|
| Nhà máy sản xuất khí hóa lỏng của công ty Novatek |
Một thách thức mà Nga phải đối mặt là quốc gia này cần phát triển công nghệ nội địa do không thể sử dụng công nghệ phương Tây, yêu cầu đặc biệt là cần phát triển nhanh chóng để chiếm lĩnh những thị trường đang bị bỏ trống.
Bloomberg, dẫn các nguồn tin thông thạo về vấn đề này cho biết, Nga muốn tăng gấp 3 lượng xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng vào cuối thập kỷ, một mục tiêu đầy tham vọng để quốc gia này trở thành nhà cung cấp chính và quan trọng trên thế giới. Nga sở hữu trữ lượng khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới và có nhu cầu cấp thiết khai thác những thị trường tiêu dùng mới ở châu Á, châu Phi. Để thực hiện mục tiêu này, Moscow đang tăng tốc phát triển những công nghệ hóa lỏng bản địa, cạnh tranh trực tiếp với các nhà sản xuất thiết bị khí hóa lỏng (LNG) tốt nhất của Pháp và Mỹ, những doanh nghiệp đã rời Nga sau bùng phát xung đột ở Ukraine tháng 2/2022.
Tháng 4/2023, Novatek PJSC , nhà xuất khẩu LNG tư nhân của Nga nhận được bằng sáng chế cho quy trình Arctic Cascade Modified (ACM), được phát triển trên quy trình khí hóa lỏng độc quyền Nguồn Bắc Cực (Arctic Cascade) của doanh nghiệp.
Công nghệ hóa lỏng Arctic Cascade đảm bảo hiệu quả cao hóa lỏng khí tự nhiên bằng phương sử dụng nhiệt độ môi trường của vùng Bắc Cực đồng thời giảm mức tiêu thụ năng lượng và chi phí vốn.
Công nghệ hóa lỏng khí này được sử dụng trong chuyến tàu thứ 4 của nhà máy sản xuất khí hóa lỏng ở Yamal, dự án đầu tiên của công ty Novatek sản xuất nhiên liệu siêu lạnh, hiện đang là nhà máy khí hóa lỏng LNG lớn nhất ở Nga.
Dự án Yamal LNG do Novatek dẫn đầu luôn vận hành vượt công suất dự kiến, nhưng 3 dây chuyền sản xuất đầu tiên được chế tạo bằng thiết bị nước ngoài. Trong báo cáo thường niên năm 2022, Novatek cho biết dây chuyền thứ 4, được xây dựng trên cơ sở công nghệ nội địa ACM “đã khẳng định độ tin cậy và hiệu suất năng lượng cao”.
Vladislav Khlybov, phó giám đốc sản xuất của Yamal LNG, trả lời phỏng vấn của các phóng viên trong cuộc họp báo cho biết, hiệu suất thực tế của dây chuyền ở nhiệt độ dưới 0 độ C cao hơn 6% so với công suất danh nghĩa.
Công suất thiết kế cho dây chuyền thứ 4 của Yamal LNG là 950.000 tấn mỗi năm. Như vậy, năng suất thực tế vào cuối năm có thể đạt khoảng 1 triệu tấn. Ông Khlybov nhắc lại, 3 dây chuyền sản xuất chính của nhà máy đều hoạt động vượt 20% công suất thiết kế (công suất thiết kế của mỗi dây chuyền là 5,5 triệu tấn/năm).
“Chúng tôi đã đạt khối lượng sản xuất 120% công suất thiết kế (đối với ba dây chuyền sản xuất chính. Arctic Cascade cũng cho phép vượt quá công suất thiết kế, nhưng không đến mức như các dây chuyền chính hoạt động. Nhưng dây chuyền thứ 4 hoạt động trên giá trị danh nghĩa, đạt đến 106% ở nhiệt độ dưới 0 độ”.
Năm 2023, Yamal LNG tuyên bố sẽ giảm nhẹ sản lượng do công việc sửa chữa ở 2 trong 3 dây chuyền sản xuất chính. Nhà sản xuất cũng đã phải đối mặt với một số vấn đề kỹ thuật sau khi đưa vào vận hành dây chuyển sản xuất thứ 4/2021.
Trong một email trả lời các câu hỏi phỏng vấn, Novatek cho biết, công việc “đang bắt đầu đạt được kết quả tốt. Chúng tôi biết cách giải quyết các vấn đề kỹ thuật.”
Khí tự nhiên không mang lại nhiều doanh thu cho Nga như dầu mỏ, nhưng chính quyền tổng thống Vladimir Putin không thể để ngành sản xuất khí đốt tự nhiên bị mắc kẹt khi không thể cung cấp cho châu Âu và có rất ít giải pháp. Những nỗ lực cung cấp khí đốt tự nhiên tăng cường tới Trung Quốc bằng hệ thống đường ống cần nhiều năm để có thể đưa vào khai thác sử dụng.
Những khó khăn về thị trường tiêu thụ dẫn đến giải pháp khí tự nhiên hóa lỏng LNG, các cơ sở sản xuất có thể được xây dựng gần các mỏ khí đốt và khí hóa lỏng được vận chuyển bằng mọi loại phương tiện đến bất kỳ đâu trên thế giới theo nhu cầu thị trường.
Morena Skalamera, giảng viên nghiên cứu về Nga và quốc tế tại Đại học Leiden, Hà Lan cho biết: “Công nghệ LNG “Arctic Cascade” bản địa trở thành ưu tiên tuyệt đối của chính quyền tổng thống Vladimir Putin. Công nghệ này chưa phải là một sự thay thế khả thi cho công nghệ phương Tây, nhưng Nga có động lực để tiếp tục hoàn thiện và phát triển”.
Nga cũng có kế hoạch tiến hành một cuộc thử nghiệm khác là dự án Sakhalin-2 LNG trên vùng Viễn Đông, lần đầu tiên sẽ tiến hành bảo dưỡng tua-bin hàng năm không sử dụng nhà thầu nước ngoài. Hoạt động này sẽ bắt đầu từ tháng 7, kéo dài khoảng 40 ngày và tình trạng ngừng hoạt động kéo dài có nguy cơ thắt chặt nguồn cung toàn cầu và tăng giá nhiên liệu.
Trong thời gian trước xung đột, trong nhiều thập kỷ, Nga tập trung phát triển mạng lưới đường ống khí tự nhiên trải dài từ Đức đến Thổ Nhĩ Kỳ và tụt hậu rất xa so với thế giới về công nghệ LNG. Năm 2021, LNG chỉ chiếm khoảng 15% tổng lượng khí đốt xuất khẩu.
Nga là một trong những nhà xuất khẩu hydrocarbon lớn nhất thế giới, nhưng thực tế chỉ mới bắt đầu làm quen với khí hóa lỏng (LNG). Dự án Sakhalin-2, do các công ty nước ngoài phát triển bắt đầu hoạt động năm 2009, nhà máy Yamal của Novatek bắt đầu sản xuất vào năm 2017.
Theo Bloomberg
