|
| Lực lương không quân Ukraine ném bom các địa bàn của lực lượng dân quân Donesk |
Cuộc chiến giành giật sân bay Donesk bắt đầu từ ngày 26.05.2014, khi một đơn vị dân quân 120 người dười quyền chỉ huy của một cựu sĩ quan nhóm "Alpha" Donesk, tên là A. Khodakovsky. Trong sân bay quân đội Ukraine có một lực lượng lớn của trung đoàn đặc nhiệm số 3 quân đội Ukraine, rất thiện chiến vào trang bị đầy đủ.
Cuộc tấn công chớp nhoáng thành công bước đầu, nhóm dân quân tiến vào được nhà ga sân bay. Nhưng ngay sau đó cả nhóm bị quân đội Ukraine bao vây và bắn trực diện, bị pháo kích và máy bay tấn công. Những người sống sót rút lui trên hai xe vận tải và bị rơi vào ổ phục kích, cả nhóm hầu như bị tiêu diệt hoàn toàn.
Toàn cảnh sân bay Donesk
Các đơn vị dân quân Donesk giao chiến trong sân bay
Tháp không lưu bị bắn nát nhừ trong cuộc chiến
Khởi điểm ban đầu, sân bay Donesk không phải là mục tiêu then chốt của lực lượng dân quân Donbass, các đơn vị dân quân liên tục phải đối phó với các cuộc tấn công của lực lượng vũ trang Ukraine trong khu vực ATO, sau khi tình hình chiến sự vùng Donbass dần đi vào ổn định, các chỉ huy lực lượng
Mùa hè năm 2014, lực lượng quân đội Ukraine, cố thủ bảo vệ sân bay đã bị các đơn vị dân quân Donesk phong tỏa, liên tục bắn phá sân bay bằng tất cả các loại vũ khí, sân bay cũng bị phong tỏa bằng tên lửa phòng không MANPAD và pháo phòng không tự hành, ngăn chặn máy bay cường kích yểm trợ hỏa lực của Ukraine và máy bay vận tải tiếp vận cho các đơn vị Ukraine đang phòng thủ sân bay. Lực lượng dân quân Donesk liên tục tiến hành các cuộc tấn công đánh chiếm sân bay, nhưng không thành công.
Cuối tháng 7.2014, một lực lượng lớn quân đội Ukraine tiến hành chiến dịch đột phá vòng vây, lực lượng dân quân Donesk lui trở lại chiến tuyến xung quanh thành phố. Đến lúc đó quân đội Ukraine đã có thể mở một hành lang an toàn và đưa vũ khí hạng nặng vào khu vực sân bay tổ chức phòng ngự.
Cuối tháng 8.2014, lực lượng dân quân Donesk tái khởi động cuộc tấn công sân bay. Để chế áp các điểm hỏa lực và các điểm chốt phòng ngự, dân quân đã sử dụng tổ hợp pháo phản lực BM-21 Grad, pháo hạng nặng tập kích liên tục vào chiến tuyến đối phương. Những cuộc pháo kích liên tục gây lên các đám cháy dữ dội trong khu vực nhà ga chính sân bay và tạo áp lực nặng nề cho các đơn vị quân đội Ukraine phòng thủ trong sân bay.
Sau những cuộc pháo kích dữ dội, không chịu được hỏa lực thường xuyên của lực lượng dân quân Donesk, khoảng 20 đến 50 binh sĩ Ukraine đào thoát khỏi sân bay và đầu hàng lực lượng dân quân Donesk.
Ngày 02.09, sau những cuộc tấn công liên tục, lực lượng dân quân chiếm được một phần khu vực đường băng và một số công trình xây dựng. Ngày 05.09.2014, hiệp định Minsk được ký kết, theo đó vùng lãnh thổ bao gồm cả sân bay thuộc về quyền kiểm soát của lực lượng dân quân Donesk.
Đêm ngày 12 rạng ngày 13.09.2017, lực lượng dân quân Donesk tổ chức cuộc pháo kích dữ dội vào khu vực sân bay do quân đội Ukraine kiểm soát, sau đó là cuộc tấn công ác liệt có sự tham gia của xe tăng. Mặc dù cuộc tấn công bị đẩy lùi, song quân đội Ukraine cũng bị tổn thất nặng.
Lực lượng dân quân Donesk tiếp tục tấn công khu nhà ga cũ của sân bay vào ngày 28.09, ngày 02 và 03.10. Đến ngày 06.10.2014, lực lượng dân quân tuyên bố kiểm soát được toàn bộ sân bay, bao gồm nhà chứa máy bay, các công trình xây dựng và những đường hầm giao thông dưới khu nhà ga.
Sau một thời gian lặng tiếng súng, quân đội Ukraine tổ chức lại lực lượng, tăng cường thêm vũ khí trang bị và tiến hành trận phản công giành lại sân bay. Liên tiếp trong 2 ngày từ 30.11 đến 01.12.2014, những trận chiến ác liệt tiếp tục diễn ra trong khu vực sân bay.
Ngày 08.12.2014 quân đội Ukraine tuyên bố kiểm soát hoàn toàn sân bay. Lực lượng dân quân Donesk tuyên bố vẫn kiểm soát được khu nhà ga cũ, khu nhà ga mới bị lực lượng vũ trang Kiev chiếm giữ.
Tình trạng giằng co này kéo dài đến giữa tháng 12, lực lượng vũ trang Ukraine tiếp tục kiểm soát khu nhà ga mới, lực lượng dân quân cố thủ tại khu nhà ga cũ. Sau khi hai bên đạt được thỏa thuận ngừng bắn, ngày 12.12.2014, lực lượng dân quân Donesk mở một hành lang nhân đạo cho quân đội Kiev chuyển thương và thay đổi binh lực phòng thủ.
Trong thời gian diễn ra hoạt động này, trước ống kính máy quay của truyền hình Nga Lifenews, chỉ huy lực lượng dân quân với bí danh nổi tiếng “Motorola” đã gặp chỉ huy tiểu đoàn đặc nhiệm thuộc lữ đoàn cơ giới số 93 ОМB với bí danh “Kupol” và bắt tay nhau. Sau đó quân đội Ukraine lại luân chuyển binh lực hai lần nữa để đổi mới hoàn toàn lực lượng phòng thủ sân bay dưới sự kiểm soát của lực lượng dân quân Donesk, ngày 22.12 và ngày 06.01.
Động thái nhân đạo của lực lượng dân quân Donesk lập tức phải trả giá, ngày 13.01.2015, quân đội Ukraine bắn phá thành phố Donesk hai ngày liên tiếp. Do tổn thất trong dân thường quá lớn, lực lượng dân quân Donesk chuyển sang tấn công, đánh chiếm khu nhà ga mới. Các cuộc đấu pháo dữ dội đã khiến tháp không lưu của sân bay Donesk sụp đổ.
Ngày14.01.2015, đại diện nước Cộng hòa tự xưng Donesk (DNR) tuyên bố, lực lượng quân sự Ukraine rút lui khỏi sân bay. Nhưng bộ tham mưu lực lượng ATO Ukraine bác bỏ thông tin này.
15.01.2015, nhà lãnh đạo DNR A.Zakharchenko tuyên bố đã giành được quyền kiểm soát hoàn toàn sân bay Donesk, bộ tham mưu ATO Ukraine một lần nữa bác bỏ thông tin này, nhưng binh sĩ Ukraine thông báo nhận được mệnh lệnh rút lui khỏi làng Pesky, lá chắn phòng ngự bảo vệ sân bay.
16.01.2015, giao chiến bùng phát dữ dội trong khu vực nhà ga mới sân bay. Lực lượng vũ trang Ukraine dưới quyền chỉ huy của lữ đoàn trường lữ đoàn cơ giới số 93 Mikas. Theo thông tin từ lực lượng dân quân Donesk, trong cuộc giao chiến ác liệt, 10 binh sĩ Ukraine thiệt mạng cùng với 6 thi thể bị thiêu cháy trong khu nhà ga mới của sân bay. Lực lượng dân quân Donesk có một hy sinh và 8 người khác bị thương.
Trong ngày 16.01, hai tiểu đoàn dân quân "Sparta" và "Somalia" sử dụng hỏa lực mạnh đè bẹp sức kháng cự của binh sĩ Ukraine và bẻ gãy các cuộc phản công của quân đội Ukraine từ hướng làng Pesky. Theo bộ trưởng Bộ quốc phòng nước cộng hòa tự xưng Donesk, quân đội Ukraine đã sử dụng đạn phốt pho bắn vào lực lượng dân quân.
Ngày17.01.2015, Bộ quốc phòng nước Cộng hòa Nhân dân Donesk tự xưng cho biết, quân đội Ukraine, sử dụng 10 xe tăng và xe bộ binh chiến đấu BMP cùng các đại đội bộ binh cơ giới tiến hành trận phản kích vào sân bay Donesk. Cuộc phản kích thất bại, quân đội Ukraine mất 4 xe tăng, 1 xe BMP và 15 binh sĩ.
Ngày 22.01.2015, không thể tiến hành thêm các cuộc tấn công. Ukraine thừa nhận đã mất quyền kiểm soát sân bay chiến lược Donesk. Lực lượng dân quân cho biết, 1.500 binh sĩ Ukraine thiệt mạng trong chiến dịch chiếm giữ sân bay Donesk.
