“Đại chiến" taxi: Uber, Grab có thực sự là xe taxi?

VietTimes -- Các Sở Giao thông Vận tải và hãng taxi nhận định Grab, Uber là vận tải taxi. Nhưng các chuyên gia cho rằng khó để xác định Grab, Uber là xe taxi hay loại hình kết nối công nghệ vì đây là loại hình mới, làm thay đổi tính chất và mô hình vận tải rất khó chỉ ra là xe hợp đồng hay taxi.
Ảnh minh họa. Nguồn: Vietnamnet
Ảnh minh họa. Nguồn: Vietnamnet

Các ý kiến trên được nêu ra tại hội nghị “Tổng kết 2 năm thí điểm ứng dụng khoa học công nghệ trong hỗ trợ kết nối vận tải hành khách theo hợp đồng” của Bộ Giao thông Vận tải vào hôm qua (19/12).

Báo cáo tại hội nghị, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, sau 2 năm thí điểm, Grab, Uber đã làm thay đổi nhận thức của hành khách về việc gọi xe taxi, giúp hành khách tránh được nhiều phiền toái không cần thiết và nhất là tận dụng tối ưn được nguồn lực dư thừa của xã hội.

Tuy nhiên, việc thí điểm cũng bộc lộ rõ hàng loạt những hạn chế, bất cập giữa loại hình ứng dụng gọi xe công nghệ và taxi truyền thống khi đặt ra vấn đề như Uber, Grab có là taxi và cơ quan quản lý Nhà nước có truy thu thuế được không; số lượng xe thí điểm có vượt quá quy hoạch;...

 Sau 2 năm, nước ta đã có 10 đơn vị khác tham gia đề án thí điểm kết nối vận tải hành khách theo hợp đồng theo Quyết định 24 của Bộ Giao thông Vận tải và 7 đơn vị có đề án gửi về Bộ chưa được chấp thuận do chưa có ý kiến của các địa phương.


Theo thống kê của Bộ Giao thông Vận tải, đề án thí điểm kết nối vận tải theo hợp đồng điện tử có tổng số 866 đơn vị vận tải (doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải) với 36.809 phương tiện tham gia thí điểm.

Trong đó, việc quan trọng nhất là định nghĩa Grab, Uber có là taxi hay không. Điều này quyết định cho việc cơ quan quản lý sẽ quản lý Grab, Uber như thế nào.

Về vấn đề này, đại diện Sở Giao thông Vận tải TP.HCM cho rằng Grab, Uber gần giống loại hình taxi. Hai đơn vị này cung ứng phần mềm nhưng lại tự quyết định giá cước.

Đồng quan điểm với TP. HCM, ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cho biết, Nghị quyết của Hội đồng Nhân dân thành phố quyết định quản lý loại hình này như taxi, phù hợp với bản chất hơn là xe hợp đồng.

Đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Grab, Uber, lãnh đạo hãng taxi Vinasun cũng cho rằng nên định danh dịch vụ vận tải Grab, Uber là taxi vì phần mềm kết nối đặt xe của Uber, Grab chính là đang cung cấp trực tiếp chỉ đạo kinh doanh chứ không chỉ cung cấp phần mềm.

“Trên thế giới không có nước nào gọi Grab, Uber là xe hợp đồng điện tử, nhưng nước ta lại dùng thuật ngữ cho loại hình này. Hợp đồng điện tử là phương thức giao tiếp không phải hoạt động kinh doanh. Xe hợp đồng là khái niệm bị đánh tráo vì Uber, Grab một ngày chạy không biết bao nhiêu chuyến. Các hãng taxi không tán thành Uber và Grab là xe hợp đồng điện tử,” lãnh đạo Vinasun bức xúc nói.

Một xe taxi đồng thời tham gia hoạt động Grab. Ảnh: Ánh Dương.

Tuy nhiên, ở góc nhìn khác, ông Phan Đức Hiếu, Viện phó Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương lại cho rằng Grab, Uber là loại hình mới, làm thay đổi tính chất và mô hình vận tải. Vì vậy “Ranh giới giữa các loại hình hiện rất mong manh giữa xe hợp đồng và taxi,” ông Hiếu nói.

Ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đưa ra quan điểm,  có nên mạnh dạn đưa điều kiện xe hợp đồng và taxi khác nhau trong Nghị định 86 sửa đổi không hay quy định chung tất cả là xe hợp đồng hoặc xe taxi?

Trong khi đó, Sở Giao thông Vận tải các địa phương có xe tham gia thí điểm đề xuất nghiên cứu bổ sung các quy định, điều kiện về quản lý đối với các đơn vị cung cấp phần mềm điện tử (như Uber, Grab...) đồng thời giảm 1 số điều kiện kinh doanh với taxi truyền thống.

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ cho hay, Bộ đã bổ sung một Chương mới trong dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 86/2014/NĐ-CP của Chính phủ trong đó quy định hình thức, nội dung, điều kiện giao kết hợp đồng vận tải điện tử; quy định điều kiện hoạt động, trách nhiệm, nghĩa vụ của đơn vị cung cấp phần mềm đối với Nhà nước, đối tác vận tải, tài xế và hành khách.

Đồng thời khuyến khích doanh nghiệp vận tải bằng taxi trang bị phần mềm ứng dụng gọi xe.

Về việc khống chế số lượng xe tham gia thí điểm, địa phương vẫn tự quyết định đảm bảo hài hòa giữa nhu cầu đi lại của người dân.

Ngoài ra, Bộ Giao thông Vận tải cũng kiến nghị Chính phủ cho phép các đơn vị cung cấp phần mềm và vận tải đang tham gia thí điểm tiếp tục kéo dài hoạt động cho đến khi Nghị định thay thế Nghị định 86 có hiệu lực.

Bộ GTVT cảnh báo Hiệp hội taxi đang can thiệp vào việc quản lý nhà nước: Trước đó, tại buổi họp xem xét kiến nghị của Hiệp hội Taxi Hà Nội về hoạt động của “taxi công nghệ” Uber, Grab do Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội tổ chức vào chiều 27/10, Thứ trưởng Lê Đình Thọ đã cảnh báo Hiệp hội Taxi Hà Nội đừng can thiệp quá sâu vào lĩnh vực chuyên môn của các cơ quan quản lý Nhà nước, hay trực tiếp là Bộ GTVT. Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho rằng, nếu không mạnh dạn đưa phền mềm Uber, Grab vào thị trường nước ta thì taxi truyền thống đến giờ vẫn không có sự thay đổi, thậm chí làm gì có tới 12 hãng taxi truyền thống tham gia thí điểm ứng dụng kết nối vận tải như hiện nay.