Triều Tiên tung đòn hiểm vào liên minh Mỹ-Hàn

Sau một năm 2017 hết sức căng thẳng, tình hình trên bán đảo Triều Tiên đã bất ngờ dịu hẳn xuống trong ba ngày gần đây, với một loạt tuyên bố và động thái hòa hoãn của Triều Tiên, và những phản ứng cũng hòa dịu không kém của Hàn Quốc.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un

Ngay khi năm 2018 bắt đầu, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã liên tiếp đưa ra các đề nghị hòa hoãn với Seoul, mới nhất là việc tái lập đường điện thoại nóng liên Triều ngay từ hôm 3/1/2018. Phản ứng của hai đối thủ trực tiếp của Triều Tiên rất khác nhau. Nếu Seoul hoan nghênh các động thái của Bình Nhưỡng, thì đồng minh Washington ngược lại không che giấu sự hoài nghi. Câu hỏi đang được đặt ra là phải chăng ông Kim Jong Un đã cố tình tung đòn để gây chia rẽ trong liên minh Mỹ-Hàn Quốc và đã bước đầu thành công?

Thoạt đầu là ý tưởng được ông Kim Jong Un nêu lên trong bài diễn văn đầu năm về một quan hệ tốt đẹp hơn với đối thủ phía Nam, kèm theo một sáng kiến cụ thể là Triều Tiên có thể đi dự Olympic Mùa đông tại Pyeongchang, Hàn Quốc, vào tháng tới.

Đề xuất của Bình Nhưỡng đã được Seoul mau chóng đáp ứng, với đề nghị ngược lại là hai bên gặp nhau và nói chuyện, kể cả ở cấp cao. Phản ứng của Bình Nhưỡng cũng nhanh chóng được đưa ra, với quyết định tái lập đường dây nóng giữa hai bên, và được cả hai chính quyền thực hiện ngay chỉ sau một ngày.

Theo AP, khả năng hai bên Seoul và Bình Nhưỡng đối thoại với nhau là một điều chắc chắn, ít ra là trên vấn đề tổ chức cho phái đoàn Triều Tiên đến Hàn Quốc tham gia Thế vận hội Pyeongchang. Riêng Hàn Quốc còn muốn đi xa hơn, với các cuộc đối thoại trên mọi vấn đề như chính bộ trưởng Bộ Thống nhất Hàn Quốc Cho Myoung Gyon đã xác định là «bất cứ lúc nào và dưới bất kỳ hình thức nào».

Theo AFP, việc Hàn Quốc chấp nhận đối thoại gần như là vô điều kiện với Bình Nhưỡng có thể đi ngược lại với chủ trương của Washington, đặc biệt là với điều được tổng thống Donald Trump gọi là «Chiến dịch áp lực tối đa» để cô lập hoàn toàn Triều Tiên.

Mỹ không loại trừ đối thoại với Triều Tiên, nhưng lại đặt ra một điều kiện tiên quyết: Bình Nhưỡng phải chấp nhận từ bỏ kho vũ khí hạt nhân của mình. Do vậy, nếu Hàn Quốc tiến tới hòa đàm với Triều Tiên thì đó sẽ là một vố đau cho chính sách hiện nay của chính quyền ông Trump.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley đã cứng rắn cảnh cáo vào ngày 2/1/2018 rằng: «Triều Tiên có thể nói chuyện với bất cứ ai họ muốn, nhưng Mỹ sẽ không công nhận hoặc chấp nhận kết quả cho đến khi Bình Nhưỡng đồng ý từ bỏ vũ khí hạt nhân mà họ có».

Bộ Ngoại giao Mỹ thì lên tiếng tố cáo thẳng thừng Triều Tiên là cố tình gây chia rẽ giữa Seoul và Washington. Đây cũng là nhận định của giáo sư Mason Richey thuộc trường Đại học Hankuk ở Hàn Quốc. Trả lời nhật báo Thụy Sĩ Le Temps hôm 1/1, chuyên gia này cho rằng dụng tâm của ông Kim Jong Un có thể vừa là «tung quả bóng thăm dò xem Seoul và Washington có khả năng chấp nhận đến đâu», vừa nhằm đào sâu khoảng cách giữa Mỹ và Hàn Quốc.

AP cũng ghi nhận các mối hoài nghi, cho rằng ông Kim tính sử dụng các cuộc đàm phán để tiếp tục hoàn thiện loại vũ khí hạt nhân có thể tấn công Mỹ một cách đáng tin cậy hơn hiện nay, và các động thái hòa dịu hướng về Hàn Quốc chỉ nhằm gây sứt mẻ trong quan hệ giữa Seoul và Washington, qua đó giảm nhẹ áp lực và trừng phạt quốc tế.

Tuy nhiên, căn cứ vào các phản ứng nhiệt tình của Seoul trước các động thái hòa dịu của Bình Nhưỡng, trong lúc Washington tiếp tục bày tỏ thái độ cứng rắn, có thể cho rằng đòn ngoại giao thế vận của nhà lãnh đạo Kim Jong Un đã phát huy tác dụng.