Cuba bàn sửa đổi hiến pháp:

Công nhận kinh tế thị trường, có chức danh Thủ tướng và quy định độ tuổi, nhiệm kỳ cho Chủ tịch nước

VietTimes -- Báo Granma của Cuba vừa công bố bản tóm tắt dự thảo Hiến pháp mới gồm 224 mục (tăng so với 137 mục trước đó) công nhận thị trường tự do và tài sản tư nhân. Ngoài giới thiệu vị trí Thủ tướng, phân chia vai trò của người đứng đầu nhà nước và đứng đầu chính phủ, Hiến pháp mới cũng sẽ quy định giới hạn nhiệm kỳ đối với chủ tịch không quá 2 nhiệm kỳ 5 năm liên tiếp.
Dự kiến QH Cuba sẽ thông qua Hiến pháp mới.
Dự kiến QH Cuba sẽ thông qua Hiến pháp mới.

Theo Reuters, bản dự thảo mới này đề ra việc Cuba tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội, nhưng bỏ qua cụm từ “xây dựng chủ nghĩa cộng sản” đã có trong hiến pháp Cuba từ năm 1976.

Chi tiết của bản dự thảo chưa được công bố. Tuy nhiên, Granma cho hay Hiến pháp mới công nhận cả thị trường tự do và tài sản tư nhân.

Nét nổi bật trong bản dự thảo Hiến pháp lần này là giới hạn độ tuổi và nhiệm kỳ của Chủ tịch nước, trong đó Chủ tịch nước không được quá 60 tuổi ở nhiệm kỳ đầu tiên và không được giữ chức này quá hai nhiệm kỳ liên tục. Hệ thống chính quyền mới cũng có sự phân chia quyền lực cấp cao. Chủ tịch nước sẽ không trực tiếp điều hành Hội đồng Bộ trưởng, mà công việc này do Thủ tướng đảm nhiệm. Chủ tịch Quốc hội sẽ chủ trì Hội đồng nhà nước, điều này cho phép người đảm nhận chức danh này có quyền lực rất lớn. Nếu dự thảo được thông qua, Quốc hội sẽ là cơ quan quyền lực cao nhất thực thi hiến pháp.

Chủ tịch Miguel Diaz-Canel
Chủ tịch Miguel Diaz-Canel 

Một sự thay đổi lớn nữa của dự thảo Hiến pháp là mang lại sự công nhận pháp lý lớn hơn cho các doanh nghiệp nhỏ của Cuba và  công nhận tài sản tư nhân, nhưng vẫn “giữ nguyên các nguyên tắc cơ bản của quyền sở hữu xã hội chủ nghĩa”. Ngoài ra, Hiến pháp sửa đổi này cũng xác định hôn nhân là “sự hợp nhất đồng thuận giữa hai người, bất kể giới tính”, điều này đã mở đường cho hôn nhân đồng giới.

Truyền hình Cuba đưa tin, Hiến pháp mới của Cuba vẫn nhắc lại rằng, hệ thống xã hội chủ nghĩa của Cuba không thể thay đổi, đảng Cộng sản Cuba là đảng hợp pháp duy nhất và đóng vai trò tiên phong trong các vấn đề của đất nước.

Đối với những thay đổi căn bản này, Thư ký Hội đồng Nhà nước Cuba Homero Acosta đã dành nhiều thời gian giải thích trước quốc hội rằng, Chủ tịch nước sẽ không phải là một chức danh hình thức, bởi lẽ Chủ tịch nước là người sẽ bổ nhiệm Thủ tướng trước Quốc hội. Điều không thay đổi là chức danh Chủ tịch nước sẽ vẫn do Quốc hội bầu ra.

Cũng theo Grama, Ủy ban Chính phủ sửa đổi hiến pháp đưa dự thảo ra cuộc họp Quốc hội thảo luận vào ngày hôm nay, 23/7. Sau đó, bản dự thảo có thể được đưa vào một cuộc trưng cầu dân ý dự kiến được tiến hành sau đó trong năm nay.

Ông Raul Castro, 86 tuổi, tuy không giữ chức Chủ tịch nước, nhưng vẫn đang đứng đầu Ủy ban soạn thảo những thay đổi của hiến pháp.
Ông Raul Castro, 86 tuổi, tuy không giữ chức Chủ tịch nước, nhưng vẫn đang đứng đầu Ủy ban soạn thảo những thay đổi của hiến pháp. 

Sau khi chuyển giao quyền lực cho ông Miguel Diaz-Canel, 58 tuổi, hồi tháng 4 năm nay,  ông Raul Castro, 86 tuổi, tuy không giữ chức Chủ tịch nước, nhưng vẫn đang đứng đầu Ủy ban soạn thảo những thay đổi của hiến pháp. Tân Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel, cũng là thành viên của Ủy ban.

Trước đó, Quốc hội Cuba đã thông qua dự thảo về cải tổ Hiến pháp, cũng như các đề xuất do Hội đồng Nhà nước đưa ra về việc thành lập Ủy ban cải cách Hiến pháp trên với 33 đại biểu. Hiến pháp hiện tại của Cuba được lập ra vào năm 1976. Lần gần đây nhất Cuba sửa đổi Hiến pháp là năm 2002.