Lý do quân Houthi sát hại cựu tổng thống Yemen

VietTimes -- Ngày 04.12.2017, Sayyid Abdul-Malik Badreddin al-Houthi, lãnh đạo đảng chính trị Yemen và phong trào kháng chiến Ansarullah (phong trào Houthi), tuyên bố rằng lực lượng này đã ngăn chặn thành công mối đe dọa lớn đối với an ninh Yemen, tiêu diệt những nỗ lực giành chính quyền bằng quân sự của cựu tổng thống Ali Abdullah Saleh.
Thẻ căn cước của cựu tổng thống Yemen Abdullah Saleh - ảnh minh họa South Front
Thẻ căn cước của cựu tổng thống Yemen Abdullah Saleh - ảnh minh họa South Front

Nhà lãnh đạo Ansarullah trong bài phát biểu với nhưng thành viên phong trào cho biết, ngày 04.12.2017, cựu tổng thống Saleh bị bắn chết trong một cuộc  phục kích. Theo Houthi, ông Saleh đã phản bội lòng tin của phong trào Ansarullah bằng cách đổi phe chống lại đồng minh cũ và tiến hành cuộc đàm phán trở thành đồng minh với Liên minh quân sự do Ả rập Xê út dẫn đầu ngày 30.11.2017. 

Nhà lãnh đạo phong trào Ansarullah tuyên bố, ngay cả sau khi phát hiện được sự phản bội, lực lượng Houthi đã có cuộc đàm phán với cựu tổng thống, lãnh đạo phong trào Ansarullah yêu cầu Saleh thay đổi quyết định và trở lại là đồng minh của Ansarullah.

Theo nhà lãnh đạo Houthi, cựu tổng thống Saleh và những người thân cận đã bác bỏ yêu cầu của ông, liên kết phối hợp với không quân Liên minh do Ả rập Xê út dẫn đầu, không kích sân bay quốc tế và thủ đô Sana’a của Yemen. Ông Saleh cũng có ý định sử dụng lực lượng vũ trang thân cận phong tỏa Sana’a, giành quyền kiểm soát thủ đô.

Lực lượng trung thành với tổng thống Saleh cũng có kế hoạch tiến hành các động thái quân sự tương tự trong địa phận các tỉnh và thành phố khác. Nhưng ý đồ của ông Saleh đã bị đổ vỡ.

Nhà lãnh đạo Abdul-Malik al-Houthi cho biết, cựu tổng thống Saleh tiến hành các hoạt động đàm phán và chuyển sang phối hợp với liên minh quân sự do Ảrập Xê út dẫn đầu. Sự thay đổi đột ngột quan điểm của ông làm người dân Yemen ngạc nhiên, bao gồm cả nhiều thành viên đảng Đại hội đồng Nhân dân của chính tổng thống Saleh (GPC).

Nhà lãnh đạo phong trào Ansarullah tuyên bố, lực lượng quân sự của ông Saleh đã phối hợp với các cuộc không kích của quân đội Ả rập Xê út suốt tuần qua, tiến hành các hoạt động quân sự giành quyền kiểm soát  thủ đô Yemen, thành phố Sana'a.

Phong trào Houthi cảnh báo ngăn chặn bất kỳ cuộc tấn công trả đũa nào vào thành viên đảng Đại hội đồng nhân dân GPC, tuyên bố GPC không chịu trách nhiệm về hành động của Saleh.

Ali Abdullah Saleh là tổng thống Bắc Yemen (nước Cộng hòa Ả Rập Yemen) từ năm 1978 đến năm 1990, sau đó là tổng thống nước Cộng hòa Yemen từ năm 1990 cho đến khi bị buộc phải từ bỏ vị trí trong cuộc cách mạng nổi tiếng năm 2011.

Trong suốt cai trị của ông, Saleh được biết đến như là một nhà lãnh đạo cứng rắn, thường xuyên sử dụng bạo lực quân sự dập tắt các bất ổn, trong đó có vụ sát hại Hussein Badreddin al-Houthi, người sáng lập phong trào Ansarullah và là anh trai nhà lãnh đạo Abdul-Malik al-Houthi hiện nay.

Ông Saleh bỏ phải bỏ chức vị năm 2011, Abdrabbuh Mansur Hadi trở thành tổng thống. Saleh thiết lập quan hệ chặt chẽ hơn với phong trào Houthi, đưa ra tuyên bố liên minh giữa đảng Đại hội đồng Nhân dân GPC và phong trào Ansarullah trong cuộc cách mạng tháng 09.2014, hỗ trợ ông  Houthi lên nắm quyền.

Ngày 30.12.2017, sau lễ mừng tôn vinh ngày sinh nhà tiên tri Muhammad ở Sana'a, cựu tổng thống Saleh chuyển sang thỏa thuận trở thành đồng minh của Ả rập Xê út, tuyên bố chống lại phong trào Ansarullah.

Tuyến bố này làm bùng phát cuộc giao chiến dữ dội giữa lực lượng vũ trang của ông Saleh và lực lượng Houthi. Ngày 04.12.2017, Saleh bị giết trong một cuộc đọ súng, không rõ ràng cựu tổng thống Saleh bị bắn chết tại nhà ở Sana'a hay trên đường tới thành phố Ma'rib thuộc miền trung Yemen.
QA