Đang xét xử Nguyên Phó Thống đốc NHNN Đặng Thanh Bình

VietTimes -- Sáng 25/6, TAND TP. HCM mở phiên xử sơ thẩm vụ án “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” tại Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam (VNCB). Ông Phạm Thanh Bình, nguyên Phó Thống đốc NHNN và 4 bị cáo khác bị truy tố về tội thiếu trách nhiệm theo khoản 2 Điều 285 BLHS 1999, với khung hình phạt 3-12 năm tù giam.
Các bị cáo tại phiên xét xử ngày 25/6 - Ảnh: PLO
Các bị cáo tại phiên xét xử ngày 25/6 - Ảnh: PLO

5 bị cáo hầu tòa gồm ông Đặng Thanh Bình, nguyên Phó Thống đốc NHNN, ông Hà Tấn Phước (nguyên Tổ trưởng tổ giám sát của NHNN tại VNCB, nguyên Phó giám đốc NHNN chi nhánh Long An); ông Phạm Thế Tuân (nguyên Tổ phó tổ giám sát, nguyên Phó giám đốc Vietcombank chi nhánh TP.HCM); Ông Lê Văn Thanh (nguyên Chánh thanh tra NHNN tỉnh Long An); Ông Ngô Văn Thanh (nguyên thành viên tổ giám sát, nguyên Phó phòng kiểm tra, giám sát tuân thủ Vietcombank Long An).

HĐXX đã triệu tập gần 20 cá nhân/tổ chức có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Trong đó, có 11 cá nhân là cán bộ thuộc Tổ giám sát của NHNN đặt tại VNCB trong các thời kỳ khác nhau.

Ngoài ra, tòa cũng triệu tập đại diện NHNN, đại diện VNCB, ông Phạm Công Danh và ông Phan Thành Mai....

Phiên tòa này do thẩm phán Vũ Thanh Lâm làm chủ tọa. Có 20 luật sư tham gia bào chữa cho 5 bị cáo và bảo vệ quyền lợi, nghĩa vụ của những người liên quan, dự kiến phiên tòa sẽ diễn ra trong 5 ngày, từ ngày 25 – 29/6.

Cáo trạng vụ án, ông Đặng Thanh Bình được giao nhiệm vụ phụ trách cơ quan Thanh tra giám sát NHNN, vụ Pháp chế, giúp Thống đốc chỉ đạo việc tái cơ cấu 6 ngân hàng yếu kém theo đề án của chính phủ, trong đó có VNCB.

Tháng 8/2012, ông Bình đã ký tờ trình gửi Chính phủ về phương án tái cơ cấu VNCB và đã được Chính phủ chấp thuận chủ trương.

Theo đó, xuất phát từ thực trạng của một số ngân hàng thương mại, trong đó có VNCB và thực hiện chỉ đạo của Thống đốc NHNN trong việc củng cố lại VNCB, cơ quan Thanh tra giám sát NHNN đã có tờ trình về việc củng cố, chấn chỉnh, cơ cấu lại ngân hàng này.

Ông Đặng Thanh Bình là người ký quyết định thành lập tổ giám sát đối với hoạt động của VNCB.

Theo phương án tái cơ cấu và chuyển nhượng cổ phần giữa nhóm cổ đông Phú Mỹ (do bà Hứa Thị Phấn làm đại diện) sang cho nhóm cổ đông Thiên Thanh (do ông Phạm Công Danh làm đại diện) thì VNCB được xếp loại ngân hàng yếu kém và cần thiết phải có cơ chế giám sát đặc biệt, mọi giao dịch trên 5 tỷ đồng phải có sự đồng ý của tổ giám sát.

Tuy nhiên, ông Bình đã không thực hiện đúng phương án do chính NHNN đề xuất để kiểm tra năng lực tài chính của nhóm cổ đông Thiên Thanh.

Từ đó, tạo điều kiện cho nhóm cổ đông này điều hành và nắm giữ ngân hàng, sử dụng ngân hàng như một phương tiện phạm tội.

Kể từ khi nhóm cổ đông Thiên Thanh điều hành, ngân hàng làm ăn thua lỗ, vốn chủ sở hữu tiếp tục âm, nợ xấu tăng cao. Vào thời điểm khởi tố vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm năm 2014, vốn chủ sở hữu của VNCB âm hơn 18.000 tỷ đồng, gấp 4 lần so với lúc chưa tái cơ cấu, nợ phải trả là hơn 38.000 tỷ đồng. Vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm đã xác định thiệt hại là hơn 15.000 tỷ đồng.

Không chỉ ông Đặng Thanh Bình thiếu trách nhiệm trong việc giám sát và tái cơ cấu VNCB, mà một số thành viên tổ giám sát do ông Bình ký quyết định thành lập cũng có những hành vi sai phạm trong thực thi công vụ.

Cụ thể, các ông Hà Tấn Phước, Lê Văn Thanh, Phạm Thế Tuân và Ngô Văn Thanh thuộc tổ giám sát NHNN đặt tại VNCB được giao nhiệm vụ, quyền hạn và chủ động tiếp cận không hạn chế mọi tài liệu hồ sơ, thông tin, hệ thống phần mềm và yêu cầu ngân hàng này báo cáo, cung cấp tài liệu, làm việc với mọi cán bộ có thẩm quyền, đối chiếu trực tiếp với khách hàng, chủ nợ, đối tác…

Trong quá trình điều tra, bị can Hà Tấn Phước khai nhận sẽ chịu trách nhiệm chính với những gì đã xảy ra tại VNCB trong thời gian ông làm tổ trưởng.

Trong khi đó, bị can Lê Văn Thanh thừa nhận do năng lực hạn chế, công việc phức tạp lại không hiểu hết được ý đồ và thủ đoạn của Phạm Công Danh... nên đã không kịp thời và không quyết liệt trong phát hiện và xử lý những việc đã xảy ra, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Còn bị can Phạm Thế Tuân khai rằng được phân công giám sát đối với những giao dịch từ 5 tỷ đồng trở lên. Khi ông Tuân phát hiện ra sai phạm của VNCB, tổ giám sát có báo cáo NHNN nhưng việc báo cáo chưa kịp thời và kiến nghị chưa đầy đủ, tổ giám sát chưa thực hiện hết thẩm quyền theo quy định.

Bị can Ngô Văn Thanh cũng được phân công giám sát các khoản vay trên 5 tỷ đồng, nhưng do ngân hàng cố tình không báo cáo nên ông Thanh không giám sát được.

Trong khi các bị can thuộc tổ giám sát thừa nhận có sai nhưng đổ cho năng lực yếu kém thì bị can Đặng Thanh Bình, nguyên Phó thống đốc NHNN, lại không thừa nhận sai phạm là trách nhiệm của mình.

Trước đó, ngày 08/9/2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C46) đã Quyết định khởi tố bị can đối với ông Đặng Thanh Bình, sinh năm 1954, nguyên Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 285, Bộ luật Hình sự.

Được biết, ông Bình có thâm niên hơn 30 năm công tác trong lĩnh vực ngân hàng. Tháng 5/2005, ông Bình được Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm làm Phó Thống đốc ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Tháng 7/2010, theo quyết định 1087/QĐ-TTg của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, ông Đặng Thanh Bình được bổ nhiệm lại chức vụ Phó Thống đốc NHNN Việt Nam.

Ngày 16/7/2013, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình đã ký quyết định số 1567/QĐ-NHNN giao ông Đặng Thanh Bình, Phó Thống đốc NHNN kiêm nhiệm Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) một thành viên quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).