|
| Tàu chở dầu Adrian Darya 1 – trước là Grace 1 – của Iran (Ảnh: Newsweek) |
Tờ Financial Times đã dẫn lại một bức email mà đặc phái viên Mỹ về vấn đề Iran, Brian Hook, đã gửi trong đó ông hứa hẹn trao khoản tiền lên tới hàng triệu USD cho thuyền trưởng của tàu chở dầu Iran có tên Adrian Darya 1, đổi lấy việc người này lái tàu tới một vùng cảng để tiện cho việc bắt giữ. Ông Hook dược cho là đã viết trong một bức thư tiếp theo rằng: “Với khoản tiền này, anh có thể có một cuộc sống như mong muốn và yên ổn lúc già”, nhưng cũng cảnh báo, “Nếu anh không lựa chọn con đường dễ dàng này, cuộc sống sẽ khó khăn hơn nhiều”.
Đề nghị này được cho là một phần trong chiến dịch rộng lớn nhằm vào cộng đồng hàng hải, bởi ngay sau nỗ lực mua chuộc, Bộ Tài chính Mỹ đã tuyên bố áp lệnh trừng phạt nhằm vào con tàu chở dầu cùng thuyền trưởng của nó – cũng từng bị chính quyền Anh ở Gibraltar bắt giữ trong tháng 7 vì bị nghi chuyển dầu tới Syria và đã được trả tự do hồi tháng trước bất chấp Mỹ đề nghị tiếp tục giam giữ.
“Thất bại trong việc cướp tàu, Mỹ giờ lại giở trò tống tiền công khai – giao cho chúng tôi dầu của Iran và nhận vài triệu USD hoặc sẽ bị trừng phạt. Nghe giống như kiểu lời mời mà Phòng Bầu dục gửi tôi cách đây vài tuần” – Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif viết trên Twitter, nhắc tới việc ông bị cấm vận ngay sau khi bác đề nghị đàm phán mà Nhà Trắng đưa ra – “Nó đang trở thành một kiểu mẫu”.
Mỹ đã áp đặt trở lại các đòn cấm vận nhằm vào Iran kể từ sau khi rút khỏi thỏa thuận hạt nhân mà hai nước cùng với Trung Quốc, EU, Đức, Nga và Anh đã ký kết trong năm 2015. Chính quyền Trump cáo buộc Tehran tiếp tục theo đuổi vũ khí hạt nhân, hậu thuẫn các băng nhóm vũ trang trong khu vực và phát triển công nghệ tên lửa.
Các bên ký kết còn lại vẫn ủng hộ thỏa thuận, tuy nhiên châu Âu lại đang chật vật trong việc thực thi cam kết tăng cường quan hệ thương mại với Iran do lo ngại các đòn trừng phạt của Mỹ. Để phản ứng trước sự trì trệ đó, Iran bắt đầu tăng mức độ làm giàu uranium. Căng thẳng còn gia tăng đột biến trên khu vực Vịnh Ba Tư, khi Mỹ tăng cường hiện diện quân sự sau khi cáo buộc Iran cố gắng làm gián đoạn tuyến hàng hải thương mại quan trọng của thế giới gần eo biển Hormuz.
Tại Washington, ông Brian Hook vừa công bố về “khoản tiền thưởng lên tới 15 triệu USD cho bất cứ ai hỗ trợ chúng tôi ngăn chặn các hoạt động tài chính của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC) và lực lượng Quds” – cả hai đều bị chính quyền Trump liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố trong một động thái chưa từng có tiền lệ nhằm vào quân đội một quốc gia.
Ông Hook nói rằng phần thưởng “lịch sử” này bao gồm thông tin liên quan tới tàu chở dầu Adrian Darya 1 và “cung cấp cho các thành viên của cộng đồng hàng hải một công cụ mới để chống lại mạng lưới dầu phục vụ cho khủng bố của Iran”. Ông cho hay đã có “hơn 100 cá nhân” được trao thưởng như một phần trong Chương trình Phần thưởng vì Công lý, và tổng số tiền được trao đã lên tới 150 triệu USD. Website của chương trình này thậm chí còn liệt kê danh sách các mục tiêu để tấn công bao gồm các công ty, thể chế cùng các nhà tài trợ có liên quan tới tài chính của IRGC.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Irna Abbas Mousavi đã cực lực lên án phát ngôn của ông Hook trong một đoạn tweet, gọi đó là “nỗ lực tuyệt vọng nhằm gây ảnh hưởng tới đất nước Iran và sẽ không bao giờ thành công”.
Thông tin về nỗ lực mua chuộc thuyền trưởng Iran của Mỹ xuất hiện chỉ 1 ngày sau khi tờ New York Times đưa tin Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đề xuất 15 tỷ USD hạn mức tín dụng cho Iran để đổi lấy việc nước này tuân thủ hoàn toàn thỏa thuận hạt nhân như trước.
Theo Newsweek
