công ty năng lượng Mỹ đã gặp phải khi giá dầu lao dốc cuối năm ngoái. Nhiều công ty thăm dò và khai thác dầu đá phiến có những khoản vay được gắn với lượng dầu khí dự trữ của họ. Khi giá dầu bắt đầu giảm sâu, các tài sản này được định giá lại ở mức thấp hơn, khiến lượng tín dụng mà các doanh nghiệp có thể tiếp cận cũng giảm xuống. Do đó giá giảm càng sâu thì áp lực càng tăng mạnh.
Cách dễ nhất để ngăn chặn vòng luẩn quẩn tương tự là ngừng giao dịch cổ phiếu. Như vậy áp lực lên giá cổ phiếu cũng như khả năng tiếp cận nguồn vốn cùng những rắc rối khác sẽ được kiềm chế.
Trong động thái mới nhất, cơ quan quản lý TTCK Trung Quốc đã cấm lãnh đạo của các doanh nghiệp bán ra cổ phiếu trong 6 tháng tới.
Vòng luẩn quẩn được mô tả ở phía trên cũng giúp giải thích tại sao NHTW Trung Quốc lại nhanh chóng hành động để hỗ trợ thị trường nhằm hạn chế tối đa những tác động tiêu cực lên nền kinh tế.
Diễn biến của chỉ số Shanghai Composite trong 1 năm qua
Theo Trí thức trẻ/Bloomberg
