Donald Trump chọn những ai vào bộ máy đối ngoại và an ninh quốc gia Mỹ

VietTimes -- Chiến thắng của ông Donald Trump là một cú sốc cho giới chính trị ở Washington, nhưng việc vị tổng thống được bầu này chọn các vị trí trong nội các của mình cũng sẽ gây sốc không kém, Foreign Policy nhận định.
Ông Donald Trump
Ông Donald Trump

Ngay từ đầu chiến dịch tranh cử, ứng viên Đảng Cộng hòa đã bắn một phát súng cảnh cáo tới những vị lão làng trong đảng, bằng việc hứa sẽ tìm những tiếng nói mới thay vì những thành viên kỳ cựu của ban lãnh đạo đảng, những người có hồ sơ hoàn hảo nhưng lại chẳng có gì nhiều để khoe, trừ việc có trách nhiệm với một giai đoạn lịch sử lâu dài với những chính sách thất bại và những tổn thất chiến tranh vẫn tiếp diễn.

Những nhận định này xuất hiện trong lần đầu tiên ông Trump đề cập đến chính sách đối ngoại đã buộc nhiều lãnh đạo Đảng Cộng hòa phải chú ý và nhiều người đã rời bỏ ông Trump để ủng hộ cho bà Clinton, bao gồm cả một thành viên nổi bật của phái tân bảo thủ Đảng Cộng hòa, Bob Kagan.

Những người đã quen với lối tư duy trong chiến dịch của ông Trump cho rằng nội các của vị tân tổng thống xuất thân từ trùm bất động sản sẽ là một sự kết hợp giữa những người có tư tưởng quậy phá một cách sáng tạo và các đồng minh cốt cán trong Đảng Cộng hòa, thậm chí gồm cả những người trong bộ máy chính sách đối ngoại từ thời Bush.

Sự ưa thích của ông Trump đối với những chính trị gia bên ngoài, đặc biệt là những người có kinh nghiệm trong khu vực tư nhân được thể hiện trong việc ông cân nhắc về việc đưa Forrest Lucas, người đồng sáng lập công ty các sản phẩm từ dầu Lucas Oil, lên làm bộ trưởng bộ nội vụ và Steven Mnuchin, một cựu thành viên của Goldman Sach làm bộ trưởng tài chính.

Đối với vị trí ngoại trưởng, một loạt những cái tên đang được xem xét bao gồm cả Newt Gingrich, người bảo vệ trung thành của Trump trong suốt một chuỗi các vụ tranh cãi và nói hớ của ông Trump trong suốt chiến dịch. Ông Gingrich được biết đến với vai trò là phát ngôn viên của Hạ viện và người sáng tạo ra khế ước của Đảng cộng hòa với nước Mỹ vào những năm 1990. Ông cũng là một lịch sử nghiên cứu lịch sử châu Âu hiện đại (cũng có nguồn tin nói cựu thị trưởng New York Rudi Giuliani, một đồng minh sát cánh với ông Trump trong chiến dịch tranh cử sẽ là ứng viên sáng giá cho chức ngoại trưởng).

Ông Trump và đồng minh Newt Ginghrich
Ông Trump và đồng minh Newt Ginghrich

Một ứng viên hàng đầu cho Bộ ngoại giao Mỹ là Thượng nghị sĩ  Bob Corker của bang Tennessee. Là chủ tịch Ủy ban đối ngoại thượng viện, Corker đã nhiều lần chỉ trích Matxcơva vì đã sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraine và can thiệp vào Syria, những lập trường này đã khiến ông Corker đi ngược lại với quan điểm của ông Trump, người đã công khai tán dương ông Putin và thể hiện mong muốn làm ấm mối quan hệ với đối thủ trong Chiến tranh lạnh này.

Tuy nhiên, Corker đã sử dụng vị thế của mình trong hội đồng để bảo vệ quan điểm chính sách đối ngoại không chính thống của ông Trump, và thậm chí còn miêu tả ông Trump như là ông Bush thứ 41 của Đảng Cộng hòa trong các vấn đề ngoại giao. Vào tháng 8/2016, ông Corker cho biết hết sức quan tâm tới việc trở thành ngoại trưởng dưới thời ông Trump.

John Bolton cũng là người được cân nhắc vào vị trí này. Ông là cựu đại sứ của Mỹ ở Liên hợp quốc (LHQ), từng là đại diện của chính sách đối ngoại của tổng thống Bush. Bolton cũng là một nhân vật gây tranh cãi ở LHQ, nhưng cũng có thể tái bổ nhiệm ông trong nhiệm kỳ tổng thống Donald Trump, nhiệm kỳ tập trung vào các chính sách “nước Mỹ trước hết” của ông Trump.

Về ghế bộ trưởng bộ quốc phòng, có vài ứng viên đang nằm trong danh sách, theo như hai người thân tín của ông Trump suy đoán. Những người dự tính sẽ được lựa chọn bao gồm Thượng nghị sĩ Jeff Session, đồng minh trung thành nhất của ông Trump ở Thượng viện và thành viên của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, người liên tục chỉ trích Đảng Cộng hòa vì đã không nhanh chóng đề cử ông Trump.

Mối quan hệ thân thiết giữa hai người này bắt đầu từ năm 2005, khi họ đều phản đối kế hoạch 1,2 tỉ USD của LHQ để cải tạo trụ sở tại Manhatan. Trong suốt bài phát biểu chiến thắng, ông Trump đặc biệt ca ngợi Session, gọi ông là “người đáng được coi trọng ở Washington vì ông quá thông minh”. Nhiều người tin rằng ông Session sẽ được chọn cho những vị trí quản lý. Một ứng viên tiềm năng khác cho Lầu Năm Góc là ông Jim Talent, một thành viên cao cấp tại Viện Doanh nghiệp Mỹ và là cựu thượng nghị sĩ bang Missouri. Trong bốn năm, ông Talent làm chủ tịch Tiểu ban Quân vụ về sức mạnh biển của Thượng viện.

Trong một bài viết gần đây trên American Spectator, ông Talent bày tỏ sự khó chịu với cả hai ứng cử viên Hillary Clinton lẫn Donald Trump. Nhưng ông này vẫn hô hào bảo vệ quyết định bầu cho ông trùm bất động sản. “Đó là điều đúng đắn phải làm, dù không phải là một việc dễ dàng”, vì ông Trump có kế hoạch tái xây dựng lực lượng quân sự Mỹ. “Việc xây dựng quân đội kiểu thời Reagan sẽ là một đóng góp quan trọng nhất ông Trump có thể làm cho nền an ninh của Mỹ”, Talent lý giải.

Michael Flynn, cựu giám đốc của Cơ quan tình báo quốc phòng cũng có thể trở thành người đứng đầu Lầu Năm Góc nhưng còn phải nhận được sự cho phép của Quốc hội vì luật yêu cầu những sĩ quan đã về hưu phải đợi 7 năm mới được quay trở lại Lầu Năm Góc để thành lãnh đạo dân sự. Flynn cũng được đồn đại là sẽ trở thành cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng, một vị trí quyền lực mà không cần sự phê chuẩn của Thượng viện.

Các ứng viên tiềm năng cho vị trí giám đốc CIA bao gồm Flynn và cựu nghị sĩ bang Michigan, Mike Rogers, cựu chủ tịch Ủy ban tình báo Hạ viện thuộc đảng Cộng hòa. Roger được cho là đóng vai trò quan trọng trong bộ máy chuyển giao quyền lực của ông Trump.

Vị trí Tổng chưởng lý có thể thuộc về thống đốc bang New Jersey Chris Christie hoặc cựu thị trưởng New York Rudy Giuliani, theo NBC News. Cả hai người này đều là những đại diện trung thành nhất của Trump.

Walid Phares, một học giả Mỹ gốc Lebanon trên danh nghĩa đã phục vụ như cố vấn chính sách đối ngoại cho ông Trump trong vài tháng. Ông cũng có thể trở thành cố vấn cao cấp của Nhà Trắng, theo nguồn tin bên trong nội bộ phe ông Trump.

Richard Grenell, một cựu phát ngôn viên của chính quyền Bush ở LHQ cũng nằm trong danh sách ứng viên cho vị trí đại sứ Mỹ ở LHQ. Grenell từng được bổ nhiệm làm phát ngôn viên an ninh quốc gia cho Mitt Romney.

Về ghế bộ trưởng bộ an ninh nội địa, nguồn tin cho hay cựu thống đốc bang Arkansas Mike Huckabee là ứng cử viên. Politico cho biết cảnh sát trưởng thành phố Milwaukee (bang Wisconsin) David Clarke cũng là một ứng viên tiềm năng.