|
| Chiến đấu cơ JH-7 của Trung Quốc hoạt động phi pháp ở Biển Đông |
Tờ báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 6/7 đã lên tiếng cảnh báo Mỹ sẽ phải trả giá nếu “điều mấu chốt” của Trung Quốc về Biển Đông bị vi phạm. Tờ Nhân dân Nhật báo đăng xã luận viết rằng nếu Mỹ chọn cách hành xử là gây áp lực và hăm dọa nước khác, sẽ chỉ có một kết cục và Mỹ sẽ phải chịu mọi trách nhiệm về việc căng thẳng có thể gia tăng. Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông, nơi có những tuyến đường biển quan trọng, bất chấp những phản đối và tranh chấp gay gắt với Việt Nam, Philippines và một số bên khác.
Tại Lầu Năm Góc hôm 5/7, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Peter Cook đã phát biểu về những lời lẽ đao to búa lớn gần đây của Trung Quốc. Ông Cook nói bất cứ điều gì làm leo thang căng thẳng ở khu vực đó của thế giới đều phản tác dụng. Ông cho biết Washington đã chỉ ra con đường ngoại giao để giải quyết tranh chấp hàng hải.
Trung Quốc hiện đang thực hiện tập trận quân sự kéo dài một tuần quanh quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam) trước phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế tại La Haye, dự kiến sẽ đưa ra hôm 12/7, về một khiếu nại của Philippines thách thức tuyên bố chủ quyền ngang ngược của Trung Quốc.
Ngày 5/7, tân Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã kêu gọi đối thoại, chứ không phải là chiến tranh, với Trung Quốc về phán quyết mà Bắc Kinh một mực tuyên bố sẽ không công nhận.
Nhà phân tích Steven Rood thuộc Quỹ Châu Á nhận định ông Duterte không rút lui khỏi hành động pháp lý do chính phủ trước đây của ông Aquino nộp lên tòa, mà chỉ là thay đổi chiến thuật. Ông Rood nói mọi dấu hiệu cho thấy tòa của Liên Hợp Quốc sẽ phán quyết có lợi cho Manila, nhưng vì còn nhiều điều không chắc chắn về ý nghĩa sâu xa của phán quyết, ông tiên liệu rằng sẽ có một loạt các cuộc họp riêng và công khai để đánh giá tác động của phán quyết.
Cũng trong ngày 5/7, hãng thông tấn Trung quốc Tân Hoa Xã cho rằng cho tới thập niên 60 của thế kỷ trước, trên Biển Đông chỉ có một số sự cố bất đồng nhỏ và việc các nhà khoa học Mỹ tuyên bố phát hiện trữ lượng lớn dầu khí trong khu vực đã khiến "một số nước ven biển bắt đầu chiếm các đảo vì lý do này kể từ đó tới nay".
Hãng thông tấn Trung Quốc trơ tráo viết: "May mắn thay, trong những năm sau đó, Trung Quốc đã giữ gìn hòa bình toàn diện trên vùng biển này thông qua đối thoại liên tục và hòa hoãn với các nước có liên quan...".
Tân Hoa Xã tố ngược Mỹ là nước gây ra căng thẳng trên Biển Đông, rằng chiến lược tái cân bằng tại châu Á - Thái Bình Dương của Tổng thống Mỹ Barack Obama đã "can thiệp trơ trẽn vào khu vực vốn cách xa bờ biển Mỹ".
