|
| Dmitry Kolker (giữa), nhà khoa học Nga bị bắt hôm 1/7 vì bị nghi ngờ cung cấp tài liệu cơ mật quốc gia cho Trung Quốc (Ảnh: Đông Phương). |
Theo trang tin Hồng Kông Đông Phương ngày 2/7, hãng tin Nga TASS hôm 1/7 cho biết Dmitry Kolker, 54 tuổi. Tiến sĩ Vật lý và Toán học tại Đại học Novosibirsk và là Trưởng phòng thí nghiệm Công nghệ quang lượng tử.
Thành phố Novosibirsk là thủ phủ của Novosibirsk Oblast và cũng là một trong những thành phố lớn nhất ở Nga, nằm cách Moscow khoảng 2.800 km về phía đông.
Reuters cho biết tòa án quận Sovetsky hiện không bình luận gì với giới truyền thông về vụ việc này. Luật sư của Kolker cũng giữ im lặng về vụ việc.
Gia đình Kolker cho biết, nhà chức trách cáo buộc ông tội hợp tác với các cơ quan an ninh Trung Quốc. Kolker đã từng thuyết trình tại một hội nghị quốc tế ở Trung Quốc. Alina Mironova, con gái của Kolker cho biết cha cô đang bị ung thư tuyến tụy giai đoạn 4 và hiện đã không thể tự ăn được, phải dùng ống xông đưa thức ăn vào thực quản. Ông ta đã bị chính quyền đưa đi khi đang nằm viện điều trị và hiện gia đình không có tin tức gì về tình hình sức khỏe của ông, thậm chí không biết ông có còn sống không.
Maxim, con trai Kolker cho biết nhà chức trách đã khám xét nơi ở của ông và thu giữ một số thiết bị. Nhà chức trách cáo buộc cha anh cung cấp dữ liệu "chứa bí mật nhà nước" cho cơ quan an ninh Trung Quốc. Tuy nhiên, Maxim nói rằng tất cả các tài liệu đã được các cơ quan đặc biệt của nhà nước thẩm tra và xác nhận rằng chúng không chứa bí mật nhà nước.
Ngoài ra, Kolker đi bất cứ đâu cũng đều được các nhân viên Cục An ninh Liên bang Nga (FSB ) tháp tùng; các nhân viên an ninh cấm Kolker nói tiếng Anh. Truyền thông Nga đưa tin Kolker định kì đến Trung Quốc để thuyết trình về quang phổ laser và các nguyên lý cơ bản của radar laser.
Theo báo chí địa phương, cơ quan tư pháp cho biết: “Biện pháp phòng ngừa bằng hình thức giam giữ đã được thực hiện đối với Dmitry Kolker bị tình nghi vi phạm điều 275 (tội phản quốc) của Bộ luật Hình sự của Liên bang Nga cho đến ngày 29/8/2022. Con trai của Kolker lưu ý rằng cha anh ta hiện đã được chuyển đến Nhà tù Lefortov (СИЗО Лефортово) ở Moscow.
Người phát ngôn Đại học Novosibirsk nói với TASS: "Phòng thí nghiệm Công nghệ Quang học Lượng tử thuộc Khoa Vật lý của nhà trường đang phát triển các nguồn bức xạ mới cho các nhiệm vụ y tế, sinh thái và nhiệm vụ đặc biệt. Về mặt lý thuyết có thể liên quan đến bí mật quốc gia về các thành tựu khoa học và công nghệ, có ý nghĩa rất lớn đối với kinh tế của đất nước.
 |
Dmitry Kolker có nguy cơ bị tòa án tuyên phạt mức án lên tới 20 năm tù vì tội phản quốc (Ảnh: Getty). |
Phòng Dịch vụ báo chí của nhà trường cho biết họ sẽ tìm hiểu tình hình hiện tại và đưa ra hành động theo quy định của luật pháp.
Bà Nadezhda Kostyukova, một nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm này, nói với TASS rằng tại đây đang nghiên cứu phát triển máy phát quang tham số và tiếp tục sử dụng thiết bị, nguồn bức xạ, để phân tích khí thể. Đặc biệt, hiện nay các nhân viên phòng thí nghiệm đang phát triển máy phân tích khí thể để sử dụng trong y học và sinh thái học.
Theo báo chí, ông Kolker có bằng Tiến sĩ về khoa học vật lý và toán học, đã xuất bản 112 bài báo khoa học và có ba bằng sáng chế. Ông cũng là nhà nghiên cứu tại Viện Vật lý Laser thuộc Chi nhánh Siberi của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, trước đây đã liên quan một số vụ án hình sự về lạm dụng quyền lực đối với nhân viên. Ngoài ra, ông cũng giảng dạy tại Khoa Tự động hóa của Đại học Công nghệ Novosibirsk (NSTU). Theo trang web của trường đại học này, chuyên ngành của ông là điện tử vật lý.
Nếu bị kết tội phản quốc, Kolker phải đối mặt với án tù 20 năm. Nhưng gia đình ông nói rằng họ lo sợ Kolker đang bị bệnh nặng, có thể không qua khỏi khi bị giam giữ.
Trong hai năm gần đây, với việc quan hệ Mỹ-Trung trở nên xấu đi Bắc Kinh đã có quan hệ chặt chẽ hơn với Moscow. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký một tuyên bố chung trước khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ vào tháng 2 năm nay, tuyên bố trước thế giới rằng tình hữu nghị và hợp tác Trung-Nga là "không giới hạn" và " không có vùng cấm ”. Điều này khiến thế giới bên ngoài cho rằng quan hệ Trung-Nga đã bước vào giai đoạn thân thiết chỉ đứng sau giai đoạn hữu nghị Trung-Xô.
Nhưng đồng thời, các cơ quan an ninh và tình báo Trung Quốc cũng không lơi lỏng công tác thu thập thông tin tình báo công nghệ của Nga. Trong năm nay đã có một số nhà khoa học Nga đã bị kết phạm tội phản quốc vì bị cáo buộc cung cấp tài liệu nhạy cảm cho Trung Quốc.
Vào tháng 1/2022, hai kỹ sư cấp cao của một công ty động cơ tàu hải quân và hàng không của Nga đã bị bắt vì cung cấp công nghệ động cơ và đào tạo nhân tài cho Trung Quốc. Vào tháng 2, một công dân ở thành phố Chita của Nga đã bị kết án 8 năm tù giam vì tội phản quốc thu thập thông tin tình báo cho một cơ quan gián điệp Trung Quốc.
Vào tháng 5 năm nay, một công ty an ninh mạng của Israel đã thông báo một nhóm hacker do Trung Quốc hậu thuẫn đã tiến hành một cuộc tấn công vào Nga, và nhiều công ty công nghệ quân sự của Nga đã trở thành mục tiêu bị tin tặc Trung Quốc nhắm tới.
