|
| Các doanh nghiệp đua nhau xây dựng các nhà máy sản xuất tấm quang điện đã gây nên tình trạng cung vượt quá cầu dẫn tới rủi ro lớn. Trong ảnh: một Nhà máy điện mặt trời ở Tân Cương (Ảnh: Getty). |
Ngày 29/5, Tập đoàn Trung Quốc LONGI Green Energy (Long Cơ Lục Năng), nhà cung cấp các mô-đun quang điện (điện mặt trời) lớn nhất thế giới, đã thông báo sẽ hạ giá các tấm silicon đơn tinh thể kích thước lớn: giá các tấm cỡ 166mm giảm từ 5,44 NDT (0,79 USD) xuống còn 3,81 NDT (0,55 USD) mỗi tấm – mức giảm 30%; giá của các tấm 182mm giảm từ 6,3 NDT (0,91 USD) xuống còn 4,36 NDT (0,63 USD) mỗi tấm, mức giảm 30,8%.
Chi nhánh Công nghiệp silicon của Hiệp hội Công nghiệp kim loại màu Trung Quốc ngày 11/5 đã ban hành một tài liệu cho thấy giá của các tấm silicon đã giảm mạnh. Báo giá cho tấm silicon đơn tinh thể 182mm đã giảm 16,4% so với một tuần trước, trong khi giá của tấm silicon đơn tinh thể 210mm cũng giảm 9%.
TCL Central, người khổng lồ wafer silicon Trung Quốc cùng ngày 11/5 cũng công bố ưu đãi mới nhất. So với báo giá ngày 6/4, mức giá của tất cả các loại tấm silicon đã giảm từ 20% trở lên.
Đằng sau việc giảm giá mạnh của tấm silicon là giá vật liệu silicon đã liên tục giảm kể từ tháng 3 đến nay. Theo dữ liệu của PVInfoLink, từ ngày 1/3 đến 26/4, báo giá silic mật độ cao giảm tới 22%.
Từ góc độ của các mô-đun quang điện, một báo cáo nghiên cứu của Guohai Securities cũng cho thấy mức giá trung bình hiện tại của các mô-đun quang điện 182/210 chủ yếu đã giảm từ 1,98 tệ (0,29 USD) mỗi watt vào tháng 11/2022 xuống còn 1,72 tệ (0,25 USD) mỗi watt, giảm 14%.
Ngay từ ngày 21/4, trong đợt đấu thầu khung giá mô-đun quang điện đầu tiên năm 2023 của China Coal Energy, một công ty đã lập kỷ lục về báo giá thấp nhất cho các mô-đun loại N với mức giá là 1,645 NDT (0,24 USD) mỗi watt.
Ngày 6/4, mua sắm tập trung mô-đun quang điện 8GW của PetroChina đã mở thầu và giá trung bình được các công ty tham gia đấu thầu đưa ra là 1,68 NDT (0,243 USD). Tuy nhiên, một công ty pin chưa bao giờ sản xuất mô-đun đã đưa ra mức báo giá thấp nhất chỉ 1,57 NDT (0,227 USD) mỗi watt.
Vào ngày 10/4, thông báo ứng cử viên đấu thầu mô-đun quang điện của Hoa Năng Quý Châu (Huaneng Guizhou) cho thấy Công ty Thường Châu Hoa Diệu (Changzhou Huayao Optoelectronics) đã đưa ra báo giá 1,533 NDT (0,222 USD) mỗi watt.
Hồi tháng 4 năm nay, Mao Đình Đình, một nhà phân tích quang điện tại Shanghai Nonferrous Metals, cho rằng cuộc chiến giá cả hiện nay trong ngành quang điện là kết quả tất yếu của sự phát triển quá nhanh. Về nguyên liệu silicon, phụ liệu, chip pin, một số nhà tư bản nhìn thấy cơ hội đầu tư siêu lợi nhuận đã mạnh tay đầu tư xây dựng nhà máy rồi lao vào sản xuất khiến thị trường cung vượt quá cầu nghiêm trọng.
Tại Hội nghị quang điện toàn cầu SNEC Thượng Hải lần thứ 16 vào ngày 23/5, ông Chung Bảo Thân (Zhong Baoshen), Chủ tịch China LONGI Green Energy, nhà cung cấp mô-đun quang điện lớn nhất thế giới vào năm ngoái, đã đề cập rằng trước năm 2021, ngành quang điện của Trung Quốc sẽ phải mất hơn mười năm để hoàn thành toàn bộ chuỗi công nghiệp khoảng 380 GW. Nhưng chỉ trong 18 tháng trước SNEC, Trung Quốc đã tăng thêm chuỗi công nghiệp quang điện 380 GW.
Theo dữ liệu công khai được thu thập bởi Black Eagle Photovoltaic, một nền tảng truyền thông tài chính chuyên theo dõi ngành quang điện, từ năm 2020 đến 2022, đầu tư vào ngành quang điện đã tăng lên nhanh chóng, tổng cộng hơn 2,3 ngàn tỉ NDT (333,3 tỉ USD) vốn đầu tư đã đổ vào ngành công nghiệp quang điện của Trung Quốc.
Năm 2022, tổng vốn đầu tư vào ba bộ phận liên kết polysilicon, tấm silicon, pin và mô-đun đạt tới 907,2 tỉ NDT (131,5 tỉ USD), gấp 1,74 lần mức đầu tư 520 tỉ NDT (75,4 tỉ USD) của năm 2021 và gấp 2,3 lần số tiền đầu tư 391,3 tỉ NDT(56,7 tỉ USD) của năm 2020.
Đặc biệt, việc sản xuất polysilicon đã nhận được khoản đầu tư 450 tỉ NDT (65,2 tỉ USD) vào năm 2022, gấp 21,7 lần so với năm 2020 và gấp đôi so với năm 2021.
Ông Vương Bột Hoa (Wang Bohua), Chủ tịch danh dự của Hiệp hội Công nghiệp quang điện Trung Quốc, đã dự đoán tại hội nghị chuyên đề về sự phát triển của ngành quang điện năm 2022 và triển vọng cho năm 2023 rằng trong năm nay (2023), công suất quang điện mới lắp đặt của Trung Quốc được ước tính một cách thận trọng nhất là 95GW và dự báo lạc quan là 120GW; trong khi dự báo thận trọng về công suất lắp đặt quang điện mới toàn cầu là 280GW và dự báo lạc quan là 330GW.
Trong khi đó, năng lực sản xuất quang điện hiện tại của Trung Quốc là 760GW, tình trạng cung vượt cầu đã trở nên rất nghiêm trọng.
Nhà phân tích Mao Đình Đình cảnh báo rằng sự cạnh tranh khốc liệt về giá sẽ khiến các nhà bán lẻ trong toàn bộ chuỗi ngành đều thua lỗ; trong tình hình không có sự đảm bảo lợi nhuận hợp lý thì ngược lại sẽ kìm hãm hoạt động đầu tư R&D của các doanh nghiệp và khiến ngành rơi vào quá trình phát triển chất lượng thấp và trình độ thấp.
Theo trang Thông tin Kinh Tài Trung Quốc (Cfi.cn), tại Hội nghị quang điện SNEC họp tháng 5 năm nay, ông Lý Chấn Quốc (Li Zhenguo), Chủ tịch của LONGI Green Energy, nói với các phóng viên rằng ngành quang điện đã gặp phải vấn đề dư thừa nghiêm trọng. Các công ty có tài chính yếu hơn và công nghệ kém tiên tiến hơn sẽ gặp rủi ro lớn nhất.
Ông ước tính rằng trong hai đến ba năm tới, hơn một nửa số nhà sản xuất quang điện của Trung Quốc có thể buộc phải rút khỏi thị trường.
Ngoài tình trạng dư thừa và tính đồng nhất nghiêm trọng của sản phẩm, ngành công nghiệp quang điện của Trung Quốc cũng đang phải đối mặt với sự không chắc chắn rất lớn ở thị trường nước ngoài.
Trong một năm qua, các chính sách mới của các nước Âu Mỹ cho thấy họ rất lo lắng về sự phụ thuộc của ngành năng lượng mới vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc, việc thành lập chuỗi cung ứng độc lập đã trở thành sự đồng thuận của các nước này.
Vào tháng 8 năm ngoái, Mỹ đã ban hành "Đạo luật giảm lạm phát" để hỗ trợ sự phát triển của ngành năng lượng mới và trợ cấp cho các công ty quang điện bản địa.
Ngoài ra, với tư cách là một thị trường quang điện quan trọng của Trung Quốc, Liên minh Châu Âu vào tháng 3 năm nay đã đưa ra dự thảo "Net Zero Industry Act” (Đạo luật Công nghiệp không ròng), yêu cầu năng lực sản xuất mô-đun quang điện của EU trước năm 2030 phải đáp ứng ít nhất 40% nhu cầu hàng năm. Hội đồng sản xuất năng lượng mặt trời châu Âu (ESMC) cho rằng ít nhất 75% nhu cầu năng lượng mặt trời của châu Âu phải được sản xuất tại địa phương.
Quỹ Hoa Hạ cho biết trong một báo cáo vào tháng 3 năm nay rằng sau khi công bố dự thảo "Net Zero Industry Act” của châu Âu, thị trường lo ngại hơn về hoạt động sản xuất nội địa hóa tiếp theo của châu Âu và các hạn chế đối với tỷ lệ xuất khẩu linh kiện trong mỗi quốc gia, một số quan điểm cho rằng việc xuất khẩu quang điện của Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng lớn.
Thứ hai, thị trường cho rằng sau bốn năm liên tiếp tăng trưởng nhu cầu cao trong ngành quang điện, vào năm 2024 sẽ xảy ra tình trạng dư thừa công suất trong tất cả các mắt xích của chuỗi công nghiệp chính và lợi nhuận trên mỗi watt sẽ giảm mạnh.
Theo STCN, Pepople.cn
