Tấm lòng của lãnh tụ Fidel Castro đối với Việt Nam:

Bài 3: Tình đoàn kết Việt Nam – Cuba là hình mẫu cao đẹp cần được xây dựng trong quan hệ quốc tế hiện đại

VietTimes -- Có thể nói không có nước nào lại thể hiện tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ hết lòng sự nghiệp chính nghĩa của Việt Nam bằng những hành động cụ thể, phong phú, nhiệt tình, triệt để, thiết thực, mạnh mẽ, liên tục trên khắp cả nước như Cuba. Tình cảm đó có một không hai trong lịch sử, là hình mẫu cao đẹp cần được xây dựng trong quan hệ quốc tế hiện đại.
Tình cảm Việt Nam - Cuba là có một không hai trong lịch sử, là hình mẫu cao đẹp cần được xây dựng trong quan hệ quốc tế hiện đại.
Tình cảm Việt Nam - Cuba là có một không hai trong lịch sử, là hình mẫu cao đẹp cần được xây dựng trong quan hệ quốc tế hiện đại.

Lên án mạnh mẽ những kẻ xâm lược Việt Nam

Đúng như Fidel đã cảnh báo, ngày 17/02/1979, Trung Quốc ồ ạt tiến công các tỉnh biên giới phía Bắc nước ta, gây ra những tội ác tầy trời. Lập tức hàng loạt cuộc mít tinh, biểu tình diễn ra trên cả nước Cuba, cực lực lên án cuộc xâm lược man rợ đó, bày tỏ tình đoàn kết chiến đấu với Việt Nam. Bốn ngày sau, 21/02, cuộc mít tinh cấp quốc gia được tổ chức. Theo chương trình, Fidel chỉ tham dự còn Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư tỉnh ủy La Habana Jaime Crombet là người phát biểu. Thế nhưng, sau khi ông J. Crombet kết thúc, Fidel đã phát biểu liền nửa giờ. 

Ông nói: “Một trong những hành vi khủng khiếp nhất mà chúng ta chưa từng chứng kiến - và nó sẽ khó lòng bị vượt qua bởi kẻ khác - là cuộc xâm lược này chống Việt Nam… Kế hoạch này đã được ấp ủ trong một thời gian dài,… từ những buổi đánh bóng bàn giữa người Trung Quốc và người Mỹ, những chuyến đi của từ Kissinger đến Nixon tới Bắc Kinh ... Người Trung Quốc thực sự không quan tâm đến một nước Việt Nam độc lập, một Việt Nam thống nhất và cách mạng. …

Fidel: “Thực sự người Cuba chúng tôi đã cảm thấy mình chính là dân tộc hạnh phúc nhất trên trái đất” khi được tin Việt Nam toàn thắng" (Ảnh TTXVN)
Fidel: “Thực sự người Cuba chúng tôi đã cảm thấy mình chính là dân tộc hạnh phúc nhất trên trái đất” khi được tin Việt Nam toàn thắng" (Ảnh TTXVN) 

Khi miền Nam chưa được giải phóng nhưng Mỹ đã rút, thì họ đã tấn công và chiếm các đảo của Việt Nam. Rồi sau đó, tập trung can thiệp vào Campuchia dưới chiêu bài ủng hộ cách mạng Campuchia,… dựng lên một trong những chế độ tàn ác nhất đã được biết đến trong thời gian gần đây… Họ đã xúi giục những phần tử quá khích Campuchia tiến hành xâm lược Việt Nam… Ngay sau khi chế độ diệt chủng đó bị lật đổ, họ đã phát động một chiến dịch toàn cầu mạnh mẽ chống lại Việt Nam, vì sự đoàn kết của Việt Nam với phong trào cách mạng Campuchia, ra sức trình diện Việt Nam trước dư luận quốc tế như một kẻ xâm lược, một quốc gia đã xâm phạm độc lập của dân tộc khác…

Trong bối cảnh đó, Đặng Tiểu Bình đến thăm Mỹ, và ở đó ông ấy đã tuyên bố rằng phải trừng phạt Việt Nam và Cuba… Trở về nước, ông ta đã họp Quân ủy Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc,… quyết định khẩn trương bổ sung một lượng lớn quân đội tới biên giới với Việt Nam, và tấn công Việt Nam…

Các lực lượng tiến bộ, các dân tộc trên thế giới cần phải chung tay để chặn đứng cuộc phiêu lưu này, chặn đứng mối nguy hiểm này, chặn đứng sự điên rồ này… Không một người yêu chuộng hòa bình nào, không một người tiến bộ nào, không một người cách mạng, hoặc tự coi mình là người cách mạng nào trên thế giới lại không thể lên án một cách mạnh mẽ nhất, kịch liệt nhất cuộc phiêu lưu này của nhà cầm quyền BắcKinh”.

Cuba cảm thấy hạnh phúc nhất khi được tin Việt Nam toàn thắng

Trở lại thăm Việt Nam, ngày 10/12/1995, phát biểu tại cuộc chiêu đãi chào mừng ông tại Hội trường Thống nhất TP. Hồ Chí Minh, Fidel đã xúc động nhắc lại những ấn tượng sâu sắc trong chuyến thăm lịch sử đầu tiên tháng 9 năm 1973 và bày tỏ: “Thực sự người Cuba chúng tôi đã cảm thấy mình chính là dân tộc hạnh phúc nhất trên trái đất” khi được tin Việt Nam toàn thắng, “giấc mơ của Hồ Chí Minh khi Người nói “Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do” và “Đến ngày thắng lợi ta sẽ xây dựng đất nước một trăm lần to đẹp hơn” đã được thực hiện…

Nhân dân Việt Nam trong nhiều thập kỷ đã đổ biết bao xương máu, trong khi có những nước đã kinh doanh trên máu của Việt Nam… Ngày nay, rất nhiều trong số những dân tộc này công nhận Việt Nam, ngưỡng mộ Việt Nam, thiết lập quan hệ hòa bình với Việt Nam và hợp tác với Việt Nam… Việt Nam đang tăng trưởng nhanh hơn bất cứ quốc gia nào khác trong khu vực.

Fidel: "Chúng tôi mới là người phải cảm ơn Việt Nam, vì Việt Nam đã viết nên thiên anh hùng ca đánh bại những kẻ thù hùng mạnh"
Fidel: "Chúng tôi mới là người phải cảm ơn Việt Nam, vì Việt Nam đã viết nên thiên anh hùng ca đánh bại những kẻ thù hùng mạnh" 

Giờ đây, những giọt máu cao quý và hào sảng của người Việt Nam đang mang lại phúc lợi, thịnh vượng và hạnh phúc cho người dân của mình. Bằng cả trái tim mình, tôi muốn ôm hôn tất cả các anh hùng có mặt hôm nay, và cả những anh hùng đã được nhắc đến ở đây. Tôi muối ôm hôn từ những người đã ném bom tòa nhà này, những người bị tù đày nhiều năm cho đến những thân nhân và góa phụ của các liệt sĩ đã ngã xuống”. 

Trong chuyến thăm Việt Nam cuối cùng, phát biểu ngày 22/02/2003 tại Lễ chiêu đãi chào mừng ông, sau khi nhắc lại những ấn tượng sâu sắc trong hai chuyến thăm trước, Fidel đã bầy tỏ: “Giờ đây, tôi lại trở lại với một nước Việt Nam đang tự hào giới thiệu thành quả của những nỗ lực tái thiết to lớn. Chỉ mới đến đây vài tiếng đồng hồ nhưng tôi có thể nói rằng chúng tôi vô cùng ấn tượng về những gì được chứng kiến.
Thật đáng thán phục những gì các đồng chí đạt được sau một quãng thời gian tương đối ngắn, từ một đất nước bị chiến tranh tàn phá. Có lẽ vẫn có thể còn nhiều khó khăn, khó khăn thì luôn luôn có, nhưng chẳng khó khăn nào thắng nổi ý chí quyết tâm, tính nhẫn nại, tinh thần lao động quên mình của dân tộc tuyệt vời này...
Lịch sử Việt Nam chứng tỏ rằng, khi một dân tộc đã quyết tâm bảo vệ sự sống của mình, bản sắc của mình và tương lai của mình bằng bất cứ giá nào thì không một siêu cường nào có thể chống lại dân tộc đó.

Đó là tấm gương lớn nhất Việt Nam đã cống hiến cho thế giới.

Fidel dành - Hồ Chí Minh: một tình yêu đặc biệt

Lúc nào các đồng chí cũng nói đến cảm ơn tình đoàn kết của Cuba và nhân dân Cuba chúng tôi đối với cuộc đấu tranh anh hùng của nhân dân Việt Nam. Nhưng thưa các đồng chí, chính chúng tôi mới là người phải cảm ơn Việt Nam, vì Việt Nam đã viết nên thiên anh hùng ca đánh bại kẻ thù hùng mạnh đó, vì công lao mà Việt Nam, với chiến thắng đó, đã cống hiến cho các dân tộc bị áp bức và bóc lột trên thế giới, cho tất cả những người khao khát một thế giới công bằng và nhân đạo hơn, hòa bình và bình đẳng hơn”.

Tình yêu nồng cháy của Fidel đối với Việt Nam không chỉ thể hiện qua gần một trăm bài phát biểu trước công chúng mà còn được thể hiện qua những gì ông đã bày tỏ trong các cuộc tiếp xúc với lãnh đạo và nhân dân ta.

Trước hết phải nhắc tới tình cảm đặc biệt của Fidel đối với Bác Hồ. Mặc dù hai vị lãnh tụ đã không có dịp gặp mặt nhau, nhưng có thể nói có một sự đồng nhất về lý tưởng, tư duy, bản lĩnh, ý chí, quyết tâm, nhân cách, tình cảm... giữa hai vĩ nhân.

Fidel Castro luôn dành tình cảm nồng hậu nhất cho các nhà lãnh đạo Việt Nam
Fidel Castro luôn dành tình cảm nồng hậu nhất cho các nhà lãnh đạo Việt Nam 

Không biết bao nhiêu lần Fidel đã bầy tỏ trước công chúng tình yêu, sự kính trọng và ngưỡng mộ đặc biệt đối với Bác Hồ. Fidel đã từng cử phái viên mang sang tận Việt Nam biếu Bác những món quà đặc biệt như giống ếch khổng lồ của Cuba, những máy làm kem tối tân nhất cùng nguyên liệu mà Cuba mới nhập… Tôi không thể nào quên những giây phút tiếp đón Fidel đến viếng Bác tại Đại sứ quán nước ta ở Cuba ngay sau khi được tin Bác qua đời, chứng kiến gương mặt ông thật sự đau buồn và xúc động.

Ông ngồi lại rất lâu để hỏi chuyện về Bác, tỏ ra vô cùng nuối tiếc vì chưa được gặp Bác. Fidel đã cử hai người bạn chiến đấu thân thiết trong số năm nhà lãnh đạo cao nhất Cuba là các Tư lệnh Cách mạng Juan Almeida và Ramiro Valdes sang viếng Bác ở Hà Nội.

Trong chuyến thăm Việt Nam đầu tiên một lần nữa ông lại hết lời ca ngợi đạo đức, thiên tài và công lao to lớn của Bác Hồ đối với Việt Nam cũng như đối với sự nghiệp cách mạng, giải phóng dân tộc trên thế giới. Rồi, giọng ông chùng xuống: “Chúng tôi chỉ có một nỗi đau lòng là đã không đến được Việt Nam trước ngày 3/9/1969, không được có dịp và không có may mắn lớn được gặp trực tiếp Chủ tịch Hồ Chí Minh mà chúng tôi vô cùng khâm phục.

Nhưng chúng tôi được đền bù là đã được gặp và tiếp xúc và gần gũi nhân dân Việt Nam và được thấy phản chiếu trong nhân dân Việt Nam sự nghiệp của Người, những lời giáo huấn của Người, sự giáo dục, công lao và tấm gương của Người, chủ nghĩa anh hùng và đức tính khiêm tốn của Người”.

Tình cảm nông hậu của Fidel dành cho các nhà lãnh đạo Việt Nam

Có lẽ là người Việt Nam đã có diễm phúc được gặp, gần gũi Fidel nhiều nhất nhờ vinh hạnh đặc biệt mà tôi đã rất may mắn có được trong đời là trong gần 4 thập kỷ, từ năm 1965 khi còn là sinh viên năm thứ nhất Khoa Văn học - Nghệ thuật, trường Đại học La Habana, tới khi là cán bộ ngoại giao, tôi đã được phiên dịch cho ông với các Đại sứ ta ở Cuba, các vị lãnh đạo ta, kể cả lãnh đạo Lào, cũng như các đoàn Việt Nam thăm Cuba, nhất là trong chuyến Fidel thăm Việt Nam lần đầu tiên, tháng 9/1973, và trải qua những sự kiện lịch sử của đất nước ta cũng như trong quan hệ giữa hai nước.

Fidel đã dành cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong chuyến thăm chính thức Cuba một sự đón tiếp chu đáo và chân tình, nồng hậu.
Fidel đã dành cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong chuyến thăm chính thức Cuba một sự đón tiếp chu đáo và chân tình, nồng hậu. 

Nhờ vậy mà tôi đã được trực tiếp chứng kiến, cảm nhận, xúc động trước tình yêu đặc biệt nồng nàn, sự ủng hộ hết lòng của ông đối với sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân ta, sự hiểu biết uyên thâm của ông về lịch sử, văn hóa, con người Việt Nam cũng như cách mạng Việt Nam, tình cảm đặc biệt của ông đối với Bác Hồ, các vị lãnh đạo và nhân dân ta.

Tâm khảm tôi còn in đậm tình cảm, sự đón tiếp đặc biệt nồng hậu Fidel dành cho Việt Nam, cho Thủ tướng Phạm Văn Đồng trong chuyến Thủ tướng thăm Cuba tháng 3/1974. Fidel đã cho tổ chức một cuộc mít tinh trên ba trăm ngàn người tham dự tại Quảng trường Cách mạng Jose Marti ở Thủ đô để chào mừng và nghe Thủ tướng phát biểu, rồi đích thân dẫn Thủ tướng thăm các nơi với sự chào đón nồng nhiệt của quần chúng.

Giây phút đặc biệt xúc động khi Fidel ôm hôn nồng nhiệt Thủ tướng tại chân cầu thang máy bay khi đến cũng như đầy lưu luyến khi tiễn. Rồi cuộc Fidel bất ngờ tới thăm Thủ tướng tại nhà khách dành cho Nguyên thủ… Tôi cũng không bao giờ có thể quên sự đón tiếp đặc biệt thân tình Fidel đã dành cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong chuyến thăm chính thức Cuba và tham dự Đại hội lần thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba cuối năm 1975 đầu năm 1976, những câu chuyện thật thân tình chỉ có thể có giữa hai vị Tổng tư lệnh dầy dạn trận mạc, hai người Anh hùng huyền thoại, hai người anh em thân thiết! Chỉ ít ngày trước khi qua đời, Fidel đã tiếp Chủ tịch nước ta là nguyên thủ nước ngoài cuối cùng được gặp ông.

Trong trí nhớ tôi còn tươi rói hình ảnh sống động: chiều tối 30/4/1975, ngay sau khi nghe tin ta hoàn toàn giải phóng miền Nam, Fidel đã đến Đại sứ quán nước ta để chúc mừng. Fidel ôm hôn nồng nhiệt Đại sứ Hà Văn Lâu và tất cả cán bộ Đại sứ quán có mặt. Ông đặc biệt vui mừng và khẳng định đây không chỉ là thắng lợi vĩ đại của nhân dân Việt Nam mà còn là thắng lợi của nhân dân Cuba và toàn thế giới.

Ông cho khui một chai rượu rum đặc biệt của Cuba đã được cất giữ 70 năm để chúc mừng. Cuộc diễu hành ngày mồng 1 tháng năm năm ấy mà Fidel dẫn đầu tại Quảng trường Cách mạng José Marti đã biến thành cuộc diễu hành khổng lồ chào mừng thắng lợi của Việt Nam. Và Fidel đã đến tham dự ngay từ đầu, hồ hởi chia sẻ niềm vui thắng lợi của nhân dân ta cho đến tận phút cuối cuộc chiêu đãi lịch sử do hai Đại sứ quán Việt Nam cùng tổ chức.

Có thể nói tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ và giúp đỡ hết lòng của Fidel cũng như của nhân dân Cuba đối với Việt Nam là có một không hai trong lịch sử (Ảnh TTXVN)
Có thể nói tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ và giúp đỡ hết lòng của Fidel cũng như của nhân dân Cuba đối với Việt Nam là có một không hai trong lịch sử (Ảnh TTXVN) 

Tình cảm của Cuba đối với Việt Nam là có một không hai trong lịch sử

Theo tin thần chỉ đạo của Fidel, Cuba luôn là nước đi tiên phong và nổi bật nhất trong phong trào thế giới ủng hộ Việt Nam chống ngoại xâm. Có thể khẳng định không có quốc gia nào lại thể hiện tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ hết lòng sự nghiệp chính nghĩa của Việt Nam bằng những hành động cụ thể, phong phú về mọi phương diện, thật sự sôi nổi, nhiệt tình, triệt để, thiết thực, liên tục, ngày càng mạnh mẽ từ trung ương đến cơ sở trên khắp cả nước như Cuba.

Chỉ xin nêu một số thí dụ: Cuba là nước đầu tiên trên thế giới thành lập Ủy ban đoàn kết với Việt Nam do bà Melba Hernandez, nữ anh hùng Moncada, bạn chiến đấu của Fidel trực tiếp làm Chủ tịch, với hệ thống tổ chức từ trung ương tới cơ sở, là nước đầu tiên công nhận Mặt trận DTGP miền Nam Việt Nam, cho phép Mặt trận thành lập Cơ quan đại diện ở La Habana với quy chế ngoại giao, cung cấp mọi phương tiện cho hoạt động của Cơ quan (trụ sở, xe cộ, kinh phí cho hoạt động và toàn bộ nhân sự).

Có thể khẳng định không có quốc gia nào lại thể hiện tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ hết lòng sự nghiệp chính nghĩa của Việt Nam như Cuba (Ảnh TTXVN)
 Có thể khẳng định không có quốc gia nào lại thể hiện tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ hết lòng sự nghiệp chính nghĩa của Việt Nam như Cuba (Ảnh TTXVN) 

Cuba cũng là nước đầu tiên và duy nhất cử Đại sứ tới trình quốc thư và nước đầu tiên cử nhà báo tới thăm vùng giải phóng miền Nam. Trong suốt bao nhiêu năm Cuba tặng ta mỗi năm 1 vạn tấn đường, giúp đỡ và chi phí toàn bộ cho rất nhiều hoạt động của ta như tất cả các đoàn Việt Nam thăm Cuba, các cuộc gặp gỡ ở Cuba của ta với thanh niên, sinh viên…Mỹ phản chiến; dành làn sóng riêng, chu cấp toàn bộ và giúp chuyên gia cho một tổ của Đài Tiếng nói Việt Nam thường trú ở đó để hàng ngày phát thanh vào Mỹ và Tây bán cầu, cũng như sau Hiệp định Paris giúp một nhóm kỹ thuật viên ta sang tìm hiểu, học tập để chuẩn bị tiếp quản TV Sài Gòn.

Năm 1972, Cuba đã cử một đội y tế sang giúp ta; hai con tầu Cuba El Jigue và Imias chở viện trợ đã cùng chia sẻ bom mìn với ta tại cảng Hải Phòng. Hơn 1000 kỹ sư, kỹ thuật viên, công nhân Cuba cùng toàn bộ trang thiết bị, máy móc, nguyên vật liệu cần thiết đã đến sát cánh cùng công nhân ta xây dựng 5 công trình Fidel tặng…

Cuba đã dành cho ta sự giúp đỡ hào hiệp, vô tư như vậy trong khi còn nghèo, thiếu thốn, phải thực hiện chế độ tem phiếu và nhận viện trợ nước ngoài. Không thể thống kê các hoạt động thật đa dạng đoàn kết với Việt Nam đã được tố chức ở Cuba từ trung ương đến các địa phương! Cũng không biết bao nhiêu đường phố, trường học, nhà máy, công viên, khu phố, cơ sở…ở Cuba mang tên về Việt Nam.

Có thể nói tình đoàn kết chiến đấu, sự ủng hộ và giúp đỡ hết lòng của Fidel cũng như của nhân dân Cuba đối với Việt Nam là có một không hai trong lịch sử, là hình mẫu cao đẹp cần được xây dựng trong quan hệ quốc tế hiện đại.