Siêu ngư lôi Nga: 40 năm vẫn vô đối

Việc hiện đại hóa ngư lôi siêu sủi bọt "Shkval" được đưa vào chương trình Nhà nước Nga về vũ khí những năm 2018-2025. Đó là thông báo mới đây của ông Boris Obnosov đứng đầu tập đoàn "Vũ khí tên lửa chiến thuật”.
Ngư lôi siêu khoang Shkval của Nga
Ngư lôi siêu khoang Shkval của Nga

Vũ khí ngư lôi xuất hiện tại các hạm đội Nga trong thập niên 60 của thế kỷ 19. Ngư lôi hiện đại đã trở nên "thông minh hơn" và nhanh nhạy hơn, có thể được dẫn dắt với sự hỗ trợ của máy thủy âm định vị sonar hoặc từ trường điện tử của tàu, bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách hơn 50 km. Thủy lôi không ngại bão táp, khó bị hạ hơn là tên lửa chống hạm. Thế mà sức mạnh hủy diệt của ngư lôi lại nguy hiểm hơn nhiều, bởi  đầu đạn của nó lớn hơn, và toàn bộ năng lượng vụ nổ hướng tới tàn phá thân tàu do tính chất không nén được của sức nước. 

Tuy nhiên, thủy lôi "siêu sủi bọt"  chiếm vị trí đặc biệt trong loại hình vũ khí này. Thủy lôi Xô-viết Shkval, đưa vào trang bị từ năm 1977, ban đầu chỉ có một đầu đạn hạt nhân dung lượng 150 kiloton. Điểm ưu việt chính của ngư lôi là tốc độ xuyên nước đáng kinh ngạc: 100 m/s (360 km/h, hoặc 194 hải lý). Nhưng nó cũng bộc lộ hàng loạt nhược điểm: Độ ồn cao, tầm ngắn (đến 10 km) và độ lặn sâu chỉ 30 mét. Không có dẫn đường cho đầu đạn, tọa độ mục tiêu xác định trực tiếp ngay trước khi phóng.

Trong thế kỷ trước, những nhược điểm này được bù đắp bằng đầu đạn hạt nhân. Sự xuất hiện của ngư lôi Shkval chỉ rõ tính sơ hở dễ bị tổn thương tuyệt đối của các nhóm tàu sân bay Hải quân Mỹ, ảnh hưởng đến sự phát triển chiến lược và chiến thuật sử dụng lực lượng của hải quân. Thủy lôi cả bây giờ cũng đang có mặt trong phiên chế Hải quân Nga. Tuy nhiên, với sự ra đời của Shkval với đầu đạn thông thường, đã trở nên cần thiết hiện đại hóa bản thân "phương tiện cung cấp" khi tính đến những mục đích và nhiệm vụ mới.

Các định luật vật lý trên hành tinh cho phép phần lớn tàu và các thể loại vũ khí ngầm dưới nước đạt tốc độ 50 hải lý (25,7 m/s, khoảng 93 km/h). Động cơ thủy phản lực trực tiếp làm cho ngư lôi lao đi nhanh hơn, nhưng khả năng tăng tốc dưới nước gặp hiệu ứng phản lại đáng kể của nước kìm hãm. Để mở rộng tốc độ cần loại bỏ nước khỏi đường đi của ngư lôi, biến chất lỏng dày đặc thành khí gas (gây sủi bọt). Khí thải nóng từ động cơ tên lửa một phần hướng vào mũi và nước phía trước quả  ngư lôi biến thành lớp vỏ bằng hơi. Trong môi trường khí gas ngư lôi gặp sức kháng cự ít hơn đáng kể và đạt tới tốc độ hơn 300 km/h.
Đã giải quyết thành công cả nhiệm vụ cơ động linh hoạt mà không bị mất vận tốc. Phần đầu sủi bọt ở mũi Shkval được làm nghiêng, tức là khoang hơi tự vận động, liên tục giữ quả ngư lôi trong "vòng ôm" bao bọc. Các chuyên gia đã khắc phục được hàng loạt vấn đề khác của môi trường biển. Việc đạt được độ ổn định và khả năng điều khiển ngư lôi Shkval trở thành bước đột phá thực thụ trong lĩnh vực thủy động lực học. Hiện nay chỉ ở Nga tiến hành sản xuất hàng loạt với loại  vũ khí này.

Năm 2004, đại diện công ty Đức Diehl BGT Defence tuyên bố chế tạo được  ngư lôi siêu sủi bọt Barracuda. Nhưng trên thực tế nó không được đưa đến cấp độ  sản phẩm có thể bán ra. Mỹ phát triển ngư lôi tương tự vào năm 1997, nhưng cho đến này vẫn chưa có mẫu hoàn chỉnh.  Người Mỹ cũng không nâng cấp ngư lôi tầm xa Mark 48 được đến trình độ ngang như Shkval Nga.

Ngư lôi siêu sủi bọt của Nga đã 40 năm nay là vô đối trên thế giới và theo lời ông Boris Obnosov  lãnh đạo tập đoàn "Vũ khí tên lửa chiến thuật" thì ngư lôi Nga ngày càng bỏ xa tất cả những đối thủ cạnh tranh. Trên thị trường thế giới ghi nhận mối quan tâm rất lớn đến ngư lôi Nga, bất chấp mức giá ngất ngưởng của phiên bản ngư lôi xuất khẩu (Shkval-E): gần 6 triệu USD mỗi quả.

Theo Sputnik