Quân đội Nga sau khi bị cản trở trong chiến dịch tiến về thủ đô của Ukraine, hiện đang tập trung vào khu vực phía đông Donbass, nơi Ukraine hôm 12/4 cho biết họ đang điều tra thông tin một chất kịch độc đã được thả vào quân đội của họ. Không rõ chất này có thể là gì, nhưng các quan chức phương Tây cảnh báo rằng bất kỳ việc sử dụng vũ khí hóa học nào của Nga sẽ là một sự leo thang nghiêm trọng của cuộc chiến vốn đã tàn khốc.
Theo các quan chức phương Tây, Nga tấn công quân sự vào Ukraine vào 24/2 với mục tiêu là chiếm thủ đô Kyiv, lật đổ chính phủ và thiết lập một chế độ thân thiện với Moscow. Trong sáu tuần kể từ đó, Nga đã phải đối mặt với nhiều khó khăn khi cuộc tiến công trên bộ bị đình trệ, các lực lượng Nga có khả năng mất hàng nghìn máy bay chiến đấu, bị cáo buộc giết hại dân thường và các hành động tàn bạo khác.
Hôm 12/4, ông Putin nhấn mạnh rằng cuộc chiến của ông nhằm bảo vệ người dân ở các vùng miền đông Ukraine do phiến quân dưới sự hậu thuẫn của Moscow kiểm soát và để “đảm bảo an ninh của chính nước Nga”. Ông nói rằng Nga “không có lựa chọn nào khác” ngoài việc khởi động một “hoạt động quân sự đặc biệt” và tuyên bố rằng nó sẽ “tiếp tục cho đến khi hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ đã đặt ra.”
Hiện tại, lực lượng của ông Putin đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn ở Donbass, nơi đã bị tàn phá bởi cuộc giao tranh giữa lực lượng ly khai đồng minh của Nga và lực lượng Ukraine kể từ năm 2014, và được Nga công nhận độc lập. Các nhà chiến lược quân sự nói rằng Moscow có vẻ hy vọng rằng sự hỗ trợ địa phương, hậu cần và địa hình trong khu vực sẽ có lợi cho quân đội lớn hơn và giúp Nga lật ngược tình thế có lợi cho mình.
Tại Mariupol, một thành phố cảng chiến lược ở Donbass, một trung đoàn Ukraine bảo vệ một nhà máy thép tuyên bố rằng một máy bay không người lái đã thả một chất độc xuống thành phố. Hiện, không có thương tích nghiêm trọng nào được ghi nhận. Khẳng định của Trung đoàn Azov, một nhóm cực hữu hiện thuộc quân đội Ukraine không thể được xác minh một cách độc lập.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng trong khi các chuyên gia cố gắng xác định chất này có thể là gì: “Thế giới phải phản ứng ngay bây giờ”, ông nói, bao gồm cả bằng chứng về “sự tàn ác vô nhân đạo” đối với phụ nữ và trẻ em ở Bucha và các vùng ngoại ô khác của Kiev. Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hanna Maliar cho biết các quan chức đang điều tra, thứ đã được sử dụng ở Mariupol có thể là bom phốt pho - gây bỏng khủng khiếp nhưng không được phân loại là vũ khí hóa học.
Phần lớn thành phố đã bị quân đội Nga san bằng trong nhiều tuần. Hôm 11/4, thị trưởng Vadym Boychenko cho biết cuộc bao vây đã khiến hơn 10.000 dân thường thiệt mạng, thi thể của họ "trải thảm khắp các đường phố", thêm rằng số người chết chỉ riêng ở Mariupol có thể vượt qua 20.000 người.
Cố vấn của ông Zelensky, Mykhailo Podolyak, thừa nhận những thách thức mà quân đội Ukraine phải đối mặt ở Mariupol. Ông nói qua Twitter rằng họ vẫn bị chặn và đang gặp vấn đề với nguồn cung cấp, trong khi tổng thống và các tướng lĩnh của Ukraine “làm mọi thứ có thể để tìm ra giải pháp”. “Trong hơn 1,5 tháng, những người bảo vệ của chúng tôi đã bảo vệ thành phố khỏi quân đội Nga, lực lượng lớn hơn gấp 10 lần,” Podolyak viết trên Twitter. “Họ đang chiến đấu dưới bom từng mét trong thành phố. Họ khiến Nga phải trả một cái giá cắt cổ”.
Ngoại trưởng Anh Liz Truss cho biết việc sử dụng vũ khí hóa học “sẽ là một sự leo thang nhẫn tâm trong cuộc xung đột này”, trong khi Bộ trưởng Ngoại giao Australia Marise Payne nói rằng đó sẽ là một “sự vi phạm đáng kể luật pháp quốc tế”. Tổng thống Mỹ Joe Biden lần đầu tiên gọi cuộc chiến của Nga là một “tội ác diệt chủng”. Ông thậm chí còn tỏ ra khó chịu vào hôm 12/4 khi nhắc lại thuật ngữ này và nói: “Ngày càng rõ ràng rằng Putin chỉ đang cố gắng xóa sổ người Ukraine.”
Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cho biết trong một tuyên bố rằng Mỹ không thể xác nhận báo cáo về máy bay không người lái, nhưng ông lưu ý những lo ngại dai dẳng của chính quyền "về khả năng Nga sử dụng nhiều loại chất kiểm soát bạo loạn, bao gồm hơi cay trộn với các chất hóa học”. Trong khi đó, Anh cảnh báo rằng Nga có thể sử dụng bom phốt pho, loại bom bị cấm ở các khu vực dân sự theo luật quốc tế, ở Mariupol.
Tại Washington, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden đang chuẩn bị một gói viện trợ quân sự khác cho Ukraine có thể tổng trị giá 750 triệu USD sẽ được công bố trong những ngày tới. Quan chức giấu tên cho biết việc giao hàng sẽ được hoàn thành trong tuần này với 800 triệu USD hỗ trợ quân sự đã được ông Biden phê duyệt một tháng trước.
Theo AP
